Opinion
La lenga d’integracion sociala
Una lenga es pas solament un sistèma de règlas gramaticalas amb una colleccion de sòns e mots. Una lenga es tanben un fenomèn de societat. Per s’integrar dins una societat, es indispensable de parlar la lenga qu’es en usatge generau dins aquela societat. Es la foncion d’integracion sociala (o pus exactament: la foncion discriminanta, çò es, la discriminacion-distincion entre lei personas integradas gràcias a la lenga e lei personas non integradas perque mestrejan pas la lenga).
Dins una societat, una sola lenga complís la foncion d’integracion sociala. En Occitània la lenga d’integracion, normalament e tradicionalament, èra l’occitan fins au començament dau sègle XX. Dempuei lo sègle XX, per s’integrar en Occitània, cau saber parlar lo francés o ben l’italian (dins lei Valadas) o ben l’espanhòu (en Aran) e l’occitan a cessat d’èsser indispensable.
Ai ben dich: una sola lenga. Doas lengas pòdon jamai complir durablament e ensems la foncion d’integracion sociala. Una remplaça l’autra en pauc de temps. L’occitan cediguèt la foncion d’integracion au francés, a l’italian o a l’espanhòu pendent una durada fòrça brèva de quauquei decennis, entre leis ans 1910 e 1950 aperaquí (o fins ais ans 1980-90 dins quauqueis endrechs)[1]. L’occitan e lo francés, l’occitan e l’italian, l’occitan e l’espanhòu non se partejaràn jamai la foncion d’integracion.
En Catalonha, vos podètz pas pus integrar en societat se sabètz pas l’espanhòu (o lo francés, en Catalonha Nòrd). Lo catalan rèsta una lenga d’integracion relativa que tend a far concurréncia a l’espanhòu, mai es una situacion instabla: l’espanhòu a conquerit la primiera plaça dins un passat recent, lo catalan i retrobarà benlèu sa primiera plaça dins un futur pròche. Mai i a pas e i aurà jamai d’equilibri entre catalan e espanhòu. Lei doas lengas non se partejaràn jamai la foncion d’integracion.
Donc o cau repetir sens relambi: la revendicacion d’un “bilingüisme” occitan-francés es completament irrealizabla e irresponsabla car, dins un “bilingüisme” institucionalizat, sempre lo francés risca de restar dominant. Aquò se verifica ben dins l’ensenhament: lei Calandretas “bilingüas” e lei classas “bilingüas” dau sector public mantenon sempre lo francés coma lenga dominanta e l’occitan coma lenga accessòria.
La sortida dau problèma passa per una estrategia maximalista e ambiciosa amb l’objectiu de far de l’occitan la sola lenga d’integracion sociala. Car ne pòt i aver ren qu’una. Jamai doas.
Aquò significa pas una interdiccion violenta e fanatica dau francés, de l’italian e de l’espanhòu. Aquò significa per còntra que lo francés, l’italian e l’espanhòu devon aver un sol estatut acceptable: un estatut de “lengas estrangieras”, non necessàrias per l’integracion.
Una estrategia de recuperacion de l’occitan, se l’enregam seriosament, serà lònga e dificila. Passarà per la constitucion de nuclèus de parlants actius de l’occitan, se basant sus de familhas occitanofònas, sus la transmission de l’occitan entre generacions, sus de vesinanças o de malhums d’occitanofòns actius qu’assajaràn de s’estendre en taca d’òli (es l’estrategia de Joshua Fishman e, un pauc tanben, aquela de Robèrt Lafont).
(L’oficializacion, la difusion dins lei mèdias e l’ensenhament obligatòri de l’occitan tanben son d’objectius que devèm reüssir, mai son mens urgents que lei nuclèus de parlants.)
Bòrd que la recuperacion de l’occitan es lònga e dificila, i aurà necessàriament d’enfants elevats en occitan que seràn confrontats, dins la vida sociala, au besonh de mestrejar tanben lo francés, l’italian e l’espanhòu per s’integrar a la societat, tant que l’occitan serà pas en primiera plaça. Siáu còntra un isolament d’aqueleis enfants per rapòrt au francés, a l’italian e a l’espanhòu: aquò leis ajudariá pas de ges de biais. De militants bretonistas assagèreon d’elevar seis enfants en breton e de leis isolar dau francés vèrs leis ans 1970: foguèt una malescasuda totala, leis enfants o visquèron fòrça mau. La recuperacion de l’occitan coma primiera lenga se pòt pas far en fasent semblant que la lenga dominanta existís pas. Au contrari cau preparar leis enfants elevats en occitan a rescontrar la lenga dominanta e a la saber parlar (pasmens, sens la legitimar). Es dins la confrontacion dei lengas, lucida e coratjosa, que l’occitan pòt avançar.
D’articles complementaris:
___________
[1] Amb de nuanças divèrsas: aquò comencèt per lei vilas e finiguèt dins lei campanhas; lo fenomèn s’esperlonguèt dins lei Valadas e en Aran mai en tot cas en aquelei zònas s’acabèt au pus tard a la fin dau sègle XX; ben abans l’an 2000, ja caliá saber l’italian dins lei Valadas e l’espanhòu en Aran per s’integrar socialament.
Dins una societat, una sola lenga complís la foncion d’integracion sociala. En Occitània la lenga d’integracion, normalament e tradicionalament, èra l’occitan fins au començament dau sègle XX. Dempuei lo sègle XX, per s’integrar en Occitània, cau saber parlar lo francés o ben l’italian (dins lei Valadas) o ben l’espanhòu (en Aran) e l’occitan a cessat d’èsser indispensable.
Ai ben dich: una sola lenga. Doas lengas pòdon jamai complir durablament e ensems la foncion d’integracion sociala. Una remplaça l’autra en pauc de temps. L’occitan cediguèt la foncion d’integracion au francés, a l’italian o a l’espanhòu pendent una durada fòrça brèva de quauquei decennis, entre leis ans 1910 e 1950 aperaquí (o fins ais ans 1980-90 dins quauqueis endrechs)[1]. L’occitan e lo francés, l’occitan e l’italian, l’occitan e l’espanhòu non se partejaràn jamai la foncion d’integracion.
En Catalonha, vos podètz pas pus integrar en societat se sabètz pas l’espanhòu (o lo francés, en Catalonha Nòrd). Lo catalan rèsta una lenga d’integracion relativa que tend a far concurréncia a l’espanhòu, mai es una situacion instabla: l’espanhòu a conquerit la primiera plaça dins un passat recent, lo catalan i retrobarà benlèu sa primiera plaça dins un futur pròche. Mai i a pas e i aurà jamai d’equilibri entre catalan e espanhòu. Lei doas lengas non se partejaràn jamai la foncion d’integracion.
Donc o cau repetir sens relambi: la revendicacion d’un “bilingüisme” occitan-francés es completament irrealizabla e irresponsabla car, dins un “bilingüisme” institucionalizat, sempre lo francés risca de restar dominant. Aquò se verifica ben dins l’ensenhament: lei Calandretas “bilingüas” e lei classas “bilingüas” dau sector public mantenon sempre lo francés coma lenga dominanta e l’occitan coma lenga accessòria.
La sortida dau problèma passa per una estrategia maximalista e ambiciosa amb l’objectiu de far de l’occitan la sola lenga d’integracion sociala. Car ne pòt i aver ren qu’una. Jamai doas.
Aquò significa pas una interdiccion violenta e fanatica dau francés, de l’italian e de l’espanhòu. Aquò significa per còntra que lo francés, l’italian e l’espanhòu devon aver un sol estatut acceptable: un estatut de “lengas estrangieras”, non necessàrias per l’integracion.
Una estrategia de recuperacion de l’occitan, se l’enregam seriosament, serà lònga e dificila. Passarà per la constitucion de nuclèus de parlants actius de l’occitan, se basant sus de familhas occitanofònas, sus la transmission de l’occitan entre generacions, sus de vesinanças o de malhums d’occitanofòns actius qu’assajaràn de s’estendre en taca d’òli (es l’estrategia de Joshua Fishman e, un pauc tanben, aquela de Robèrt Lafont).
(L’oficializacion, la difusion dins lei mèdias e l’ensenhament obligatòri de l’occitan tanben son d’objectius que devèm reüssir, mai son mens urgents que lei nuclèus de parlants.)
Bòrd que la recuperacion de l’occitan es lònga e dificila, i aurà necessàriament d’enfants elevats en occitan que seràn confrontats, dins la vida sociala, au besonh de mestrejar tanben lo francés, l’italian e l’espanhòu per s’integrar a la societat, tant que l’occitan serà pas en primiera plaça. Siáu còntra un isolament d’aqueleis enfants per rapòrt au francés, a l’italian e a l’espanhòu: aquò leis ajudariá pas de ges de biais. De militants bretonistas assagèreon d’elevar seis enfants en breton e de leis isolar dau francés vèrs leis ans 1970: foguèt una malescasuda totala, leis enfants o visquèron fòrça mau. La recuperacion de l’occitan coma primiera lenga se pòt pas far en fasent semblant que la lenga dominanta existís pas. Au contrari cau preparar leis enfants elevats en occitan a rescontrar la lenga dominanta e a la saber parlar (pasmens, sens la legitimar). Es dins la confrontacion dei lengas, lucida e coratjosa, que l’occitan pòt avançar.
D’articles complementaris:
— Per n’acabar amb lo bilingüisme
— L’occitan primiera lenga, amb una dobertura vèrs la diversitat (ni bilingüisme, ni monolingüisme, ni unilingüisme)
— L’occitan primiera lenga, amb una dobertura vèrs la diversitat (ni bilingüisme, ni monolingüisme, ni unilingüisme)
___________
[1] Amb de nuanças divèrsas: aquò comencèt per lei vilas e finiguèt dins lei campanhas; lo fenomèn s’esperlonguèt dins lei Valadas e en Aran mai en tot cas en aquelei zònas s’acabèt au pus tard a la fin dau sègle XX; ben abans l’an 2000, ja caliá saber l’italian dins lei Valadas e l’espanhòu en Aran per s’integrar socialament.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#26 Tòrne balhar lo liam vers lo segond site que quò sembla pas aver marchat : http://www.unice.fr/ChaireIUF-Nicolai/VersionFrancaise/Cadrage.htm
e vers 'n autre article "Récits langagiers et construction des identités plurielles : représentations et itinéraires biographiques des élèves plurilingues" : http://trema.revues.org/2585
Veiquí d'autres estudis scientifics per balhar de qué se carcular mai :
- "une approche bilinguiste du contact des langues" : https://halshs.archives-ouvertes.fr/halshs-00290110/document
- "Le contact : recentrement (Cadrage, Pluricodisme ordinaire, Continuum linguistico-langagier, Condition d'hétérogénéité, Horizon discursif)" : http://www.unice.fr/ChaireIUF-Nicolai/VersionFrancaise/Cadrage.htm
E en mai, veiquí un estudi sus la question de l'identitat : Récits langagiers et construction des identités plurielles : représentations et itinéraires biographiques des élèves plurilingues - http://trema.revues.org/2585
Bona lectura
A l'estat francès bé sabeu el que és lluitar per la preservació de la vostra llengua. A algunes zones de l'estat espanyol com ara Catalunya, s'han defès bé en les últimes dècades després de segles de prohibicions, al sud del domini catalanoparlant, al País Valencià, la supervivència del català, ací anomenat valencià, està fortament compromesa.
Decovrisse vòstre jornalet emb de plaser.
Me fai gaug de legir d'analisis tant finas, dau rasonament afialat. M'avise que Sénher Sumien mestreja lo subjèct. Atrape que i vei clar.
Aluentar los enfants de la realitat quotidiana linguïstica sariá tant colhon coma lurs far creire que tot es polit dinc nòstre monde, que i trovem pas que fadas e princessas e que los michants existisson pas.
Nòstres enfants comprendràn mièlhs lo monde, mai atraparàn sa plaça se lurs escondèm pas la realitat : i se devon acarar. La coneissença de l'environa e la consciença de ce que n'es, non poirà que los ajudar deman per atrapar sa plaça de ciutadans mai benlèu d'occitanofònes bilingües mès clarvesents ; assumissent la valor de ce que ne'n saràn portaires, amai la realitat presenta (l'Istòria) que ne'n poiràn venir actors, a quante nivèl que siegue.
Mès, sèm responsables pasmens d'un eretatge : avèm de lo trasmetre, chascun, mai siegue menut.
Ajuste qu'ai legit totara l'article a perpaus dau decopatge de nòstras regions. Convide las personas de legir e tornar legir un article, davans de donar son vejaire. O dise un còp mai : l'analisi es fina e bien perpensada. Fan pas mestièr los comentaris escaufats. Es vrai que fau ensajar d'endevenir lo futur de nòstre país emb de las envejas que noirissèm, amai emb de la realitat sociala identitària viguda sus plaça. Aquò es pas evident, o planhisse...
Poguessiam non venir, nautres Occitans, pòple de las escasenças mancadas !
Cada poble té la seva llengua,forma part de les seves costums i tradicions, a mès dona una part important del seu tarannà.
Negar un llengua és fer mal a tot això, és un atac directe a un País o nació.
Així que a veure si aquests gabatxos i hispans respecten una mica més les nacions que el formen, que com que això no passa, doncs volem marxar, ells s'ho han buscat. #14
"El Tàrrega".
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari