Opinion
La ràbia dau conflicte lingüistic en Lemosin
Aprenèm que lo tribunau administratiu de Lemòtges a anullat una subvencion essenciala per l’escòla occitana Calandreta d’aquesta vila. La subvencion suprimida ven dau conselh regionau de Lemosin. Lo tribunau a fach aquela anullacion a la demanda de l’associacion La Liura Pensada que practica lo supremacisme etnolingüistic francés (es una banda d’“analfabets de mança”, coma diriá Felip Martèl; en realitat, la Liura Pensada es manipulada per una sècta que se pretend trotzkista).
Quò es una ataca frontala contra la lenga occitana. Mas quò es pas la sola.
Una autra ataca contra l’occitan, dins la mesma vila, a Lemòtges, se repetís chasca annada dempuei 1984: es lo Festenau de las Francofonias en Lemosin (Festival des Francophonies en Limousin). Sa 31a edicion ven de s’achabar aqueste mes d’octòbre. Quò es moralament inadmissible que de l’argent public, venent daus impòsts daus occitans, ane a un sosten a la lenga francesa a Lemòtges, en Occitània, mentre que la lenga autoctòna dau país, l’occitan, es menaçada de mòrt a causa de l’avança dau francés.
Emb tot aquel argent degalhat dins la francofonia se poiriá finançar e dinamizar un fum de chausas per la lenga occitana en Lemosin. Se poiriá paiar puslèu los cors d’occitan dins las escòlas publicas e las escòlas associativas Calandretas. Aura per aura, en Lemosin comptam nonmàs un sol pòst de professor d’occitan dins l’ensenhament public segondari e nonmàs una sola Calandreta!
Emb l’argent public perdut dins la promocion dau francés, chaudriá ajudar puslèu los esfòrç de l’Institut d’Estudis Occitans de Lemosin que fai un crane trabalh de valorizacion de l’occitan parlat (per exemple emb daus vidèos preciós d’enregistrament de la paraula populara).
Emb l’argent degalhat dins la musica o la literatura en francés, chaudriá desvolopar puslèu los musicians occitanofòns de Lemosin que son plens de creativitat, o ben los escrivans d’expression occitana, o enquèra un editor occitanista coma Lo Chamin de Sant Jaume. La lista es non limitativa...
Enfin, una chausa pus essenciala per recuperar la lenga: emb l’argent public lemosin, chaudriá paiar un sosten materiau a las familhas ont parlan occitan aus enfants. E a l’entorn d’aquelas familhas, chaudriá sosténer financierament la creacion de vesinanças (o de nuclèus) d’occitanofòns complets. Quò lai o preconiza lo sociolingüistica Joshua Fishman dins son libre Reversing Language Shift.
En Lemosin trobam enquèra una proporcion importanta d’occitanofòns primaris que poirián transmetre una lenga solida e qualitosa a las generacions nuòvas. Aquela proporcion es pus elevada que dins la partida mediterranèa d’Occitània.
L’occitanisme, en Lemosin coma dins la rèsta d’Occitània, deu assumir una actitud ferma e combativa fàcia a totas las agressions contra la lenga. Lo discors lenificant sus lo “bilingüisme” armoniós entre occitan e francés es una quimèra irrealizabla que favoriza nonmàs lo francés e que marginaliza l’occitan. Quò es un saber aquist de la sociolingüistica qu’ai ja explicat dins Jornalet, lo 22.10.2012.
Donc, quitament se, per principi, chau sosténer la Calandreta de Lemòtges, rèsta escandalós que lo sit web d’aquela quita Calandreta siá redigit tot en francés e que faja l’apologia dau bilingüisme occitan-francés.
Òm parla, dins los comentaris dau Jornalet, de far una manifestacion a Lemòtges. Òc ben, serà un moment de vertat. Veirem se quauques occitanistas meridionaus reagiràn emb intelligéncia en cridant enfin “Tots a Lemòtges!”
Los sudistas immobils que mancan de clarvesença tornaràn dire au contrari que “Lemòtges es luenh”; aquela frasa deplorabla, la dison daus irresponsables que son incapables de sortir dau sud dau país e que se demandan pas jamai, ilhs, se Tolosa, Besièrs o Carcassona serián pas “luenh” dau ponch de visda de Lemòtges.
Dins l’occitanisme (lemosin e non lemosin), esperem que las atacas actualas ajudaràn a passar a de las posicions pus lucidas, en denonciant sens ambigüitat los nòstres enemics objectius: lo “bilingüisme” e la supremacia dau francés.
Quò es una ataca frontala contra la lenga occitana. Mas quò es pas la sola.
Una autra ataca contra l’occitan, dins la mesma vila, a Lemòtges, se repetís chasca annada dempuei 1984: es lo Festenau de las Francofonias en Lemosin (Festival des Francophonies en Limousin). Sa 31a edicion ven de s’achabar aqueste mes d’octòbre. Quò es moralament inadmissible que de l’argent public, venent daus impòsts daus occitans, ane a un sosten a la lenga francesa a Lemòtges, en Occitània, mentre que la lenga autoctòna dau país, l’occitan, es menaçada de mòrt a causa de l’avança dau francés.
Emb tot aquel argent degalhat dins la francofonia se poiriá finançar e dinamizar un fum de chausas per la lenga occitana en Lemosin. Se poiriá paiar puslèu los cors d’occitan dins las escòlas publicas e las escòlas associativas Calandretas. Aura per aura, en Lemosin comptam nonmàs un sol pòst de professor d’occitan dins l’ensenhament public segondari e nonmàs una sola Calandreta!
Emb l’argent public perdut dins la promocion dau francés, chaudriá ajudar puslèu los esfòrç de l’Institut d’Estudis Occitans de Lemosin que fai un crane trabalh de valorizacion de l’occitan parlat (per exemple emb daus vidèos preciós d’enregistrament de la paraula populara).
Emb l’argent degalhat dins la musica o la literatura en francés, chaudriá desvolopar puslèu los musicians occitanofòns de Lemosin que son plens de creativitat, o ben los escrivans d’expression occitana, o enquèra un editor occitanista coma Lo Chamin de Sant Jaume. La lista es non limitativa...
Enfin, una chausa pus essenciala per recuperar la lenga: emb l’argent public lemosin, chaudriá paiar un sosten materiau a las familhas ont parlan occitan aus enfants. E a l’entorn d’aquelas familhas, chaudriá sosténer financierament la creacion de vesinanças (o de nuclèus) d’occitanofòns complets. Quò lai o preconiza lo sociolingüistica Joshua Fishman dins son libre Reversing Language Shift.
En Lemosin trobam enquèra una proporcion importanta d’occitanofòns primaris que poirián transmetre una lenga solida e qualitosa a las generacions nuòvas. Aquela proporcion es pus elevada que dins la partida mediterranèa d’Occitània.
L’occitanisme, en Lemosin coma dins la rèsta d’Occitània, deu assumir una actitud ferma e combativa fàcia a totas las agressions contra la lenga. Lo discors lenificant sus lo “bilingüisme” armoniós entre occitan e francés es una quimèra irrealizabla que favoriza nonmàs lo francés e que marginaliza l’occitan. Quò es un saber aquist de la sociolingüistica qu’ai ja explicat dins Jornalet, lo 22.10.2012.
Donc, quitament se, per principi, chau sosténer la Calandreta de Lemòtges, rèsta escandalós que lo sit web d’aquela quita Calandreta siá redigit tot en francés e que faja l’apologia dau bilingüisme occitan-francés.
Òm parla, dins los comentaris dau Jornalet, de far una manifestacion a Lemòtges. Òc ben, serà un moment de vertat. Veirem se quauques occitanistas meridionaus reagiràn emb intelligéncia en cridant enfin “Tots a Lemòtges!”
Los sudistas immobils que mancan de clarvesença tornaràn dire au contrari que “Lemòtges es luenh”; aquela frasa deplorabla, la dison daus irresponsables que son incapables de sortir dau sud dau país e que se demandan pas jamai, ilhs, se Tolosa, Besièrs o Carcassona serián pas “luenh” dau ponch de visda de Lemòtges.
Dins l’occitanisme (lemosin e non lemosin), esperem que las atacas actualas ajudaràn a passar a de las posicions pus lucidas, en denonciant sens ambigüitat los nòstres enemics objectius: lo “bilingüisme” e la supremacia dau francés.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Mercés beucòp Domergue per quela eslingada !
Fuec de Diu, Lemosin (ente se fai tot plen de chausas dins l'occitanisme, coma zo ditz Maime, verai, mas queraque pas pro mediatizadas), reviscòla-te, chanta, dança, ! coma zo ditz lo Melhau dins sas chançons...
Sabe pas coma quò se fai, o benleu que sabe tròp, que per chas nos, lo monde sián tan "anestesiats" daus còps. L'i a mas lo basket per far se bujar los Lemosins (afen, los Limotjauds pusleu mas quò es 'lai que l'i a lo mai de monde totparier) e dins lo basket, l'i a ben quauquas accions occitanistas qu'an marchat mas quò es pas pro, de segur !
Ten, per un còp, dise pas, sei pas contra la perpausicion de Terric, mas que puesche far parlar de nòstra lenga. Maime, fariàs un happening coma me e d'autres (si ne'n trobam) davant lo seti de la Liura pensada o en quauqu'un luec mai ?
Un pauc dins l'esperit de çò que se fai per exemple per la barradura daus tuadors : http://www.ladepeche.fr/diaporama/des-barquettes-de-viande-humaine-place-du-capitole/1328141-toulouse-manifestation-de-l-association-fermons-les-abattoirs.html
Per la barradura daus tuadors, quò se faguet entau dissabdes passat a Limòtges mas ieu podiá pas l'i èsser. Daus happenings, si quò se fai per los animaus, perqué ne'n fariam pas tanben per l'occitan aquí a Limòtges ?
Ten, quò me fai somnhar qu'organizam emb lo CLAMA (cf. http://collectiflimousinanimaux.hautetfort.com/ ) una conferéncia sus lo vegetarisme divendres de ser (lo 17 d'otòbre) a 20h30 a Limòtges, sala JP Timbaud. L'i sirai e tot los occitanistas l'i seràn benvenguts !
Ai Lemosin, francha terra cortesa !
#13
Defendre l'ensenhament public de l'occitan es una nòbla causa. E d'autantmai nòbla es la defensa de l'ensenhament privat confessional de l'occitan. E d'autantmai nòbla es la defensa de l'ensenhament associatiu en occitan. Tota lenga fa fòc.
Los professors de Calandretas (e del privat jos contracte) son tant contrarotlats coma los del public. Cal pas doblidar que son pagats per l'estat e a aqueste títols son sotmeses a gaireben las meteissas obligacions
#13 L'occitan es tan pauc present que lo cal defendre ont que siá, escòla publica coma privada, mas tròbi fòrça positiva ta defensa de l'ensenhament obligatòri! :-)
#12
Pensi que la barradura d'una calandreta es mens grava que non pas la diminucion de l'ensenhament de l'òc dens los establissaments publics. En efèit, cresi que l'objectiu de nòste combat diu estar los cors d'occitan obligatòris dens lo public. Les escòlas privadas son marginalas, criticadas, pas forçadament controtladas, e los qu'i botan lurs mainatges son dejà sensibilisats o pus o mens "bobo" (exagèri un pauc), e an moneda.
I aurà totjorn de poders publics per mau véser les calandretas ; per contra, l'ensenhament public es una institucion.
Primièr una manifestacion a Lemòtges davant lo sèti de la Liura Pensada (amb una polida mesa en scèna: simulacion de mesa a mòrt o s'encadenar) e aprèp una delagacion al Conselh Regional.
Puèi organizacion de la granda manifestacion "Anem Òc per la lenga occitana / Anem Òc per la nacion occitana" a Lemòtges puslèu que de se demorar tostemps en Lengadòc.
Occitània aima e a besonh del sieu nòrd!
Ara es la la Calandreta de Lemòtges e a la confederacion de Calandreta de lancar sa crida a anar manifestar. De qu'espèran per o far?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari