Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

En delà daus estereotipes

Eric Roulet

Eric Roulet

Creator, compositor e contaire de la companhia de musica occitana Gric de Prat. Pedagòg e especialista en educacion. Es adara musician e professor d'occitan

Mai d’informacions
Passe le temps
Sonnent les heures….
(Guillaume Apollinaire)

 
Ic nos an talament contat e tornar contat. Los bordalés ! Una còla de borgés apasturats e gloriós…
 
Puirim atau emplenhar paginas e paginas de paraulas maudisentas sus Bordèu e los Bordalés: s’en tròba a pièlas, en particulèir dens lo Biarn que sembla de pausar sa recèrca d’identitat suu rejèit daus ciutadans de la nòsta ciutat, que tots, cadun ic sap, se crompan daus 4/4 japonés atau de venir aucupar los ostaus biarnés au ras de las estacions d’esquí.
 
Aqueste  “racisme ordinari “, jòc de vesins a la debuta, peleja de campanha e de ciutat, s’acaba fin finau de vàser un empach a relacions de las normaus.
 
Aquò arriba au moment que la ciutat, restaurada e pimpada de nau, torna trobar l’antica dignitat de la capitau dau Ducat d’Aquitània. L’istòria, hòrabandida dempui pausa per lo nacionalisme francés se reviscola e tota vergonha acabada, gaha una plaça navèra dens lo còr daus bordalés.
 
Alavetz, quan saburim que Rosina vendré a Bordèu, decidirim de li amuishar lo Bordèu nòste: un monde que los estereotipes an estujat darrèir un molon de faussas cresenças.
 
A la catedrau, contèrem l’istòria de Pèir Berland, arquevesque d’Aquitània qu’organizèt la darrèira revòlta contra França per una Aquitània ni inglesa ni francesa mès liura…
 
Estujat praus Rei de França, lo son clòt ven d’estar senhalat dab un tot petit panèu; aurà falut 500 ans!
 
Au musèu d’Aquitània, lo sénher director amuishèt las salas navèras, las daus esclaus embarcats, mès tanben las de las idèias navèras, daus girondins assassinats praus jacobins pr’amor de loras ideiès federalistas.
 
Qui sap qu’esturen los purmèirs de demandar l’abolicion de l’esclavatge?
 
Qui encara pòt sosténer que Bordèu cerca de copiar París?
 
Devèm aver vergonha d’aqueth meravilhós castèth de campanha dau Teilhan e de sas vinhas a perta de vista? Solide, los armators que lo bastiren au sègle XVIII avèvan amassats sòus a pielas. Mes aurèn podut mei mau los utilizar…
 
Es l’arrèir-hilha de l’escrivan gascon Gric de Prat qu’arcuèlhut la Dauna de la cançon occitana en aubrir lo còr de la companhia. Un omenatge dens l’esperit dau paratge qu’an sabut manténer los bordalés a maugrat daus malurs dau temps.
 
Es plan possible que Bordèu n’avossi pas tant desbrombat qu’aquò sas raïças occitanas.
Tot aqueth monde que damoran estujats aus que sonque vòlen véser l’estereotipe. L’avem obert per Rosina.
 
Sabetz, la mia ciutat guarda sos secrets, nos pas pr’amor daus envejós, mes tot simplament, per pas héser de pena.
 
E Rosina cantèt e tots sentirim lo còr que honèva… Aquesta cultura d’Òc es tanben la nòsta.
Quan s’acabèt lo concèrt, los joens musicaires de Gric de Prat que l’acompanhèren n’avèvan pas, a tots, la mitat de son atge.
 
 “Passa lo temps, sonan las oras e los jorns se’n van “mès a maugrat de la dolor de l’istòria, demora… La cultura occitana.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Domergue Sumien Ais de Provença
6.

Siáu fièr que Bordèu faga partida d'Occitània. Lo discors antibordalés es una marca de bestiesa e d'incultura. Visca Bordèu, lònga mai!

  • 4
  • 0
Roulet Preinhac
5.

Plan mercèi David per aqueste comentari autant bròi com poetic

  • 1
  • 0
Marià Buziet
4.

Lo monde que mauditz deu vesin qu'ei sovent ambivalent. Que nada enter l'admiracion, l'enveja e la hasti de çò que ne poirà pas jamei obténer. Qu'ei un mòda de comparason negativa que pas jamei ne pòt portar satisfaccion a los qu'u practican. Qu'èi vist sovent aquò en Biarn ! Praubòts ! E soi biarnesa ! Quin dòu ! Plan mercès Eric per aqueth article que ne bota pas en valor los mens compatriòtas !

  • 4
  • 0
Dàvid
3.

Las causas pègas e maishantas que cita l'Eric sus Bordèu, es una fauta de las-i donar tròp d'importança. Van en demingans, d'alhorns, ce me sembla. Son apitadas sus l'inhorença. Tot çò atau ne pòt neisher que de l'inhorença. Bordèu es una hilha complicada e pudica, atlantica e mediterranenca (coma Lisbona), que disen pluginosa quan pòt comptar de 2000 a 2200 òras de solelh per an (estatisticas Meteò França Bordèu-Merinhac) çò que'n fèi la ciutat la mei ensolehada de Gasconha, que disen trista quan es una flor estudiantina los desseirs de printemps saus quais de Garona, que disen grisa quan la pèira de sas maisons es blonda daurada, que disen borgesa quan i a creishut la flor daus poètas gascons putanèirs, Mèste Verdièr lo savorós, que disen franchimanda quan es occitana, espanhòla, araba, africana, americana, britanica, sefarada e ashkenasa, basca, bretona e portuguesa... e franchimanda se'n damòra un chic... , que disen barrada quan a vist vàder lo bordeluche, un autentic pidgin, una sòrta de creòle de basa occitanò-francesa mespresat per tant per la franchimandalha coma per los occitanistas ensaberugats... Que disen una androna òrba quan es la pòrta dau monde, coma Marsilha, coma los pòrts...

Que pòt far aquò, a dire lo verai ? Pusque Bordèu es dens la realitat tot aquò, que l'aimi d'amor coma l'Eric l'aima, e que Pèir Berland e Mèste Verdièr - l'Ange e lo Demon - i son vaduts... Que pòt far, pusque deman encara, lo soleh raiarà sus Paludata e las Salinèiras...

Mercia a l'Eric Rolet per son article.

  • 5
  • 0
Jordi Colomer Camarasa Girona
2.

Tostemps qu'ei un plaser de legir los tons articles en gascon.

  • 3
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article