Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

La guèrra a la guèrra

Eric Roulet

Eric Roulet

Creator, compositor e contaire de la companhia de musica occitana Gric de Prat. Pedagòg e especialista en educacion. Es adara musician e professor d'occitan

Mai d’informacions
Rappelle-toi Barbara!
Il pleuvait sur Brest ce jour-là (…)
 
J. Prévert (Paroles)
 
 
 
Lo capitani Müller esperava  totjorn la fin dau dia ende deishar, enfin,  la basa de bunker “daus Arrós” a Solac de Mar per s’anar a l’ostalaria Maubrun.
 
Tostemps qu’avè una joguineta, un tròç de chicolat o un bonbon per aufrir au petit Maubrun e tostemps sentiva aquesta medisha emocion de recéber un sonríser en escambi. Alavetz lo Capitani deishava s’escapar sas pensadas cap a l’Alemanha londanha, cap a l’aute gojatòt qu’esperava. E  contava au mainat: contava aqueth aute, lo son, qu’avè deishat alà, contava sa hemna que solide l’atenèva, pensava a  la serada  au canton e a la plaça vuida dau pair…
 
Lo petit Maubrun escotava, ensajava d’imaginar l’aute dròlle, alà dens lo país londanh d’Alemanha, que benlèu un jorn, tots dus,  harén coneishença.
 
Au bunker, èran dotze soldats comandats per lo Capitani, dotze gojats que lo mei vielh avè pas sonque dètz-e-sèt ans quan lo mei jun,  lo Frantz, venèva de gahar sos quinze ans. Dotze mainatges  a dromir au prigond de la tuta de cement, dotze drollets que jogavan a la guèrra en tot héser lusir los canons.
 
La guèrra,  solide,  èra vasuda lunhèca dempui un an que tots espiavan la mar vuida en tot esperar los batèus enemics que pas jamei arribavan. La guèrra, n’i cresèvan pas guaire mei… Lo dessèir, tots que baishavan a l’ostalaria on lo petit esperava los juns soldats atau de jogar dab. Sustot lo Frantz que li parlava de son país, de sos pairs que l’esperavan… 
 
“Quan tot aquò sii acabat,  li disèva, te portarèi alà atau que coneishis Papà e Mamà”. E lo dròlle responèva de òc en tot héser au fotbòl dab lo gojat…
 
Aquò s’auré podut durar de longa, mes la guèrra tornèt, non pas com ic pensavan tots,  dau costat de la mar, mes au contrari dau costat de la tèrra cap a las pòrtas ubertas de las tutas de cement.  
 
Èra un bèth matin de prima que las purmèiras bombas cadoren per los trucs: a cada còp, una brava gisclada de sable que pujava de cap au cèu. Casí trobavan aquò beròi e la còla dau bunker damorava a espiar, risolèira, un chic estonada.
 
La purmèira bala, estèt lo Franz que se la gahèt. Tombèt atau, sau sòu, en tot guardar lo son sonríser de mainat estonat. E tots, alentorn, d’espiar shens compréner pendent que shiulavan de pertot las autas balas servidas per l’enemic. Quan tornèren levar los caps, tots que ploravan e tots qu’avèvan comprés que la guèrra èra aquí.
 
Començèt lo temps de la paur au mei prigond dau bunker, subervíver a tot hòrt, sauvar sa vita quan los captaus interdivan de se rénder a maugrat d’una situacion perduda. Qué còsta la vita d’un gojat de quinze ans? Mens que lo desaunor…
 
Un d’aqueths matins, es lo Capitani Müller que decidit de pausar las armas,  au despen de la sua vita, pr’amor que digun pòt perdonar que Frantz sii mòrt per arren. Aubrit la pòrta de la tuta  en tot gahar la bandèra blanca: barrèt los ulhs e levèt las mans quan l’enemic li tirèt son arma…
 
Es aquò que lo sauvèt: presonèir de l’armada americana. Lo Capitani s’en tornèt en Alemanha plan mei tard,  atau de sarrar la familha dens los braç. Solide, lo Frantz li damòra dens lo còr com una plaga que pas jamei se tornarà guarir. Mes aquò l’a pas contat a digun. Pòt pas perdonar!
 
Vasut un òmi vièlh, lo drollet de l’ostalaria Maubrun, me contava tot aquò coma una istòria dau temps passat. Au lunh, dens las arruinas de la fortalèsa “daus Arròs”, s’enten los arrísers daus mainatges.
 
 
 
 
Rappelle-toi Barbara!
Il pleuvait sur Brest ce jour-là (…)
Quelle connerie la Guerre!
 
J. Prévert (Paroles)

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

puech jean claude Menerba
2.

- per 1 "La guèrra qu'an volguda es la guèrra a la guèrra, son mòrts per nòstra tèrra e per tota la tèrra."
A Aniana, a costat de Montpelhier.

  • 3
  • 0
GERARD CAIRON tolosa
1.

Una fòrt polida istoria, dins un occitan blos e sens concessions. Cossi pensar pas a n'aquel monument als mòrts, me soveni pas ont en Lengadoc, amb l'epitafi:
"La guèrra qu'an volguda es la guèrra a la guèrra, son mòrts per nòstra tèrra e per tota la tèrra."

  • 3
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article