Opinion
L’accent, es l’òmi
Un bèth jorn, en 2007, soi anat véser lo film La Môme d’Olivier Dahan que nos conda la vida, pas banala, d’Edith Piaf. Benlèu atz remercat, se seguissètz lo Jornalet, que manqui pas sovent una biografia d’un artista musicau. Me regaudissèvi doncas de l’istòria de la vida de l’Edith.
Me cau díser tra la debuta que lo film es plan bon e vos conselhi de l’anar véser s’atz la possibilitat. Mes totun la debuta me destimborlèc drin.
Los productors de cinèma an sovent la mira de tocar lo public estatsunidenc, çò que’us daubrís solide un beròi mercat dens lo monde sancèr. Pr’aquò lo film deu estar adaptat ad aqueste public ende l’agradar. Aquò se hè sovent en ajustar una scèna a la debuta que destorbe pas los Americans e ende que’s tròben las mèrcas. Dens lo film “Lo Barbèr de Siberia”, que conda una istòria russo-russa, l’accion comença per un plan suu ... drapèu deus Estats- Units. Lo hilh de l’eroïna a emigrat aus USA e lo film comença sus sa vida dens l’armada. Tota la seguida (lo film eth medish en fèit) es pas qu’un flash back. E haut, Peiròt, l’ahar qu’es dens lo sac.
E doncas lo film La Môme comença per una scèna que’s debana … a Manhattan, dens un estanquet meslèu de grana tiença (Caleré díser un “bar”). Un òmi e una hemna, elegants, que batalan. De tira me soi pensat: “Me soi enganat de sala, es pas lo film sus Edith Piaf.”
Estoc pas qu’après aquesta scèna que la biogafia de la grana cantaira s’avièc, coma pervist dens una carrèra d’un barri popular de París. Un flash back, lo film començava. Èri rassegurat. Mes pr’amor avèvi pas, a despièit de la grana performança de l’actritz Marion Cotillard, reconeishuts los dus personatges, Edith Piaf e Marcel Cerdan, lo coble mitic? Mancava quicòm d’important.
Coma ac èi dit, la Marrion Cotillard hè dens aqueste film una proessa de las remirablas. Pr’aquò receboc lo prèmi de la mílhora actritz aus Cèsars (França), aus Oscars (USA) e au BAFTA (UK). S’i escad de hèr desbrembar qu’a 22 cm de mès que non pas la Môme, qu’èra, ac cau díser particularament pichoneta (1,47 m).
Mes çò que lo realizator a desbrembat, per contra, es que l’Edit tanvau lo Marcel avèvan cadun un accent de trencar au ganivet. Era, una pihanhada tipicament parisenca deu barri de Belleville on vasoc en 1915. Podoc pas jamès gahar un biais de parlar “coma cau”, e ensagèc pas tanpauc. Son accent influencièc fòrtament son cantar, e pòdi mauaisidament l’imaginar dambe una locucion borgesa o quitament neutra. Es benlèu la clau de son succès, qui ac sap?
Per çò qu’es deu Marcel Cerdan, èra vasut de son costat a Sidi Bel Abbès en Argeria en 1916 d’un pair de soca catalana (coma ac muisha son nom d’ostau). A siès ans, muda tau Marròc, estoc enchafrat “Lo Bombardèr marroquin”. Es enterrat a Perpinyà.
Es doncas un Pènegre vertadèr. Çò que caracteriza un Pènegre es sustot purmèr son accent e son vocabulari, un accent qu’a tendéncia de desaparéisher uei lo dia, per malastre que me bremba sovénguers fòrça agradius e amicaus. Mes bon, atau va lo monde.
Es quicòm que s’amaga sovent au cinèma. Es una error fòrça francesa de pensar pas a las culturas, ac sabèm de plan, a negligir l’oralitat deus personatges, lor lenga, solide, mes tanben dinc a lor quite accent. Qui a pas jamès vist un Jaurés au polit accent franchimand au finestron o una Bernadeta Sobirós dambe una locucion d’academiciana?
Dens lo film de Claude Pinauteau, “Las Palmas de Monsur Schutz”, per contra, Isabelle Huppert, que jòga lo ròtle de Marie Skłodowska-Curie, te preng un accent sembla-polonés tan exagerat qu’auré meslèu valut que’n prengosse pas nat. Mes un accent estranger, es permit. Un accent “regionau”, es quicòm mès. Totis los actors venguts de province e qu’an volgut hèr carrièra a París se son ausit díser que calèva “trabalhar sa locucion” ende paréisher mès credible o mès “seriós”.
Las serias francesas televisualas son especialistas d’aqueth personatge desaccentuats e dessaborats, coma passats a l’aiga de javèl.
Excepcion que confirma la règla: Fernandel hascoc sa carrièra dambe son accent marselhés a l’epòca de la mòda de las comèdias provençalas francofònas deu Marcèu Panhòl. Exilat a París, le caloc l’enterténguer gràcias a enregistraments sus bendas qu’escotava cada jorns.
Dens “Lo Pianista”, Roman Polański se vantava d’aver retrobat totis los petits detalhs de la vida qu’avèva coneishuda a Cracovia dens las annadas 40, dinc a la consisténcia e a la color de la confitura. Levat que los actors, dens la version “originala” parlavan anglés. Un actor legissèva en anglés un jornau escrit en polonés a votz hauta dambe un accent meslèu de Navèra Anglatèrra.
La votz, e capvath d’era l’accent, la lenga, una mena de pèça d’identitat que’s bota pas a la pòcha mes que sauta purmèr a la cara de l’interlocutor. Hè partida de l’individú coma lo visatge, lo còs o lo caractère. S’i amaga l’origina mes tanben lo mitan sociau. Es un trèit indentitari que volon o que sabon pas véser los tenents d’una cultura majoritària e imperialista.
Au cinèma, se’u tiratz, tuatz lo personatge.
Me cau díser tra la debuta que lo film es plan bon e vos conselhi de l’anar véser s’atz la possibilitat. Mes totun la debuta me destimborlèc drin.
Los productors de cinèma an sovent la mira de tocar lo public estatsunidenc, çò que’us daubrís solide un beròi mercat dens lo monde sancèr. Pr’aquò lo film deu estar adaptat ad aqueste public ende l’agradar. Aquò se hè sovent en ajustar una scèna a la debuta que destorbe pas los Americans e ende que’s tròben las mèrcas. Dens lo film “Lo Barbèr de Siberia”, que conda una istòria russo-russa, l’accion comença per un plan suu ... drapèu deus Estats- Units. Lo hilh de l’eroïna a emigrat aus USA e lo film comença sus sa vida dens l’armada. Tota la seguida (lo film eth medish en fèit) es pas qu’un flash back. E haut, Peiròt, l’ahar qu’es dens lo sac.
E doncas lo film La Môme comença per una scèna que’s debana … a Manhattan, dens un estanquet meslèu de grana tiença (Caleré díser un “bar”). Un òmi e una hemna, elegants, que batalan. De tira me soi pensat: “Me soi enganat de sala, es pas lo film sus Edith Piaf.”
Estoc pas qu’après aquesta scèna que la biogafia de la grana cantaira s’avièc, coma pervist dens una carrèra d’un barri popular de París. Un flash back, lo film començava. Èri rassegurat. Mes pr’amor avèvi pas, a despièit de la grana performança de l’actritz Marion Cotillard, reconeishuts los dus personatges, Edith Piaf e Marcel Cerdan, lo coble mitic? Mancava quicòm d’important.
Coma ac èi dit, la Marrion Cotillard hè dens aqueste film una proessa de las remirablas. Pr’aquò receboc lo prèmi de la mílhora actritz aus Cèsars (França), aus Oscars (USA) e au BAFTA (UK). S’i escad de hèr desbrembar qu’a 22 cm de mès que non pas la Môme, qu’èra, ac cau díser particularament pichoneta (1,47 m).
Mes çò que lo realizator a desbrembat, per contra, es que l’Edit tanvau lo Marcel avèvan cadun un accent de trencar au ganivet. Era, una pihanhada tipicament parisenca deu barri de Belleville on vasoc en 1915. Podoc pas jamès gahar un biais de parlar “coma cau”, e ensagèc pas tanpauc. Son accent influencièc fòrtament son cantar, e pòdi mauaisidament l’imaginar dambe una locucion borgesa o quitament neutra. Es benlèu la clau de son succès, qui ac sap?
Per çò qu’es deu Marcel Cerdan, èra vasut de son costat a Sidi Bel Abbès en Argeria en 1916 d’un pair de soca catalana (coma ac muisha son nom d’ostau). A siès ans, muda tau Marròc, estoc enchafrat “Lo Bombardèr marroquin”. Es enterrat a Perpinyà.
Es doncas un Pènegre vertadèr. Çò que caracteriza un Pènegre es sustot purmèr son accent e son vocabulari, un accent qu’a tendéncia de desaparéisher uei lo dia, per malastre que me bremba sovénguers fòrça agradius e amicaus. Mes bon, atau va lo monde.
Es quicòm que s’amaga sovent au cinèma. Es una error fòrça francesa de pensar pas a las culturas, ac sabèm de plan, a negligir l’oralitat deus personatges, lor lenga, solide, mes tanben dinc a lor quite accent. Qui a pas jamès vist un Jaurés au polit accent franchimand au finestron o una Bernadeta Sobirós dambe una locucion d’academiciana?
Dens lo film de Claude Pinauteau, “Las Palmas de Monsur Schutz”, per contra, Isabelle Huppert, que jòga lo ròtle de Marie Skłodowska-Curie, te preng un accent sembla-polonés tan exagerat qu’auré meslèu valut que’n prengosse pas nat. Mes un accent estranger, es permit. Un accent “regionau”, es quicòm mès. Totis los actors venguts de province e qu’an volgut hèr carrièra a París se son ausit díser que calèva “trabalhar sa locucion” ende paréisher mès credible o mès “seriós”.
Las serias francesas televisualas son especialistas d’aqueth personatge desaccentuats e dessaborats, coma passats a l’aiga de javèl.
Excepcion que confirma la règla: Fernandel hascoc sa carrièra dambe son accent marselhés a l’epòca de la mòda de las comèdias provençalas francofònas deu Marcèu Panhòl. Exilat a París, le caloc l’enterténguer gràcias a enregistraments sus bendas qu’escotava cada jorns.
Dens “Lo Pianista”, Roman Polański se vantava d’aver retrobat totis los petits detalhs de la vida qu’avèva coneishuda a Cracovia dens las annadas 40, dinc a la consisténcia e a la color de la confitura. Levat que los actors, dens la version “originala” parlavan anglés. Un actor legissèva en anglés un jornau escrit en polonés a votz hauta dambe un accent meslèu de Navèra Anglatèrra.
La votz, e capvath d’era l’accent, la lenga, una mena de pèça d’identitat que’s bota pas a la pòcha mes que sauta purmèr a la cara de l’interlocutor. Hè partida de l’individú coma lo visatge, lo còs o lo caractère. S’i amaga l’origina mes tanben lo mitan sociau. Es un trèit indentitari que volon o que sabon pas véser los tenents d’una cultura majoritària e imperialista.
Au cinèma, se’u tiratz, tuatz lo personatge.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Cresi que Cerdan es plan occitan, en catalan serià Cerdà.
#2 Pasmens, leis accents son fòrça important dins lo cinèma anglo-saxon. Se pòu pas imaginar de far un film sus Escòcia, Manchester, etc... amb d'actors que parlan solament en oxford english.
Me ramenta l'excellènta sèria "Rome", que leis autors assajèron d'asatar leis accents anglofònes ai realitat sociala dau pòble roman de l'antiquitat. Lei patricians parlavan en oxford english, la plèba en cockney.
Sus un modèle mai britannic, la sèria Downtown Abbey serva lei accents de cada persona.
Aquela volontat de realisme, es impossibla en França que tot lo monde despuei lo paisanàs ariegés fins au president de la Republica parlaràn exactament parier puei que totei leis actors francés an gaire vò ben lo mesme accent.
Un sèria coma "Plus belle la vie" en version anglesa, que se debanariá a Liverpool amb solament d'actors que parlan un anglés requist e pas lo scouser seriá pura foliá ailà.
Se fa parier en Itàlia, lo cinèma e la television s'apuejan sus leis accents luèga de lei denegar. Impossible de var un filme coma Gomorra en italian estandard. Impossible de far Brutti, Sporchi, Cattivi, en italian estandard, etc... Aquestei filmes respectan lo biais de parlars dei populacions que cercan de representar.
Una rason de mai d'asirar lo monde televiso-cinematografic francés per ma part.
Que de mai agradiu qu'un polinesian que parla amb un accent escosés ?
Aquest article és molt interessant. Com altre exemple, recordi un actor excepcional com Jean Gabin que interpretava Gaston Dominici amb un accent parisenc fora de lloc...Pierre Fresnay, diguin el que diguin, era creïble en el paper de Marius.
Als Estats Units los actors trabalhon los accents, i a d'acadèmias e de metòdes en CD per açò far.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari