Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

A prepaus de simbòls, e de memòria de la dignitat

Laurenç Revèst

Laurenç Revèst

Escrivan, traductor. Dialectològue, Doctor en lingüistica. President onorari dal Centre Cultural Occitan País Nissart e Alpenc.

Mai d’informacions
La simbolica occitana es qualqua ren de sota estimat. Subretot quora sa memòria ajua a tornar a la dignitat.
 
Per exemple, sovent dins d’associacions occitanistas faguèro arremarcar que la bandiera occitana, valent a dire la crotz de Forcalquier e de Tolosa E MAI l’estèla a cinc rais dal Felibritge, sieie presenta.
 
De segur, m’estona sempre que degun tròbe dal mai marrit efièch que se pòsque mesclar la bandiera de Comtat de Lengadòc e de Forcalquier amb un simbòl d’Occitània tota! E mai, lo debat tornèt fa gaire quora s’agissiá dal nom de la region LRMP (nosautres avèm PACA) en “Occitanie-Catalogne” mentre qu’al nivèl simbolic es pietadós de limitar “Occitània” a una region soleta (o doas ancianas se sètz tilhoses).
 
Ancara, per la bandiera occitana, deguèro dire que l’estèla aviá la setena poncha en bas sus las bandieras. Agacharetz se trobatz una bandiera vielha de las annaas 1990-2000.
 
Perqué? Perqué ja l’estèla dal Felibritge a la setena estèla en aut. Segond, perqué fa simbolicament positiu. Fa dinamic. Es lo sens d’anar puslèu en aut qu’en bas!
 
Visquèro de temps en vila de Niça. Posquèro veire que l’espaci es charjat de sens e de simbolica. Lo blason de la ciutat de Niça, de placas comemorativas, de noms de personalitats, d’estàtuas (dal traite Massena a de personas melhor famaias coma Jausèp Garibaldi o Enric Sappia)... Remanda a un temps istoric, a una persona. E sòna la curiositat. Que permete de cerchar d’informacions sus la persona, perqué laissèt son nom dins l’istòria? De que representa darrier?
 
E l’accès a l’informacion de còups es ren facilitat. L’exemple dal Senat de Niça e de la Maça dal Senat
 
 
Lo Senat de Niça
 
Al fons dal Cors Saleia —quora venètz de la Comuna— après la capela dal Sant Suari (SuDari en niçard! mèfi, òu! un pauc de respècte, è diau, es ren de provençal, è òu!...), darrier una faciaia classica de Niça Vielha dins son jus (pintura descoloria, fendascletas...), una pòrta vielhanchona, l’Asili de Nuech. Enfin, o chaliá saber. E basta.
 
Es solament mai tardi, en laissant trainar las aurelhas que saupèro qu’èra lo Senat de Niça. Ges de plancarta visibla a l’epòca, o alora fasi ren mal als uelhs. Un bastiment un pauc abandonat amb un gust estranh. Avio aquela impression.
 
Pi, cerchèro un pauc. Totun l’info me sautèt ges als uelhs, aparentament ges d’afichatge oficial municipal. Ja lo Senat se sòna “Lo Sobeiran Senat de la Contea de Niça”.
 
Après, legiguèro (cf. 1 e 2) que se creèt en 1614 per lo duc Charles-Emanuèl Ier. De que i èra avans coma estructura per gerir la Contea de Niça? Avèm ren lo temps de cerchar e de’n parlar aicí.
 
Après l’invasion francesa per impausar portar la guerra revolucion e lo bonaür sus terra (enfin las terras vesinas per contunhar l’espandiment franchimand), es la Restauracion sarda. En 1814 non solament lo rei Victor-Emanuèl Ier de Sardenha restablisse lo Sobeiran Senat dins sos polers anteriors mas son poler es estendut als tribunals de las circonscripcions d’Onelha (aüra Impèria, après fusion amb Pòrt Maurici) e Sant Romieg (Sant Remo en toscan).
 
En 1860, es dintre que serà anonciaia l’anexion (a minuscula de rigor) politica de Contea per l’Empèri (ren l’empèri d’Star Wars, aquel de Napoleon lo Tèrç).
 
Donca aquel luec aguèt un ròtle pròpi important. E son abséncia de valorizacion d’a passat temps es simbolic tanben.
 
Despí, auriá cambiat d’usatge e l’endrech albergariá de burèls de la Direccion comunala dal Patrimòni istoric.
 
 
La Maça dal  Sobeiran Senat de la Contea de Niça[1]
 
Qualquas annaias en reire tanben, veguèro una aficha per las eleccions municipalas niçardas dal movement “Liga nissarda”. I èra una agla roja (classica) e una mena de baston aur sota. De qu’èra? Degun m’o sabiá dire. Semblava ren a una espasa...
 
Es en anar demandar al mond que saupèro qu’èra la Maça dal Sobeiran Senat de la Contea de Niça.
 
De qu’es una maça? De que representa? Era lo primier còup que se veiá.
 
A l’origina es una arma. Mas a poscut préner un ròtle simbolic. Es lo cas aicite. Representa lo Poler (coma “fòrça legitima de l’autoritat”) dal pòble via sos representants (segon las 4 classas socialas d’aquel temps) e la Justícia qu’exerçan los representants. La basa presenta lo blason de Savòia, al subran una bola amb de tèstas de lion e de simbòls coma d’allegorias dal poler e de la justícia. E al som, una corona comtala.
 
Las fòtos de la maça son pròpi raras. Se pòl veire sus aquel blòg (trobat en picar a l’astre sus Google).
 
Sensa aquela ocasion, e a defaut d’anar al Musèu Massena -endrech oficial que i es estocaia- que chal saber que s’i atròba (i foguèro mai d’un còup e la veguèro ges), jamai aurio sabut qu’existiá. Tot aquò per dire qu’es un simbòl qu’es gaire valorizat. Perqué?
 
Per ieu, es ren per l’importança d’aquel Senat que fau aquel article. Sio ren per la restauracion de la Maison de Savòia o de pampaluna. E, s’ai ren pron estudiat son foncionament, benlèu ben qu’èra un foncionament de notables e una oligarquia al final. Mas benlèu es perqué representa “autra causa” que l’estat actual que se’n parla jamai e qu’es -fins aüra- jamai estacha mesa en valor (levat los niçards que s’interèssan a l’istòria de Contea). Tròbo vergonhós que jamai un professor d’Istòria-Geografia nos ague parlat d’ela dins mon cursus d’escolan franchimandizat mentalament. Es ver qu’estudieriam l’istòria de França dins d’epòcas que per la Contea de Niça èra un país estrangier e que França non li voliá que de ben. Alora un pauc mai dins l’imperialisme, perqué non?
 
E tot çò que sièrve ren, s’oblia. E pi, un jorn de grand neteatge, se jeta benlèu?
 
 
Referéncias
 
1- Costamagna Henri. Recherches sur les institutions communales dans le Comté de Nice au XVIIIe siècle (1699-1792). In: Cahiers de la Méditerranée, n°2, 1, 1971. pp. 23-35.
 
2- Hildesheimer Françoise. Nice au XVIIe siècle. Institutions locales et vie urbaine. In: Bibliothèque de l’école des chartes. 1975, tome 133, livraison 1. pp. 21-57.
 
Article de Wikipèdia en francés sul Senat de Niça
 
[1]  Vist qu’es lo nom corrècte, tan val de l’emplegar

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Dey Paris
1.

Se compren plan perque lo luòc es pas brica valorisat ! Malaür als vinçuts com se ditz a Ròma, mas cal pas regretar la perda de poder se èran de plotòcratas mielhs valguèt entrar en la casta onesta e desinteressada republica francesa

  • 1
  • 3

Escriu un comentari sus aqueste article