Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Cronica d'ua jornada istorica: 9N 2014

Jusèp Loís Sans Socasau

Jusèp Loís Sans Socasau

Jusèp Loís Sans Socasau ei èx-president der Institut d'Estudis Aranesi-Acadèmia Aranesa dera Lengua Occitana (IEA-AALO)

Mai d’informacions
 Entre es 7h30 e es ueit an arribat toti es volentaris. Marta Vilas, coordinadora deth locau, acompanhada de Neus Canals, a daurit er Institut. I èm mès de vint persones. Tàs 8h20 a arribat eth prumèr que venguie a votar. Non a podut, ère massa d’ora; es urnes se daurissen entàs 9 ores. Ena sala deth minjador der Institut d’Aran i an cinc burèus de vòte e ua taula entà recuélher es signatures entà demanar era empara europèa entà facilitar qu’eth pòble catalan posque decidir. Tàs 8h45 Pau Perdices, coordinador deth procès, da instruccions as cinc presidents de taula e a toti es vocaus. Ena Val d’Aran i èm mès de 60 volentaris. Tàs 9 auem daurit. I a ua coa de dotze persones que demoren. Eth prumèr en votar ei Paco Faure, de Betren. Arribe Catalonha Ràdio e TV3; filmen es taules e era gent votant. A arribat Joanito “Latsandra”, èx-baile de Vielha, en tot córrer, coma tostemp. A votat e dempús a parlat damb toti. N’i a que vien d’ora, donques qu’ara se’n van entà Girona o entà Tarragona, entà qu’era sua parelha posque votar. Cadun a un domicili diferent. Ei un esfòrç en un dia de hèsta. Es votants e es sòns acompanhats hèn fòtos. A vengut gent des diuèrses opcions politiques, persones clarament identificades, de CDA, deth PSC, d’ERC, d’ICV,… Tàs 10 arribe TV Lleida. Era cobertura informativa ei bona. Arribe ua persona que non pòt votar pr’amor qu’eth DNI li mèrque qu’era sua residéncia ei Lhèida. Ei era dolor. Eth degoteig de gent ei constant. Mos arribe informacion de tot çò que passe en Catalonha; en molti locaus electoraus i a coes considerables. Tot mèrque molt ben. Es mossos d’esquadra son a uns dus-cents metres deth locau a on ac auem organizat tot. Son aquiu entà protegir, non pas entà anullar ne entà coïbir. Arriben notícies de Sidney: i an votat mès de 200 persones.
È gessut un moment, a minjar un enterpan. En carrèr e trapat gent que non anarà a votar. An pòur des conseqüéncies. Ei trista era pòur qu’er estat espanhòu a desvolopat ena gent. Torni entath locau de votacion e me torni a animar: i a gent votant en totes es taules.
 
Acabe d’entrar Amparo Serrano, acompanhada dera família. Ara era sala s’a amplit; i a mès de 40 persones. Ei era gessuda de missa e era gent ven a votar. Encara mès gent. Ara i a mès de 50 persones. Er ambient se manten. Veigui a persones que generaument vòten eth PP e qu’aué tanben an vengut a votar.
 
Vien romanesi que tanben vòlen votar. Pòrten es documents d’identificacion …
 
I an joeni de setze ans, antics alumnes, que ja pòden votar e exercissen eth dret.
 
Es comentaris son toti en positiu, “ara mo’n gesseram”, “açò ei positiu”, “mos cau liberar”,...
 
Ena taula 5 i a ua coa de mès de dètz persones. Veiguent açò ena Val d’Aran, imagini era emocion que se deu víuer en poblacions damb ua trajectòria mès catalanista. Arribe, Carlos Barrera, Sindic d’Aran, damb família. Ei era ua de meddia. Hèm eth prumer recompde de participacion: en tota era Val d’Aran an votat mès de 800 persones, en aguest locau i an 422 votants. Èm animats, ad aguest pas superaram es mil persones. Serie un èxit. Es huelhes entà demanar era empara d’Euròpa, des deth locau de Vielha, les an signat 400 persones. Açò marche ben! Cap incident. Me conden qu’en generau en Catalonha era jornada se desvolope damb normalitat, qu’es actuacions agressives son minimes. Me diden qu’en Girona un grop de contraris an “machacat” ua urna. Quin domatge!
Alex Moga, er alcalde de Vielha, gestor dera votacion en Institut d’Aran, a estat tot eth dia en locau. Ei es dues e mieja, era Conselhèra Ortega ditz qu’en Catalonha entàs 13 ores auien participat mès d’un milion cent mil persones. En nòste locau aguestes dades desencadenen un gròs aplaudiment.
 
Es mieis de comunicacion van passant ath long de tota era jornada. Es persones volentàries des taules son diuèrses: i a ua conselhèra deth Conselh Generau, un mètge der Espitau Val d’Aran, un vesilhant de refugi de montanha, ua persona significada de Podem Val d’Aran (filial de Podemos) que me ditz qu’en Podem Val d’Aran son independentistes, .. toti amassa, per ua madeisha reivindicacion.
 
Ac acaben de díder per Catalonha Ràdio, en París entàs 13 ores auien participat mès de 500 persones.
 
Dempús de dinar, tranquilitat,… Meddiada,…
 
Es exigéncies dera votacion s’an complèrt estrictament: entà votar calie certificar era adreça damb eth DNI. Enes votacions de Vielha e Mijaran 63 persones que s’an presentat non an podut exercir eth sòn dret, peth motiu de qu’era adreça deth DNI non ère ena Val d’Aran. Ei molt! Açò amendrirà eth resultat demorat. Mès, era exigéncia dera formalitat ei imprescindibla.
 
Ua hemna que viu en Puigcerdà a vengut expressament a votar, donques qu’ei empadronada en Vielha e Mijaran. En arribar en locau des votacions li an dit que non podie pr’amor qu’era adreça deth DNI ei en Puigcerdà. I a gent qu’a hèt mès de 1000 Km entà poder votar. Ei ua esperança e un desir!
 
Son es sies dera tarde; nau recompde. Ara madeish era sala ei plea de gent. Manquen dues ores e ja an votat 700 persones.
 
Tàs 18 ores en Catalonha auien votat 1.977.000 persones. Ua naua reaccion d’eufòria.
Capitada!
 
Son es ueit, barram eth locau e votam es volentaris. Total 836 vòts. En tota era Val d’Aran 1700. N’auriem volut mès, ... Èm un shinhau desgustats. En Vielha 692 persones an signat era peticion d’empara a Euròpa. Perfècte!; son era ,majoria. Hèm eth recompde des opcions que s’an votat en Vielha e Mijaran: 62 % vòlen que Catalonha devengue un estat independent, sonqu’eth 11% diden que non vòlen que sigue un Estat. Eth resultat tant satisfactòri trinque eth desgust pera baisha participacion. N’èm segurs: ena Val d’Aran era majoria ei en favor dera independéncia de Catalonha
Londeman arriben es resultats definitius de Catalonha. Mès de 2 milions 300 mil votants, eth 80 % favorable ara independéncia e sonqu’eth 4% que non vò que Catalonha sigue un estat. Ara qu’auem un argument de fòrça pes. Auançam!. Es dades de Catalonha son mès resolutives qu’es araneses, mès es dues van ena madeisha direccion. Mos sentem reforçats!
 
Era jornada a estat un exemple de participacion ciutadana e de democracia. Cap de conflicte, cap ensag de trincament,… Eth procès contunhe e era esperança se renauís.
E abans de barrar aguest article er Estat espanhòl a dit que non en vò saber arren e era fiscalia (ministèri public) reflexione sus era possibilitat d’encausar ath President Mas e a tres conselhèrs per delicte penau. Tot açò pr’amor que volem expressar era nòsta opinion, perque volem votar! E ac auem hèt! 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Eric 971
2.

Èi l'impression qu'i èri en Aran a votar dab vosautes... Mercés hòrt Jusèp.

  • 6
  • 4
Cristian FORMENT AGEN
1.

Que s'ac desbromban, en bèth voler esvarjar los autes que s'acaba la paur tostemps qui torna càder suu son autor (Publilius Syrus).

  • 5
  • 2

Escriu un comentari sus aqueste article