Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Crisi imperiala

Alem Surre-Garcia

Alem Surre-Garcia

Cargat de lenga e cultura occitanas alprèp del Conselh Regional Miègjorn-Pirenèus de 1989 a 2006. Traductor, escrivan, poèta, assagista, autor dramatic, conferencièr o organisaire d'esveniments culturals.

Mai d’informacions
La Republica francesa qu’a degut se desligar del seu Empèri colonial (ne demora encara d’unas micas), es a conéisser ara una crisi majora d’identitat, coma s’èra una onda d’acip qu’aniriá del defòra al dedins, de l’explosion  a l’implosion. Capita pas mai de téner son reng, es a passar de la cinquena a la sesena poténcia mondiala e representa pas mai que 1% de la populacion mondiala.
 
Es d’interés de se rampelar las declaracions magicas del temps de las darrièras votacions presidencialas: “La France est un grand pays… La France forte, c’est une France qui affirme la valeur de l’autorité” (Sarkozy), “Je veux une France puissante et respectée dans le monde” (Bayrou ); “Instaurer un Etat fort, restaurer la puissance militaire de la France”  (M. Le Pen), “Je porterai haut la voix de la France dans le monde” (Hollande).
 
Clinem-nos tanben sus d’unes títols de la premsa nacionala de l’an passat. Del temps d’aquelas declaracions cocoricalas, França s’èra perdut lo triple A (genièr); èra estada condemnada per la Cor europèa dels dreches umans a perpaus de l’estat de sas presons e de sos presonièrs (febrièr). Per de rasons electoralistas, Sarkozy aviá degut reconéisser la responsabilitat de França per aver abandonat los Harkis (abrial). Hollande, cadun son torn,  per de rasons economicas, se veirà forçat de reconéisser alencòp la repression del 17 d’octobre de 1961 (siá 51 ans après) e l’aspècte negatiu de la colonizacion per favorizar l’investiment francés en Argeria.
 
Per manca de mejans, França deu amendrir sa preséncia militària en oltramar (mai) e le Quai d’Orsay deu barrar d’una ambassadas. Lo retirada del front afgan (“l’impossible cocorico”  Le Monde, 30 de decembre), la crisi maliana (amb sos ostatges) coma aquela de Centrafrica  son a plombar per las annadas venentas la politica françafricana.: “La France agace et lasse une bonne partie de l’Afrique” (J.P. Rémy, Le Monde, 18 de mai).
 
Los títols an pas daissat de demostrar aquela pèrdia d’influéncia tant al dintre coma al défòra: lanha del FMI sul creis en França (le Monde, 7 de decembre); “Le français est en train de devenir une langue morte” (J.-Cl. Milner, le Monde, 25 de mai); criticas del sistèma francés en matèria d’ensenhament: dins lo palmarés de las universitats levat per Shangaï, França apareis son qu’al reng 37. En matèria farmaceutica, “Le grand désarroi de la recherche” (Chloé Heckettsweiler, Le Monde, 30 d’octobre). En matèria d’educacion: “Ce grand corps malade” (G. Costas, Le Monde, 17 d’octobre). En matèria universitària: “Le gouvernement a appauvri et déclassé la France du savoir” (C. Charle, Le Monde, 20 de genièr).
 
Segon Christian Lequesne, aquela pèrdia d’influéncia de França vendriá del “décalage entre son discours et la réalité de sa puissance matérielle” (La Croix , 27 de genièr).
 
E l’annada 2012 s’acabèt dins la tragicomèdia de l’afar Depardieu, pron simptomatica de la crisi imperiala . L’actor, incarnacion dels personatges màgers de la literatura nacionala, Jacques Mandelstamm lo definís coma “enfant perdu de la patrie. Nous ne savons plus ce que cela signifie d’être français. Nous ne savons même plus si cela peut avoir un sens. Depardieu ne réunit les Français que pour constater l’égale (et fraternelle) perte d’identité  qui les affecte” (Le Monde, 26 de decembre).
 
L’occitanisme deu aprene a destriar los cimbèls (les leurres) e los eissorbaments politicò-culturals franceses per los melhor defugir e bastir, contra subèrna,  una autra societat dins una amira que siá plenament europèa. La caissa francesa de las aisinas s’avera inadaptada. 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Manu
2.

Lo jorn que cridarai "cocorico", serai vengut pol.
Terric, pecaire, ja que t'èras perdut un amic, t'enchipras amb lo monde de las galinas!

  • 2
  • 0
Terric Lausa Quilhan
1.

Se i a un jorn dins ma vida que cridarai "Cocorico", serà lo que França existirà pas pus

  • 5
  • 2

Escriu un comentari sus aqueste article