Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Quinze responsas aus aficionados

Gabrièu Balloux

Gabrièu Balloux

Etnobotanista, diplomat en agronomia-environament. Creator e redactor dau jornau electronic Lo Sarmonèir

Mai d’informacions
Per contunhar damb ma corriòla d’articles anti-antropocentrics, com ec auratz comprís, me fau tanben, egau, hèser lo punt sus la corrida, e pr’aquò èi reprís quauques arguments deus pro-corrida per i respónder.
 
 
Lo taur ne sofre pas e’quò’s sonqu’un animau.
 
Quala orror! Un taur ne sofre pas? D’on ven la sofrença? Ven deu sistèma nerviós. E un taur a un sistèma nerviós,’quò’s un secret per digun. E son sistèma nerviós es lo d’un vertebrat, coma nosauts los òmes, coma los ausèths, etc., es donc tan desvolopat coma lo nòste. Lur sofrença vau donc la nòsta, n’i a pas a discutar. N’i’n a que diràn que lo taur n’a pas d’anma... aquò’s un concèpte filosofic, a la lemita religiós, ec divi rapelar. L’existença de l’anma e son apartenença a la sola espèça Homo sapiens n’es pas encara provada, ce me sembla!
 
 
Los abolicionistas harén milhor de s’aucupar d’auts problèmas.
 
Una batalha ne’n empacha pas una auta. Los problèmas umans que son guèrras, chaumatge, misèra, violenças, santat publica, etc., los problèmas environamentaus, tot aquò’s important. Mès totas las lutas se valen quòra tòcan a la via, aus èsters vivents.
 
 
Respectar los animauts’quò’s abaishar los umans.
 
Aquò’s ridicule. Ne fau ni sacralisar los auts animauts (èi bien dit “auts”) ni los mautreitar. Fau simplament los considerar au mème niveu que l’espèça Homo sapiens, e, se vòlem, pòdem aperar aquò “respectar”. Mès en qué rabaisha los umans? Explicar que hèsem partida deus ecosistèmas e qu’entreténem relacions inter- e intra-especificas coma cada espèça n’es gaire remarcable e n’es briga una causa vergonhosa.
Au fèit, trobaretz pas incongrut que dissussin “i a los animauts apui los canins”... si fèit! Donc parelh preus “umans”.

 
 
La corrida es legala.
 
La pena de mòrt es legala dens certèns estats deus USA, e, per tant qu’èsti una decision de justiça, nombrós son sons opausants capvath lo monde empenat. La corrida es sonqu’un leser, e encara, sustot preus aficionados...

 

Los aficionados aiman los taurs.
 
Aiman tant los taurs que vòlen los véser morir dens sofrenças cruèlas?’Quò’s logic? Dens aqueth cas, hilh de lop, fau acquitar tots aqueths qu’an cometut un crime passionau! E respectar un taur,’quò’s lo dishar víver dignament o lo tuar shens que sofri,’quò’s tot.

 
 
La corrida es un art.
 
L’art es un causa subjectiva: bastir una òbra d’art damb boitas de consèrva pòt estar un art, cadun n’apreciarà pas forçadament, amèi n’i’n aurà per díser qu’aquò’s pas art. Mès sustot, l’art es un mijan d’expression. Tuar un taur,’quò’s s’exprimar? La caça (qu’aprovi devath certènas condicions, véser mon article sus aquò) consista a tuar, mès qui ditz qu’aquò’s un art? Tuar pòt estar una necessitat, una tradicion (ec vam véser), una punicion, çò que vòletz, mès gaire un art, vegem. L’art, pareish qu’eslèva l’òme, e n’es pas en hasent sofrir las autas espèças preu plaser qu’i arribarà.

 
 
La corrida es una tradicion anciana, que participa a l’identitat deus pòples.
 
La lapidacion tanben es una tradicion, fòrt anciana dens los país islamistas! E las penas capitalas de tots òrdes en generau. E, per anar mèi lunh, los combats de gladiators de l’Antiquitat èran tanben una tradicion. Una tradicion diu evoluar; coma diré nòste amic Eric Astié reprenent Michel Hilaire, una tradicion es viventa o n’existís pas. Los combats de gladiators an dispareishut, perqué mantenir una tradicion sangnosa?
Lo pretèxte de la tradicion es un “trompalord” (coma disen en País de Buc) que sèrv a confortar los que son pas opausants ahugats dens una pausicion favorable au carnatge qu’es la corrida. Mès, a un moment, fau bien s’avisar que ne pòden pas tot excusar en invocant la tradicion.

 
 
Los abolicionistas vòlen impausar lur punt de vista igienista e moralista.
 
Sui abolicionista, mès pas forçadament anti-caça ni antialcoolic ni anti-sèxe avant lo maridatge. N’i a donc pas de generalitat. Ne s’agís briga d’impausar una vision deu tipe “quaker” mès sonque de s’opausar a una practica cruèla.
Una societat shens morala se’n vai a la driva au cap d’una pausa! A bien falut una morala per díser “ne tuaràs ponh”, “ne panaràs ponh”...

 
 
Voler abolir las corridas’quò’s antropomorfisme.
 
Òc,’quò’s antropomorfisme: mès, mèi precisament, vòli pas assimilar lo taur a l’òme pusque som duas espèças diferentas, mès li balhar lo mème estatut d’èster vivent sensible. E voler mantenir las corridas’quò’s antropocentrisme. E se contúnham sus aqueth camin,...


 
Fau coratge per afrontar un taur.
 
Solide! Fau tanben nèrves d’acèir per tuar quauqu’un de sang-fred. Donc es una accion loabla? Rapèli, en passant, que lo taur a mens de chanças que non pas lo torero. Se lo taur vòu s’escapar, qui va l’adujar?

 
 
Lo taur de combat a una milhora via e una mòrt digna comparat a una bèstia d’eslevatge.
 
Una milhora via, benlèu, ne’n sabi ren, donc ne me prononci pas. Mès una mòrt digna, non. Morir massacrat per las banderilhas e l’espasa, dens una longa agonia – perce que, deu temps que pisha lo sang, lo taur, lo considèri a l’agonia –,’quò’s digne? Per jo, una mòrt digna es una mòrt naturala. Qu’un shevrulh o una lèbe mòri d’una barrambada de plombs e se retròbi dens las assiètas de la familha d’un caçaire,’quò’s la predacion comuna a ...tots los predators, donc’quò’s naturau, donc’quò’s digne. Morir embarrat au mitan d’una arèna me sembla mens digne. Sofrir shens estar secorrut, per un òme,’quò’s tarrible, pas vrai? Lavetz ...?

 
 
Los anticorridas n’an pas qu’a d’estar vegetarians.
 
S’opausar a una misa en scèna cruèla, inegala, anti-naturala, ne vòu pas díser estar vegetarian. Ne vòu pas díser estar contra la predacion!!! Lo gat minja la rata, la graolha minja la mosca, donc l’òme pòt minjar lo beu. Encara un còp, lo mèi important es de se pausar la question: qu’es aquò qu’es naturau? Denonci tota l’ideologia que s’estuja (çò qu’es mau dit, pusque s’estuja mau) darrèir la corrida.
Me repeti encara un còp (aquò hèi pas de mau!):
Tuar un taur en libertat dens la natura, damb risques que s’escapi, shens que sofri, e lo minjar –> naturau. (mès los taurs son pas en libertat)
Tuar un beu au tuadèir, shens que sofri, e lo minjar –> non naturau, mès comprensible.
Martirisar un taur pendent longas minutas, shens que pusqui s’escapar tanpauc, lo sangnar vivent, lo rossegar dens l’arèna devath los bravòs –> ignòble.

 
 
S’opausar a la corrida n’es pas que sensibleria.
 
Argumentar n’es pas forçadament estar sensible. M. Badinter obtingut l’abolicion de la pena de mòrt dens l’Estat francés: aquò èra una sensibleria? Defénder los drets d’una auta espèça que la nòsta n’es pas sensibleria,’quò’s justament: 1° n’estar pas “egoïsta”, 2° auger un punt de vista mèi scientific, en prenent distança e en considerant las espèças coma se valent.

 
 
Los taurs susviven graça a la corrida.
 
Susviven “graça” a l’eslevatge, seré parèir shens la corrida. Ne sèrv a res de preservar una espèça per l’exterminar a mesura!!! N’impòrta qué.


 
La corrida representa la civilisacion, la natura umana, lo combat de l’òme contra la natura.
 
L’òme n’a pas besonh de combàter dens lo sang las autas espèças per afirmar sa pretenduda superioritat. La civilisacion,’quò’s lo desvolopament de la cultura,’quò’s un partatge de valors, espànder tecnicas, transméter sabers. Epui, la corrida, l’assimili a la guèrra... las pulsions murtrèiras de l’òme ressòrten... E apèra aquò la civilisacion!?!
Per çò qu’es deu combat de l’òme contra la natura, es una formula que s’es bien engranada dens los esprits. L’òme ne diu pas se bàter contra la natura: aquò seré coma se bàter contr’eth mème, pusque hèsem partida de la natura. S’èram en duhòra de la natura, vodré díser que viurem sus Mars, tè!

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Gabrièu Balloux Bordèu
11.

#8

Se te seguissi, avant 1981, aurés refusat d'abolir la pena de mòrt percé qu'èra pas encara abolida ? :-}

Coma citacion : "En effet, quand le taureau est courageux et persévérant, les gens vont crier olé (...)" (S. Lapointe 2010: http://aulieudublog.blogspot.fr/2010/05/la-corrida.html) Mès te torni diser que n'èi pas besonh de citacions seriosas aqui, 'quò's sonque coma s'emetèvi jo-mème las idèias pro-corrida.

Los defensors deus animaus ne son pas forçadament fascistas, per tant que ne'n comptin dens sas rengas, Per tot diser, sui shens afiliacion politica mès de tendença gausha-extrèma gausha. Sui ni vielh ni rishe, e ma mamè davera entr'auts d'esclaus negres. Sui briga "aparisenquit". N'es pas percé que la corrida se hèi en Occitania que fau a tot prètz la gardar; amèi se hèi pas sonque en Occitania....donc n'es pas una especificitat d'òc.

Mès enfin, los gosts e las colors, 'quò se discuta briga, p'rai ?

  • 0
  • 0
cissonet occitània
10.

Un pauc fosc... Bon : o disi tornar. Perqué voler a tota fòrça que los non-afecionats occitans vengan d'anti-"corridas" mentre que las culturas taurinas (ops ! Empleguèri lo tèrme "cultura" per parlar de taurs : espèri qu'i veses pas lo ponch Goldwin de tota discutida a l'entorn de la "corrida" ? Mas bon exprimi mon idèa amb un mot comun un pauc "Comme elle vient !" coma se ditz al fotbòl (basta que i aja d'expressions en occitan dins aquel mitan, mas ara vau pas mai a l'estadi). Es un pauc la sal de las reaccions sus Internet aquel biais de dire mai pròche de l'oralitat. Mas per una pensada elaborada amb de mots causits estimi mai los libres. Tè ! T'aconselhi "Nous n'irons plus à Barcelone", escrich per d'unes pensaires afecionats que se sentiguèron obligats de defendre lora passion, vistas las atacas que patìs, sens òdi ni vana polemica) perqué voler a tota fòrça que los non-afecionats occitans vengan d'anti-"corridas" mentre que las culturas taurinas se vivon en França sonque en Occitània ? Perqué demandar una illegalisacion que benlèu tocarà las autras culturas taurinas occitanas ? Perqué s'associar a de faicistas (ops ! Ponch Goldwin...), de legalistas de la França una e indivisibla e... de pensaires del bon gost francimand, totes aimadors de cultura occitana coma o sabem, per aquò far ?
Mas tas remarcas son interessantas perque vesi que cadun vivem pas nòstra occitanitat d'un biais egal. Ieu popèri tot mesclat la lenga, las culturas taurinas (sabes que las Ferias de Baiona, de Dax, deu Mont, de Nimes, d'Arles e d'autras benlèu daissan una plaça e a la lenga e a la cultura autoctònas : discorses en gascon, axoa, quilhas, corsa landesa, bovina, gardiana, pegolada... o alara seguisses pas las Ferias que dins Libé ?), la palomèra, la pesca, lo rugbì, la petanca, la cosina, l'òrt, lo vin, l'Armanhac... e me calrià destriar aquì dedins ? Ja que dins tot aquò los meus daissèron tombar un fum de causas lo long dels ans, la lenga per començar, lor vau pas demandar amai de militar contra la "corrida" !
PS 1 : "Lei "bandàs", juegan puslèu la "cucarachà" ò Vivà Espanà" que lo Se Canta." : mmmh ! Mailèu de polits "paso doble" e mai "La Coupo Santo" !
PS 2 : per quant a Tartarin... Es la pròva que sem de braves colhons, tè !









  • 0
  • 0
Matieu Castel Amians
9.

#8 Ai pas tot comprés a ton messatge un pauc fosc pasmens :

1 - Lei "bo-bos" aparisenquit son lei promiers deis afecionats. Basta de se passejar dins lei carrieras de Nime dau temps dei Ferias ò de s'avisar que lo jornau Libération, que se pòu dificilament faire mai "gauche caviar-bo-bo, consacra una pagina a la corrida en periòde de Féria. A despart d'aquò, aquest imatge dau "bo-bo" que vesem un pauc d'en pertot e que significa a l'encòp tot e son contrari me semble de venir lo novèu ponch Goldwin dei charradissas sus Internet, en França mai que mai.

2 - La corrida (la corridà, coma prononcian leis "aficionadòs" !) a ren d'occitan, au còntra dei corsas de buòus. Es una tradicion andalosa e d'alhors, lei Férias au nòstres fan puslèu la promocion d'una fantasmada cultura "sud-latinò-paellà-valencianà-flamencò-calimutchò, etc...)" qu'a pas grand causa de veire amb la cultura occitana. Lei "bandàs", juegan puslèu la "cucarachà" ò Vivà Espanà" que lo Se Canta. Per quant a ieu, es au còntre la negacion totala de l'identitat occitana e de son existéncia per la negar dins un concèpte aparisenquit, una veision exteriora de nòstre pais que lei gents d'aici acabèron per s'auto-convéncer de sa legitimitat.
Un pauc coma lei tarasconés que festejan Tartarin cada an, alòr que lo libre de Daudet es una insulta a sa vila e ai provençaus en generau.

  • 2
  • 1
cissonet occitània
8.

Adieu ! M'as plan legit o fas de... Ballouxcentrisme (;-) ? Parli pas de tornar a quicòm ancian (la pena de mòrt... Tumas aquì !). Parli d'enebir quicòm qu'existìs. "Corrida" o quicòm mai. Parli de començar d'enebir quicòm qu'existìs. "Corrida" e... mai ? Parli de començar d'enebir quicòm qu'existìs, qu'o voliam o pas, e qu'es pensat coma occitan pels francimands. Perqué s'arrestar un còp l'abolicion de la "corrida" sul territòri occitan votada ? Onte s'arrestar ? Cossì s'arrestar ?
PS 1 : "Ajotarèi que parlan deu "coratge" deu taur...." : encara ? Qual ? As una citacion seriosa ? Es una revirada de "toro bravo", es aquò ? Ensajas de me convéncer ? Vau pas a las "corridas". Mas foguèssi un afecionat, pensas que lo repapiadìs anti-"corrida" m'empacharià d'i anar ? O alara ensajas de convéncer los non-afecionats de venir d'anti-"corrida", es aquò ? De legalistas ? D'anar manifestar amb los nacionalò-faicistas tendéncia Bardot ? Mai los laïcards indivisibles, tendéncia la lei pertot, per totes e per cadun mas votada per 90% de mascles vièlhs, blancs e rics ? Mai los "bo-bos" e los jornalistas aparisenquits que t'explican perqué pauc valem per A + B tendéncia villà en Occitània per las vacanças, lo Sud es tant polit, serià perfièch foguèssen pas sos estatjants bramaires ? Causìs tos enemics, quitament se los animals son tos amics.
PS 2 : mas ton ligam fa coma tu, non ? Contraditz d'idèas lançadas a la lèsta mas pas cap de citacion. Es un biais nòu de soscar ? Sus Internet benlèu ?

  • 0
  • 1
Gabrièu Balloux Bordèu
7.

#5

Fictivas, las frasòtas ? Benlèu, mès las aujuri devath los ulhs. Mès de tota faiçon, mon objectiu n'èra pas de citar afirmacions scientificas (senon auri en efèit botat las referenças) mès idèias per basar mon discors.

Pertant : http://forum.macbidouille.com/lofiversion/index.php/t346245.html : e n'i'n a d'autas.

Vegem, sui pas contra las corsas, ni contra las hèstas (sui un famus hestaire quand vòli, sàbetz!). Sui pas tanpauc contra lo hitge gras percé que lo but aqui es de minjar; mès seri contra se los guits èran gorjats dens arènas dens una ambiença de hèsta, picoishats chic a chic, esventrats vius, etc. Lo Ròcafòrt.... fau pas tanpauc exagerar! Lo Ròcafòrt n'es pas un afar de sofrença, de cruautat.

Damb vòste rasonement, fadré donc re-introduiser la pena de mòrt (au mens, es justificada!) e en particulièr lo suplici de la ròda? Per lutar contra l'aseptisacion fau gardar las costumas barbaras? N'i a res d'aut coma possibilitat, miladius?

Ajotarèi que parlan deu "coratge" deu taur,.... sentiment uman transpausat au taur! Lo taur ne vei briga lo coratge dens la sofrença, a mon avis.

PS. En escrivent aquò, tombi sus :
http://www.rue89.com/2011/07/16/le-top-19-des-mauvaises-raisons-de-defendre-la-corrida-214436?page=0%2C4#
Regreti d'auger pas lugit aquò mèi lèu ... e d'auger pas panat a l'autor quauques bons mòts. Mès me hèi degrèu qu'aqueth èsti encara un chic antropocentric.

  • 0
  • 1

Escriu un comentari sus aqueste article