Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Escampilhar l’occitanisme

Eric Roulet

Eric Roulet

Creator, compositor e contaire de la companhia de musica occitana Gric de Prat. Pedagòg e especialista en educacion. Es adara musician e professor d'occitan

Mai d’informacions
Car les langues qui parlent du bonheur des hommes
Ne méritent pas la mort…
 
(Spectacle Viatge de Gric de Prat 2014)
 
 
D’aquò sem tots d’acòrdi…Tots? Òc, la còla estequida daus occitanistas, es a díser, chic de monde. Tròp chic per poder cambiar lo monde solets, e, solide, per sauvar la lenga, au mens a nòste.
 
Plenhats qu’èram de l’idèia de “L’Estat providenciau”, pendent annadas pensèrem que la crida de cap a la autoritats harí davançar las causas en tot portar la lutz aus mossurs que nos gavidan…
 
Parla que parlaràs! Gèir angurim au Rectorat atau d’amuishar l’estat ridicul de l’ensenhament de l’occitan en çò nòste… Nos escotèren, en tot se carar,  dinc a la fin de l’entrevista e pui nos dishuren adiu, en tot prométer de nos tornar véser lèu….
 
Pas arren se passèt, nada discutida suu hons, nada negociacion.
 
Avem comprés, plan comprés que se trufan dau petit pòble que sem.
 
De que héser alavetz? Daubuns occitanistes s’agradan milhor de saunejar de milhorar lo monde, e tant que son daus sauneis, perqué pas?
 
I a pas sonque de rénder obligatòri l’ensenhament de l’occitan disèva un legidor dau Jornalet la setmana passada… Ne sabem pas se seré de bon o pas de bon, mes solide, sabem l’impossibilitat de la causa. Lo monde dau nòste amic es lo de son saunei e se li pòrta consolament, se tròba totun tirat de tota realitat.
 
Alavetz? De que héser?
 
Enter lo camin de la docilitat e lo dau saunei, benlèu s’en pòt trobar un aute.
 
Pui que sem tròp chic per cambiar lo monde, pui que sem convençuts que dau nòste bon drèit e de l’universaliat de la cultura nòsta, podem escampilhar las idèias atau d’estar de mei en mei a las portar. En tot deishar de pensar que d’en haut vendrà lo cambiament, nos podem virar cap au baish, cap au pòble de la carrèira, cap aus elegits de tarrenc, maires, responsables associatius o tot simplament de las personas de bona volontat.
 
S’agis pas de balhar leçons d’occitanisme: lo camin seré dau long e de mau suportar. Rai de las ideologias, mes en partir dau tarrenc, en partir de la hrèita de cada jorn, se tròba tostemps una tropa de bonas volontats.
 
Atau vira Gric de Prat dempui annadas, hòra de la mossurèra de l’organizacion daus espectacles, gessit de l’engatjament dau public.
 
Atau se sauvarà, ic espèri,  l’ensenhament de l’occitan au licèu locau, pr’amor que quauques dròlles s’an pensat que valèva lo còp de s’i engatjar… I a mei d’amistat dens tot aquò que non pas de fè occitanista e benlèu sonque  lo sentit que la fin de la lenga seré un chic coma la mòrt de l’aujòu: una perta definitiva.
 
Aqueth sentit afectiu, podem, nosauts, occitanistes, que milhor coneishem “la gran-mair”, lo gavidar cap a l’accion per que la cultura occitana sii l’ahar de tots…

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Eric 971 Tibou
9.

#7 completament d'acòrd dab tu. S'establir dens la durada e la regularitat. Un tribalh d'ahromiga qui non se hèi per laurèrs e enqüèra mens per reconeishença. Per amor e per plaser.
#8 Bonjorn Gaby, espèri que tot se passa plan alai per tu. Legissi amb plaser totes tos articles. Ten-te fièr !
Soi a descobrir la realitat guadelopea, i a de qué díser e descobrir per nosautes

  • 0
  • 0
Gaby Bordèu
8.

#4 - Solide, mès, d'abòrd, pensi que fau usar de demagogia e hèser de compromís. Aquò's atau qu'avançan, non ? Se vei bien en politica : los qu'hèsen aliganças son mèi fòrts, dau temps que LO s'en vai a la d'riva. La luta de les classas es bien bròia, mès dens la societat actuala sembla que sigi lo carròt de tèrra contra lo pòt de hèr.

#7 - Seré mèi interessant encara de montar una equipa ont cadun escriuré la cronica a son torn. Atau, i auré mens de trabalh per cadun. Jo, serí candidat ; malurosament sui en Lorrèna per mons estudis e sabi pas per combien de temps, mès bon urosament i a internèt. Après, sabi pas s'an lo dret d'escríver benevòlament per un jornau, mès serí prèst ad ec hèser s'un progèit se montèva de vrai.

  • 0
  • 0
Andriu de Gavaudan
7.

#2 remarca interessanta mes qu'es mei aisit de'n parlar que d'ac har !
En Gasconha, que'm sem sembla que i a occitan dens La République des Pyrénées, l'amic Fénié qu'assegura ua présencia setmanèra dens Sud-Ouest Lanas dempuish annadas e jo que tengui ua Cronica occitana dens Le Petit Bleu de Lot-Et-Garonne desempuish 1978 cada setmana. Que ne'n devi oblidar...
Que i a monde dens los autes parçans d'Occitània : pensi au Barsotti dens La Marseillaise en particular.
Ne son pas que fenestrons mès qu'existeishen ! Çaquela, aquera preséncia que deu recéber d'abòrd l'acòrd deu medium (pl. mèdia) e lo "jornalista" deu assegurar ua preséncia regulara sus la durada. Per aquò har, que i a mei conselhèrs que non pas candidats jornalistas.
Ne cau jamei doblidar que los jornaus e son enterpresas privadas e que hèn çò que vòlen. Quauques ans a, qu'avèvi perpausat a Sud-Ouest de hargar cada quinze jorns (la frequéncia qu'èra a estudiar) ua pagina en occitan que parlaré de tot : accidents, politica, etc. Que'm responón que n'ac podèvan pas har pr'amor que lo legidors de Charente e autes hòra deu domeni occitan e sentirén estremats ! Benlèu qu'an cambiat,o lor punt de vista...
E, ende estar complet, ne cau pas jamei desbrembar qu'es un trabalh militant e qu'escríver ua cronica pren haut o baish tres òras de temps.
E, ende estar enqüèra mei complet, que dirèi que'm ganhi ua fortuna, declarada com revengut suplementari al fisc (çò qu'es normau) : quinze (15) euros la cronica de dus milla (2000) signes [mei o mens] . qu'es a díser 700 euros per an.
Que hèi de l'editorialista a La Setmana desempuish 1996 e qu'ac hèi a gratis.
Alavetz, ne soi pas segur que, quitament se las pòrtas e ns'èran dubertas e i auré un sarròt de candidats.

  • 5
  • 4
Cristian FORMENT AGEN
6.

Se poiriá dire, damb tant de "bonheur" : Car les langues qui parlent du malheur des hommes / Ne méritent pas la mort ...

  • 5
  • 0
antalya apraquital
5.

#4 L’enemic prumièr es nosaus meteis e non pas frança, amai s’a una resposabilitat magèra dins lo desgalhament de nòstra lenga. Avèm pas d’ aver d’enemics, avèm d’èsser nosaus meteis d’en prumièr. Avèm de balhar un milhor imatge de l’occitan, avèm de lo far espelir e dirai qu’un que siaguessa lo sistèmi politic, l’occitan dèu fonccionar dins totis los parçans
Per aver d’enemics cal èsser fòrts e o s’en pas ! Amai I aguesse qualques ronfuts sufís pas de far vèire los muscles.

  • 4
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article