Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Nos cau exigir lo dret de vòte!

Joan-Marc Leclercq

Joan-Marc Leclercq

Musician de profession, autor d’un líber de conversacion suu gascon, d'un roman istoric "Ucraïna", d'un diccionari de rimas e de duas pèças de teatre.

Mai d’informacions
Vos èi dejà parlat de la “guèrra deus mots”. Es una guèrra que tua pas degun, que hè pas nat nafrat, mes qu’assegura lo poder aus que mestrejan lo subjècte lo mès plan. Sabèm dejà que balhar un nom a quauquarren de normau vos ajuda de’u marginalizar. Balhar a la mangiscla normala lo vocable “biò” ne hè una especialitat, lavetz que la viòca quimica conhida de pesticidas demòra “normala”  o a còps “convencionala” devath la pluma d’uns jornalistas.
 
Sabèm tanben que qualificar una part deus partits politics d’esquèrra “extrèma” permet de’n desviar una bona part deus electors que’s volon “moderats”.
 
Uei vam tocar una batèsta de mots qu’es fondamentala dens l’istòria de la Democracia. Nos an dit que, dens un Estat democratic com los nòstes, am lo dret de vòte e qu’aquò es un dret inalienable e imprescriptible per cada ciutadan quau que sia.
 
Lo problèma, es qu’am pas lo dret de vòte, mes am lo dret d’elegir. Es pas la medisha causa. Un dret de vòte s’exercís dens una votacion, e i a pas qu’uns paises que l’utilizan regularament, se que non la règla generala es l’eleccion.
 
Lo mot “vòte” nos veng deu latin votum que significa “vòt”, capvath l’anglés segon uns diccionaris etimologics. Lo mot “vòt” a unas significacions, mes se’n tiram los aspèctes religioses, lo vòt es un desir, una volontat.
 
Los mot “elegir” nos veng capvath lo latin popular exlĕgĕre deu latin classic elīgĕre que vòu díser “causir”. Lo vòte es doncas una volontat personala, l’eleccion es la causida entre elements que nos son perpausats. Vesètz la diferéncia?
 
Las personas causidas son doncas etimologicament un “elèit”, deu participi passat deu medish vèrbe latin elīgĕre. Au lòc de balhar nòste punt de vista sus una question de politica o d’organizacion de la societat, devèm causir la persona que nos va representar. Es era que decidirà per nosautes.
 
Pensi seriosament que la reïvindicacion màger d’aqueste sègle XXI serà d’exigir la restitucion deu dret de vòte peu pòble.
 
Sovent ausissèm parlar de politicians que volon “politiquejar d’un biaish navèth” o de formacions que’s volon estar “lo rebat de la societat”. Aquestes volontats son de las bonas, mes impossiblas de botar en plaça tant que lo sistèma es lo de l’eleccion e non pas deu vòte.
 
Sustot que lo sistèma d’eleccion es regit per una organizacions de partits politics que son pas que grops barrats, ierarquizats e poderoses, dambe los quaus la comparason dambe la mafia pòt semblar un drin tròp fòrta pr’amor qu’an pas d’activitats illegalas, mes d’un biaish de foncionar pro pròche.
 
Mes aquò es una auta istòria …
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Gwenn
5.

Fa plaser de legir qualqu'un qu' ensaja de tornar al sens vertadièr dels mots. Pòdi utilizar lo vòstre article per mos cors d'EMC? Me pensi qu'avèm besonh de monde que dison de causas justas lingüisticament justifiablas.

Soi pas d'acòrdi ambe tot mas saludi l'argumentacion!

  • 0
  • 0
Gwenn
4.

Fa plaser de legir qualqu'un qu' ensaja de tornar al sens vertadièr dels mots. Pòdi utilizar lo vòstre article per mos cors d'EMC? Me pensi qu'avèm besonh de monde que dison de causas justas lingüisticament justifiablas.

Soi pas d'acòrdi ambe tot mas saludi l'argumentacion!

  • 1
  • 0
lachaud
3.

Los moderats existan pas.
Los seglas xix e xx an estat daus seglas de violença; Tres guerras contre l'allemanha, sens comptar de las guerras colonialas; far daus goiats per los laissar tuar a la guerra; norir, lotgear , vestir sens s' occupar de sos estats d'amna an forgeat l'intolerença dins las mentalitats.
Uei, prenan consciença que l'esser uman es pas qu'aquò. A de las envejas que son pas estadas prengudas en compte: aimar, esser aimat, esser reconeigut, se coneissa, se-mesme; I a lo corps materiau mas tanben un corps emocional. Anam vers una societat mai espirituala. Prenam consciença que las religions coma l'ensenhament laic e materialiste son trufats de meissonjas. Aquela nòva mentalitat a pas atteint enguera la politica mas quò vendra.

  • 0
  • 0
Laurenç Gavotina
2.

Excellent!

  • 2
  • 0
Emmanuèl Isopet
1.

Excellent! Tornar al sens vertadièr dels mots (d'ont mon comentari sul sondatge), e de las causas.

  • 2
  • 1

Escriu un comentari sus aqueste article