Precedentament dins lei Cronicas dei tèrras luenchas:
 

 
La letra es un pauc enfrominada, i a pas de data, mas sembla que fai longtemps que foguèt escricha, benlèu après qu’aguère postat ma letra per ma maire e Clemença, a Aeria. Sensa esperar mai, me siáu mes a la legir suau, e lei lagremas grisas de mon còrs, a l’imatge d’aquesta jaula, se son mesas a rajar, coma leis infiltracions de la plueja exteriora:
   
Una lagrema tombèt sus la signatura, visiblament facha dins un ressaut. Ai alora levat la tèsta vèrs la pichòta dubertura que se dreiçava subre la cellula e n’ai regardat la lutz. Ai pensat a toteis aquelei moments passats amb Clemença dins aquela vila tan bèla, qu’uei  deviá èstre damatjada per la violéncia deis afrontaments e la barbariá dei francés. Puèi finalament, me siáu demandat, s’après tot, n’esprovave pas un pauc d’amor per aquela filha tan polida, qu’ara èra luenh de ieu, e que se’n dobtava pas de verai que mei nuechs, sensa ela, se passavan dins una preson de pèira, e un liech de palha umida. Benlèu qu’ela tanben ten lo pauc d’espèr que voldriá ben gardar, dins un amor per mon èstre, tan pròche de l’esperit, e tan luench dau còrs.
 
Oscar me regardava suau, de son aire viu e repausat, aquel aire que solament lei religiós pòdon aver. Oscar es un òme bòn e piós, tot coma lei nombrós òmes de Glèisa que l’òm forma dins mon tan bèu país, per anar servir lo Papa, e subretot Dieu, ont que siga dins lo Monde.
 
Es verai qu’òm aviá enviat fòrça pauc d’òmes de Glèisa devèrs lei tèrras luenchas, en avent pas de natius qu’aspiren a se convertir o de riquesas pròprias a l’esperit. Oscar m’a contat que maugrat leis afirmacions de la Glèisa, òm contava sovent que vivián dins lei tèrras luènchas, entre lo glacier Cook e lo Mont Ross, d’estranhs òmes natius dei tèrras luenchas, que fòrça viatjaires avián apercebuts. Oscar a contunhat sei racòntes, me parlant d’òmes que parlavan una autra lenga, e que, segon çò que lei caps d’expedicion explicavan, èran ostils a tot èstre uman. Pasmens jamai degun, ni òme ni nacion, èra anat a lor rescòntre, quitament pas per lei veire o per establir son unica preséncia.
 
En defòra d’aquelei fabulós racòntes antropologics, certans òmes e especialament certans explorators avián explicat d’incresablei mites e legendas dei tèrras dau sud. Ben evidentament, èra sempre question de dragons a la cima de montanhas, de pichòts èstres que vivon dins lei calòtas glacièras o d’immens peis que podián a tot moment far se desvirar un batèu e tot son esquipatge. Aquestei legendas constituissián alora, l’una dei pus grandei rasons per leis explorators, en mai dau fresc polar, per se rendre pas adavau. Ansin, una fòrça granda partida dei tèrras luenchas èran pas cartografiadas, çò qu’aviá per efiech segondari d’atirar de pus pichòts explorators que sigan pas a la sòuda de nacions, afin de trobar de possiblei riquesas.
 
Oscar s’interrompèt un instant. Un òme passèt davant nòstra cellula. I aguèt un bruch sord, puei un silenci prefond. Oscar prenguèt un aire grèu, sortiguèt alora de sa pòcha un gredon e un fuelh, puei me lo mandèt, tot en m’anonciant tristament, que leis òmes de Govion vendrián segurament me cercar doman o après doman, per m’executar. Sensa veritablament comprene pas gaire lo sens d’aquelei mòts, ai agantat lo papièr e lo gredon qu’eu me mandava febrilament, puei m’a explicat que Govion aviá agut l’autorizacion de me far pendre, coma comtadin, e presonier de guèrra. Es en aquest moment qu’ai realizat l’amplor qu’aviá pres la guèrra civila de que me parlava Clemença dins sa letra.
 
Ieu, que n’aviái ren a veire amb aquelei guèrras, ren a veire amb la barbariá francesa, anarai èstre mes a mòrt, dins quauquei desenas d’oras. Benlèu que coma aquò era mon destin, coma aquò ne deuriá èstre ma mòrt e mei darrièrs instants, dins aquesta paura gàbia de pèiras, au costat d’un ancian bandit, lo pus grand pirata dei mars, que sensa auçar leis uelhs aviá començat de remaumiar una pregària en mon nom e per mon arma. Ansin era benlèu mon destin, morir luench de ma tèrra, ont leis òmes se son descadenats, e ont finiriái ben segurament mon existéncia.
 
Ai pensat encara a Bedarrida, a ma maire, a Clemença e puei ai guèrras d’Itàlia qu’avèm menadas, ieu e mei braves amics.
 
Un òme a esquilhat una botelha de rom per la pòrta de nòstra cellula. Oscar s’es alora escridat suau: “Vaquí, lo Sacramentum”. Agantant la pichòta botelha, l’ai dubèrta e n’ai begut un pauc mai dau quart, abans de la mandar a Oscar, que me l’a refusada. Ai pres lo gredon, ansin coma lo papier e ai començat d’escriure a ma maire, puei a Clemença.
 
En fasent meis adieus, mai d’una lagrema seca s’es mesa a rajar lòng de ma cara. Ai simplament dich lei causas qu’òm ditz pas, e sensa me n’escondre un instant de mai, ai confessat, amb mei pichòts mòts, l’amor que m’aviá sempre animat per la bèla Clemença.
 
Après aquò, aganit, ai fach resquilhar lei doas letras sota la pòrta de fèrre, puei un òme en passant leis a donc agachadas.
 
En un darrier instant, l’esperit vuege e lo còr solatjat, me siáu assopit sus la palha brunida, e, vèrs un sòm prefond e quauquei pantais passatgiers, me siáu endormit, coma un pichòt enfant.