Opinion
Aran ei perdut?
Es catalans independentistes an guanhat. Ac ditz eth nombre de vòtes totaus, ac ditz era premsa internacionau e ac ditz era prumèra majoritat ena istòria de deputats independentistes (72) que se setiaràn en Parlament de Catalonha benlèu. Ac diden toti excèpte er Estat espanhòu. S’auesse estat un vertadèr plebiscit, damb vòtes d’òc e non, eth resultat serie favorable ara independéncia per 55% a 45%. Mès non parlaram d’açò.
Eth procès cap ara creacion dera nauèra Republica catalana ei imparable. Qu’arrés patisque, qu’era CUP e JuntsxSi, es partits independentistes, se meteràn d’acòrd entà trigar un govèrn de concentracion que mos permeterà auançar en ua desconnexion que, ac cau reconeisher, serà mès lenta que s’enes eleccions auessen guanhat non sonque en escons mès tanben en vòtes. Es tricheries damb eth vòte exterior non ac an permetut, donques sonque eth 10% de catalans que viuen dehòra an podut votar. Sonque un de cada 4 qu’ac demanèren. Non i aurà, per ara, ua declaracion unilaterau d’independéncia, mès açò non vò díder qu’abandonem, ben ath contrari: er independentisme en Catalonha a gessut reforçat, e molt. Mès non parlaram d’açò.
Lhèida a estat eth territòri damb un percentatge mès naut entàs candidatures independentistes, un 63%, un hèt que contraste damb çò qu’a passat en Aran: sonque un 35% tàs partits separatistes e era pujada de Ciutadans, partit espanholista extremista e de dretes que s’a demostrat ostil ara lengua occitana e ara identitat aranesa. Que calerà seguir de pròp eth trabalh deth solet deputat aranés elegit, d’aquera formacion, ath que felicitam pera eleccion. Mès non parlaram d’açò.
Eth vòte conservador en Aran s’a imposat as esquèrres, independentistes o non, causa que non ei deth tot susprenenta en societats barrades de montanha que, a mès a mès, basen era sua economia en torisme e an agut ua fòrta immigracion castelhanoparlanta. Totun, era CUP a multiplicat per sies es vòtes, e ja ei eth 6% en Aran (er 1% en 2012). Gràcies infinites peth supòrt. Mès non parlaram d’açò.
Era lengua e era cultura occitanes ja ne compden pro ne son referéncia entara populacion d’Aran entà decidir eth vòte. Que bona part des aranesi agen votat a partits que mespresen era lengua pròpria, son en contra dera immersion linguistica, tròben surrealista eth dret ara autodeterminacion e non cren ena identitat nacionau d’Aran, ei se mès non inquietant. Qu’un tribunau politizat volgue impugnar era nòsta lengua e es nòstes institucions metent-les en grèu perilh ei preocupant. D’açò òc que’n cau parlar.
Pensi qu’eth vòte a estat mès emocionau qu’ideologic. Pensi que non i a agut debat sus es implicacions tàs aranesi d’ua opcion o d’auta. Pensi que cada còp era lengua ei mens presenta en carrèr e que molti an renegat d’era enes hilats sociaus. Pensi que non i a pro bones politiques lingüistiques e que non se destinen es sòs publics a çò que calerie destinar en aguest ahèr. Pensi qu’es lutes partidistes an hèt mès mau que ben. Pensi qu’Aran non ei Catalonha, mès que tanpòc ei Espanha. Pensi ena febla integracion dera immigracion damb era nòsta cultura. Pensi que non i a auut politiques d’integracion. Pensi que cau un referendum entà Aran e qu’alavetz dilhèu trigaram en tot pensar ena nòsta tèrra. Pensi qu’un tribunau constitucionau mos a proïbit poder hèr aqueth referendum e decidir nosati. Pensi que non son justes es critiques as aranesi, es que diden qu’èm faishistes e espanholistes. Pensi qu’èm incomprenuts. Pensi que nosati tampòc auem comprés eth sens de tot açò. Pensi que non comprenem as pòbles que vòlen éster respectadi e en libertat. Pensi qu’òc, i a ua catalanofobia injustificada. Pensi qu’es candidatures independentistes auem menstengut eth perilh des unionistes. Pensi qu’auem abandonat as germans occitans deth nòrd. Pensi qu’es deth 35% non auem hèt pro peth país e era lengua, que se perderà se mos enganham en trigar damb qui anar. Pensi tantes causes qu’a moments pensi qu’Aran dilhèu ei perdut, e non ac voi pensar.
Non ac voi pensar perque èm molti es qu’ac auem dit, e molti d’auti que se un dia Catalonha se’n va, com semble qu’ei en camin, e mos demane què volem hèr en un referendum, trobaran era responsa, non permetran mès insults ara lengua e ara istòria. Se meteràn ath cant d’un país mès just, sostenible e mens colonizat. Negociaràn eth milhor tracte de favor entà Aran e es aranesi. Non renegaràn de cap vesin ne vesia. Separaram era qualitat de vida e era possibilitat d’un futur melhor des mentides. Trigaràn anar tath metge en Lhèida e Barcelona e es prestigioses universitats catalanes. Veiràn qu’eth 66,7% deth torisme nacionau ei catalan, e qu’a un pes economic important, donques non son tant de dusaus residéncies. Deisharam darrèr eth franquisme, eth faishisme e era xenofobia. Seràn mès tolerants damb toti es pòbles e damb es sòns desirs de libertat. Veiràn d’a on vien es sòs e eth respècte. Seram sobeirans des nòsti ahèrs e era nòsta identitat, coma ditz era Querimònia.
Ac voi pensar, mès dilhèu m’enganhi. Çò qu’ei clar ei qu’ara comence eth camin de Catalonha e que non cau pérder era esperança entà Aran, ben ac contrari, cau trabalhar en carrèr e enes moviments sociaus mès que jamès. Atau que, aranesi, espavilatz e lheuatz-vos, que i a moltes lutes per hèr e era ora de decidir dilhèu non anarà tà long.
Eth procès cap ara creacion dera nauèra Republica catalana ei imparable. Qu’arrés patisque, qu’era CUP e JuntsxSi, es partits independentistes, se meteràn d’acòrd entà trigar un govèrn de concentracion que mos permeterà auançar en ua desconnexion que, ac cau reconeisher, serà mès lenta que s’enes eleccions auessen guanhat non sonque en escons mès tanben en vòtes. Es tricheries damb eth vòte exterior non ac an permetut, donques sonque eth 10% de catalans que viuen dehòra an podut votar. Sonque un de cada 4 qu’ac demanèren. Non i aurà, per ara, ua declaracion unilaterau d’independéncia, mès açò non vò díder qu’abandonem, ben ath contrari: er independentisme en Catalonha a gessut reforçat, e molt. Mès non parlaram d’açò.
Lhèida a estat eth territòri damb un percentatge mès naut entàs candidatures independentistes, un 63%, un hèt que contraste damb çò qu’a passat en Aran: sonque un 35% tàs partits separatistes e era pujada de Ciutadans, partit espanholista extremista e de dretes que s’a demostrat ostil ara lengua occitana e ara identitat aranesa. Que calerà seguir de pròp eth trabalh deth solet deputat aranés elegit, d’aquera formacion, ath que felicitam pera eleccion. Mès non parlaram d’açò.
Eth vòte conservador en Aran s’a imposat as esquèrres, independentistes o non, causa que non ei deth tot susprenenta en societats barrades de montanha que, a mès a mès, basen era sua economia en torisme e an agut ua fòrta immigracion castelhanoparlanta. Totun, era CUP a multiplicat per sies es vòtes, e ja ei eth 6% en Aran (er 1% en 2012). Gràcies infinites peth supòrt. Mès non parlaram d’açò.
Era lengua e era cultura occitanes ja ne compden pro ne son referéncia entara populacion d’Aran entà decidir eth vòte. Que bona part des aranesi agen votat a partits que mespresen era lengua pròpria, son en contra dera immersion linguistica, tròben surrealista eth dret ara autodeterminacion e non cren ena identitat nacionau d’Aran, ei se mès non inquietant. Qu’un tribunau politizat volgue impugnar era nòsta lengua e es nòstes institucions metent-les en grèu perilh ei preocupant. D’açò òc que’n cau parlar.
Pensi qu’eth vòte a estat mès emocionau qu’ideologic. Pensi que non i a agut debat sus es implicacions tàs aranesi d’ua opcion o d’auta. Pensi que cada còp era lengua ei mens presenta en carrèr e que molti an renegat d’era enes hilats sociaus. Pensi que non i a pro bones politiques lingüistiques e que non se destinen es sòs publics a çò que calerie destinar en aguest ahèr. Pensi qu’es lutes partidistes an hèt mès mau que ben. Pensi qu’Aran non ei Catalonha, mès que tanpòc ei Espanha. Pensi ena febla integracion dera immigracion damb era nòsta cultura. Pensi que non i a auut politiques d’integracion. Pensi que cau un referendum entà Aran e qu’alavetz dilhèu trigaram en tot pensar ena nòsta tèrra. Pensi qu’un tribunau constitucionau mos a proïbit poder hèr aqueth referendum e decidir nosati. Pensi que non son justes es critiques as aranesi, es que diden qu’èm faishistes e espanholistes. Pensi qu’èm incomprenuts. Pensi que nosati tampòc auem comprés eth sens de tot açò. Pensi que non comprenem as pòbles que vòlen éster respectadi e en libertat. Pensi qu’òc, i a ua catalanofobia injustificada. Pensi qu’es candidatures independentistes auem menstengut eth perilh des unionistes. Pensi qu’auem abandonat as germans occitans deth nòrd. Pensi qu’es deth 35% non auem hèt pro peth país e era lengua, que se perderà se mos enganham en trigar damb qui anar. Pensi tantes causes qu’a moments pensi qu’Aran dilhèu ei perdut, e non ac voi pensar.
Non ac voi pensar perque èm molti es qu’ac auem dit, e molti d’auti que se un dia Catalonha se’n va, com semble qu’ei en camin, e mos demane què volem hèr en un referendum, trobaran era responsa, non permetran mès insults ara lengua e ara istòria. Se meteràn ath cant d’un país mès just, sostenible e mens colonizat. Negociaràn eth milhor tracte de favor entà Aran e es aranesi. Non renegaràn de cap vesin ne vesia. Separaram era qualitat de vida e era possibilitat d’un futur melhor des mentides. Trigaràn anar tath metge en Lhèida e Barcelona e es prestigioses universitats catalanes. Veiràn qu’eth 66,7% deth torisme nacionau ei catalan, e qu’a un pes economic important, donques non son tant de dusaus residéncies. Deisharam darrèr eth franquisme, eth faishisme e era xenofobia. Seràn mès tolerants damb toti es pòbles e damb es sòns desirs de libertat. Veiràn d’a on vien es sòs e eth respècte. Seram sobeirans des nòsti ahèrs e era nòsta identitat, coma ditz era Querimònia.
Ac voi pensar, mès dilhèu m’enganhi. Çò qu’ei clar ei qu’ara comence eth camin de Catalonha e que non cau pérder era esperança entà Aran, ben ac contrari, cau trabalhar en carrèr e enes moviments sociaus mès que jamès. Atau que, aranesi, espavilatz e lheuatz-vos, que i a moltes lutes per hèr e era ora de decidir dilhèu non anarà tà long.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Aran, m'interèsse fòrça era tua opinion. S'ès aranés pòdes escríuer en aranés, cap de problèma.
#11http://www.teinteresa.es/politica/CATALUNA-CIUTADANS-DELIRANTE-RECONOZCA-OCCITANA_0_1289272341.html
#1 Rocau, n'as pas nada idea.
#11 Rahola? Que me parles de Rahola? Pilar Rahola ei una hemna ridicula que non aperten a cap partit politic. Era valor des sues declaracions a perpaus d'Aran ei nulla.
C's ei un partit politic qu'entén era realitat aranesa e la manipule damb demagògia. Aran ei ua tèrra de lengua occitana, e ac sap. C's ei un partit que en qüestion des autes lengues d'Espanha mentís. Tà C's, eth problèma des autes lengues d'Espanha ei qu'existissen
C's, tanben defen a València que catalan e valencian non son ua madeisha lengua. E sap que mentís.
E era votz de C's en Aran ei ua persona que non ei aranés, que non parle aranés, que no coneis arren dera cultura aranesa e cèrque eth vòte des aranesi qu'ignoren er aranés e/o mensprèden er aranés (e enteni per aranesi aqueres persones qu'an era residéncia fiscau en Aran).
Tu trobaries normau un presidenciable espanhòu que non parlèsse espanhòu? Jo non. Es candidats aranés e valencian son persones que jamès an liejut un libe en aranés/valencian, que jamès parlaràn aranés/valencian... Son gents que mensprèden era nòsta cultura, e se tròbe qu'açò ei bon tara aritmetica des vòtes. I a tostemp ignorants damb dret de vòte. Fòrça.
Es candidats de C's en Aran e País Valencian non son ignorants, son gent que parlen autres lengües. Non son trebalhadors com es sòns votants. Son borgesia amonedada. Mès se presenten coma s'èren "pòble"
al 9, i amb això què em vols dir? La realitat aranesa no és entesa per molta gent. Sense anar més lluny hi ha un vídeo molt famós de la Pilar Rahola, que de simpatitzant de C's en té poc, negant l'estatus de nacionalitat a Aran.
https://m.youtube.com/watch?v=CeDQxFNlgX8
B'ei curiós de léger monde qui's presenta au sufragi deus Aranés shens ne conéisher la sociologia politica pregona.
Com Gascon de França, deu piemont pirenenc, que compreni hèra plan lo vòte aranés : qu'ei un vòte centrista, rebèlle a tota exaltacion politica. Un vòte moderat, fidèu aus interès deus abitants de la vath.
Qu'ei possible qu'aquera moderacion aranesa e sia decebenta mes qu'ei pròva deu caractèr gascon deus Aranés, e que'vs saludi, monde d'Aran !
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari