Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Cronicas dei tèrras luenchas (5)

Theò Bajon

Theò Bajon

Estudiant, poèta, e musician. Passionat de literatura, d'istòria e de geopolitica e felibre

Mai d’informacions
Precedentament dins Cronicas dei tèrras luenchas:
 
Après m’èstre definitivament decidit a partir per lei tèrras luenchas, me gandiguère a Bordèu ont rescontrère una jove femna. Èva, es son nom, gandissiá tanben vèrs lei tèrras luenchas e me prepausèt d’embarcar sus son batèu de vela. Après mai d’un jorn de traversada, apercebèm enfin lei ribas dei tèrras luenchas, e penetram dins la baia de Morbilhan en direccion d’Aeria.
 
Un pauc abans que tombèsse la penombra dau vèspre, i aguèt una gròssa tempèsta, que nos obliguèt de nos alonhar dei còstas afin de pas percutir leis estèus regdes. Nos cauguèt esperar una nuech entiera, un còp dessús, puei dessota dei terribleis ondas. La nausèa m’aviá pres despuei quasi doas oras, quand enfin tot se calma. Èva voliá pas esperar pus longtemps per acostar lo batèu a Aeria e es au pichòt matin qu’arribam.
 
Lo pòrt interior es pron pichòt, mai d'annèxes costiers permeton a cada batèu de venir se lotjar, quand sei proprietaris s’aventuran sus lei tèrras luenchas, quauque temps. Èva m’explica que fòrça dei batèus presents aquí an pus de proprietari e que quand un batèu es pas reclamat dètz annadas après son acostatge, torna dirèctament a la ciutat d’Aeria. Fòrça òmes se’n van e tornan jamai, qu’agan trespassat sa vida, sa fantastica aventura, ò que per amor dau tròç de tèrra que se poguèron apropriar, qu'agan jamai agut l’enveja de la quitar.
 
La ciutat d’Aeria es pas tròp granda, o cau reconóisser. Òm li dona lo nom de ciutat perque aperten a degun. Après tant de guèrras per son contraròtle e de garrolhas diplomaticas, totei se son acordats per li laissar son independència.
 
Èva m’explica alora que teoricament, Aeria es una tèrra nèutra e que seis abitants se son constituits en un modèl particular. Efectivament, la ciutat es poblada d’a pena 500 abitants, e cadun ten son jutjament e son opinion a donar sus la direccion de la ciutat. Se son regropats en una amassada populara que dona sa votz a totei. La ciutat possedís sei terrens e lei met a disposicion de seis abitants “ad vitam aeternam”. Cau creire que cada viatjaire es fòrça ben aculhit e a lo liure drech de passatge dins la bèla ciutat.
 
Aeria s’organiza en un centre d’abitacion qu’environa una granda plaça publica ont se tenon lei debats. De vielhas fortificacions tresplomban la gitada, mai tomban en roïnas, e quauqueis enfants s’amusan pacientament dins aqueu dedal de pèiras. Leis ostaus pòrtan de teulissas dei colors multiplas e dau blau fins au roge, l’aire fresc de la mar li dona una bèla lusor. La ciutat dispausa de culturas pus a l’exterior, ansin coma de quauqueis elevatges, mas solament una pichòta part de la populacion accèpta realament de consumar de carn animala. La vila sembla fòrça armoniosa e encara que leis òmes an lo regard trempat per lei vents de mar, an un amor e una simpatia pro remarcabla.
 
Èva dispausa d’una residéncia, que son sistèma de gestion es partejat entre mai d’una persona que barrutlan entre lo continent, Aeria e lei tèrras luenchas.
 
Aeria es una part dau continent dins lei tèrras luenchas.
 
Aeria dispausa tanben d’un burèu postau que permet d’acaminar totei lei corriers dei tèrras luenchas a travèrs d’un sistèma fòrça engenhós de relèus, ansin coma d’una granda aubèrga. Me siáu gandit au burèu postau per enviar a ma maire e a Clemença lei letras que li aviái escrichas sus lo batèu.
 
En seguida, siáu partit a l’aubèrga per trobar un refugi per ieu e per Liona. Lo bastiment es fòrça grand e quasi desèrt, foguèt bastit per lei garnisons anglesas a l’epòca dei primieras temptativas de colonizacion. L’aubergista pòrta un regard calorós e plen de tendresa, s’apèla Ernèst. Aquí, tot lo monde semblan se conéisser e cadun me saluda cortesament en me demandant quau siáu. Ai menat Liona a l’estable, que comptava pas que quauquei chivaus bruns e gris.
 
La ciutat se cocha d’ora e sensa i èstre encara acostumat, siáu partit sus lei barris, ont la riba se gita dins la mar glaciala. Totei leis enfants son tornats en cò sieu, alora que lo soleu èra pas encara cochat. Ai marchat longament, sensa m’arrestar e me siáu assetat sus la cornissa en regardant calmament l’orizont.
 
Lei doçors alègras de la natura sauvatja se’n van e se dispèrsan dins lo vent marin que se vòu sempre pus fòrt. De mon grand mantèu negre e de mon revolvèr que s’amaga dessota, ai levat mon capèu e me pòrte drech fàcia a fàcia amb l’orizont estendut. Au luench d’immenses nius blancs recuerbon lo cèu e s’escapan vèrs lei monts que l’òm còmpta pus, luench, luench.
 
Ne venon d'odors de flors que s’esparpalhan dins lo temps e dins l’espaci per partir vèrs de nòus paisatges, e de nòvei contradas.
 
Au luench, òm poiriá imaginar lei crits deis àngels e dei demònis immudables que s’escapan encara per miliers sensa jamai se reveire, se crosar e sentir son alen s’envolar en aut.
 
Alora en regardant calmament lo luench, adorsat sus la barriera que protegís lo ribatge, regarde la mar e leis ondas luenchas de la baia de Morbilhan s’entraucant dins lei rocàs sauvatges dei còstas estendudas.
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris


I a pas cap de comentari

Escriu un comentari sus aqueste article