Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Occitània. Un laboratòri

Alem Surre-Garcia

Alem Surre-Garcia

Cargat de lenga e cultura occitanas alprèp del Conselh Regional Miègjorn-Pirenèus de 1989 a 2006. Traductor, escrivan, poèta, assagista, autor dramatic, conferencièr o organisaire d'esveniments culturals.

Mai d’informacions
Le désenchantement démocratique commence à faire sentir ses effets lorsque monte le sentiment que les citoyens n’ont plus de prise sur les choses
 
Pierre Rosanvallon[1]
 
 
 


Dins son decret del 28 de setembre de 2016, lo Ministèri de l’Interior ratifiquèt la denominacion Occitanie (portada per las associacions) per la novèla region amb Tolosa coma cap-lòc. Una region centrala dins l’ensems dels países d’òc que, d’ara enlà, se presenta coma un novèl laboratòri d’idèas e d’accions. Nos cal, segon la formula de Georges Balandier[2]: “transformer  l’improbable en probable”.
 
Lo primièr article qu’escriguèri pel Jornalet l’aviái titolat Emergéncias[3]. Dins un mond que cada jorn es a morir una lenga, Occitània, país emergent, ditz òc a la vida, al dintrar dins l’Istòria. Un autre article lo consacrèri a la fin del “Midi” (setembre de 2013). La region Midi-Pyrénées s’esvalís amb la nocion de Midi que tant nos aclapèt en demesir la lenga en patés, e la cultura en anecdòta exotica.
 
Occitània doncas: non solament conservatòri, mas tanben e sobretot laboratòri. Novèlas relacions son de trapar amb los autres países d’òc, amb los países catalans, amb l’euro-region que se podriá apelar en tota logica Occitània-Catalonha o al revèrs. Amb l’esper qu’Aragon tornèsse dintrar dins lo jòc, e caldrà alara tornar considerar lo nom. A cada etapa sa problematica de reglar. Nos cal aprene a negociar.
 
Per l’ora d’unes militants son a reganhar. Misèria d’una tenença minoritària que totes ne sem mai o mens pastats.: lo tot o pas res. Ausissem d’unas Cassandras cridar a la traîson, al centralisme, a l’imperialisme, a l’arrogància, que te sabi. Los occitans d’Occitània seriám condemnats a sempre repapiar l’equacion suprèma francò-francesa: un sol Estat=una sola nacion=una sola lenga=una sola cultura=una sola istòria[4]. Ailàs, los occitans son estats pron sovent sos quites enterraires.
 
Pensar laboratòri, aquò’s afrontar la realitat dels rapòrts de fòrça (los quicha-buta) e avalorar alencòp las nòstras flaquesas e la nòstra fòrça de conviccion. Aquò dins una nacion  anti-europèa, anti-migraires, anti-pluralitat qu’es a se replegar. A cada jorn son fais de lamentacions, a cada jorn las rampeladas al roman nacional. “Nous n’avons pas à pleurer sur les nationalismes blessés des vieilles nations impériales”, çò nos aviá recomandat P. Bourdieu[5].
 
Laboratòri aquò vòl dire sortir de las encantacions. I aguèt pas d’atge d’aur, mas d’ensajges de coexisténcia o de tempses de mai granda inventivitat. E uèi sabem qu’ Occitània pòt èsser una cauquilha voida o un label neò-exotic sens prigondor: dins la dralha de la gentrificacion. S’arreglarà pas d’un còp lo problèma de la lenga occitana. La batèsta deu contunhar. Question de dignitat, de justícia e de democracia. Mancam de relais mediatics per assabentar tota la populacion sus la lenga e la cultura occitanas, mancam de formators de formators, mancam de tecnicians. Ne caldrà trapar en defòra dels mitans costumièrs.
 
Laboratòri, aquò vòl dire tanben sortir d’aquel culturalisme que separa la cultura de çò politic, de çò economic e de çò societal. N’i a encara que pensan qu’Occitània “c’est uniquement une revendication d’ordre culturel[6]. E praquò totun se pòt mainar que la cultura es una economia pron ligada a de causidas politicas o societalas.
 
Laboratòri, aquò vòl dire levar d’energias novèlas amb los estatjants d’onte que vengan. Fàcia a la pujada d’un extremisme de drecha pastat de maurrassisme e de pojadisme, eissuts d’en çò nòstre.
 
 “Loin d’appauvrir l’invention culturelle, d’uniformiser les créations, d’abêtir les peuples, la mondialisation, çò escriguèt Roger Pol-Droit, permet des déploiements inédits de l’imagination collective, stimule la fabrication d’identités originales[7].
 
[1] Pierre Rosanvallon In Libération, 15/06/1995
[2] Georges Balandier, recentament defuntat, Le Monde del 07/10/16 
[3] Article de mars de 2012
[4]La Théocratie républcaine, A. Surre Garcia, éd. L’Harmattan, 2010
[5] Pierre Bourdieu, in Libération del 14/01/1992
[6] J.P. Becvort in O Toulouse, 05/10/2001
[7] Roger Pol-Droit, in Le Monde del 07/12/2001    

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Manu Théron Marselha
16.

"Misèria d’una tenença minoritària que totes ne sem mai o mens pastats.: lo tot o pas res. Ausissem d’unas Cassandras cridar a la traîson, al centralisme, a l’imperialisme, a l’arrogància, que te sabi. Los occitans d’Occitània seriám condemnats a sempre repapiar l’equacion suprèma francò-francesa: un sol Estat=una sola nacion=una sola lenga=una sola cultura=una sola istòria[4]. Ailàs, los occitans son estats pron sovent sos quites enterraires."
La pauretat de l'argumentàri (de jutjaments de valors ò de sentmentalisme a tot lo mens supausats) s'entortolha dins lo vueje, mai capita jamai d'empachar l'engana de ponchejar en plen mitan : l'abséncia de ligam ambé lo trabalh de paciéncia de militants dempuei de decadas, e subretot ambé l'occitanisme istoric, aqueu deis escrivans, dei pensadors, dei poetas tant coma deis actors politics. Aquel occitanisme qu'a permés de nomenar e de conceupre una idèia nòva de la ciutadanitat que relèga l'estat-nacion tant coma lo regionalisme cloquierenc, aquel occitanisme qu'espetava l'encastre territoriau per donar mai de sen a l'uman. Aquèla òbra qu'a fargat una consciéncia, tot aquò era un laboratòri vertadier, que podiá recampar a son entorn leis fòrças que li mancavon dedins. E vaquí que nos parla d'Euro-regions, ara ! Se d'unei podián dire, a passat-temps, que la fé sensa òbra peririá, s'avisam aquí que l'òbra sensa fé sará pas de melhor viure ...

  • 1
  • 0
MC M
15.

Una citacion :

"Occitània doncas: non solament conservatòri, mas tanben e sobretot laboratòri. Novèlas relacions son de trapar amb los autres países d’òc"

Au mens, siam dins lo clar. Occitània es ara ren mai qu'una partida dei "país d'Òc".

Me demandi ben qualei saràn aquestei "novelei relacions". Espèri que se faràn dins mantei direccions, a pas a l'unenc profiech d'una region soleta... Estent lei precedentei relacions, me permeti de ne'n dobtar grandament (Ai pas per exemple, sovenença d'un solet eveniment interregionau cofinançat per mantei regions occitanas que se siegue debanat en defòra de MPLR... L'Uvernada bessai ? )

Per far resson a l'article de GJ Barceló dau jorn, esperam la prepausicion de Dòna Delga de bolegar lo sèti de l'OPLO a Valença per dinamisar lo desenvolopament de l'occitan dins una region que n'a de besonh.

Aquò dich, m'agrada mièlhs un tau discors qu'assumís la captacion que lei messòrgas d'intencion que podem legir sus d'aqueu subjècte.

  • 2
  • 0
Franc Bardòu
14.

N'i a que pretendon qu'un laboratòri es un endreit per "laborare" (trabalhar) e "orare" (pregar). Atal o pretendián los alquemistas.

Seriá un endreit per i laurar los quatre caires del camp vòstre, puèi per i contemplar lo cèl, tasca complida, sens pensar mai a res…

Es lo nom, laboratòri, que doni ieu a mos quasernets de poèmas. Cada accion e cada contemplacion ajustada una a l'autra, seriá aquò, Occitania ? Mon solet conselh seriá aicí de non pas jamai desseparar accion de contemplacion, per non riscar de passar a costat de la nòstra vocacion umana.

Soleta remarca, Occitania es un mot sabent e pro recent d'usatge : non i cal pas d'accent subre la "a"…

  • 3
  • 3
Gerard Cairon Florentin d Albigés
13.

E aqui que te citi Rosanvallon , e alà que te citi Bordieu per ensajar de donar de consistencia a un rasonament fumos e bufèc. Si!, çaquelà , un beleg de luciditat dins la vision del dangièr de" venir una cauquilha voida o un labèl néo-exotic sens prigondor, dins la dralha de la gentrificacion". Solide que se separa pas la cultura de l'economic, del politic , del societal e....de l'ecologic tanben mas l'ais central de la reivindicacion occitana deu èsser la lenga. Que i aje, puèi, debat sus la forma del poder politico-territorial en capacitat de menar aquela defensa contra lo centralisme que prautis la dignitat de lengas minorisadas coma la nòstra, es, per ieu, normal. Mas, per los que se sovenon de l'occitanisme politic de las annadas 70 e 80, nos semblava e o sosteniam (en francés..) que la reivindicacion politica devia passar primièr e bastaria ben pron per assegurar lo devenir de la lenga. me sembla d'uèi, que nos enganavem.
Me sembla tanben, e aquò's quicòm mai, que fòrça occitanistas aurian besonh de davalar de temps en temps de lor monde universitari o culturo-cultural per se fretar a la vida vidanta del monde que los enròdan, parlar amb los vesins (se demòran pas dins un barri tròp gentrificat...) se marcar dins un club de fot, de pesca, de petanca, de macramé o que te sabi mai, per dire d'aver un pauc lo sentit, prealable a la compreneson, d'aquela realitat qu'ensajan d'espepissar.

  • 9
  • 1
Batistina
12.

#11 "Nacion" es un concèpte que fa pas onor a l'òme.

  • 1
  • 2

Escriu un comentari sus aqueste article