Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Escriure en occitan

Gerard Joan Barceló

Gerard Joan Barceló

Lingüista, professor agregat de gramatica e director de la revista electronica universitària Lingüistica Occitana. President de l'associacion Los amics de Jornalet

Mai d’informacions
Ai totjorn volgut escriure, despuei que ne descurbiguèro lo plaser, al temps, ja fòrça luenh, dal collègi. De segur, la lenga de predileccion foguèc d’en primier e tot naturalament lo francés, amb lo qual avio aprés a legir. Quora m’inicièro a l’espanhòl e me pivelèc la literatura latinoamericana, somièro un moment de far dal castelhan ma lenga d’autor. Puei arribèron los estudis que me prenguèron l’espaci que volio reservar a l’escritura non academica, que poio escriure mas que de dissertacions, de memòrias e d’articles. Per ansin semblava de se n’èsser anat per totjorn lo plaser d’escriure…
 
E uei me tròbo davant vosautres a escriure en occitan. Un occitan novèl per ieu dempuei la setmana passaa, un occitan alpenc qu’eissaio de li donar una coeréncia. Benlèu me complico exageraament la vita, bòrd que m’aurio pogut acontentar dal lengadocian que m’introduguèc a l’occitan, fa sètze ans. O dal provençal que tempto d’ensenhar dins la vilòta que i rèsto.  Non, aüra me chal seguir los passes encara mal assegurats de l’alpenc, atrach per mos Alps…
 
Al fons, quora escrivo en occitan, torno trobar mas passions d’estudiant latinista, a l’epòca que me chaliá traduire en latin classic de tèxtes franceses dals sègles XVII o XVIII… Se tractava alora coma uei de cerchar una lenga desparegua, de voler reconstituir menimosament d’estructuras eissubliaas… Un juec, un desfís intellectual, mas tanben un desfís lançat al temps que nos eschapa e jua còntra nosautres que desiram de manténer e recobrar la lenga nòstra que trobam de manca.
 
Chasque còp qu’escrivèm en occitan, eissaiam de desjuar lo temps. "Verba volant, scripta manent", çò ditz lo provèrbi latin: "Las paraulas s'enauran mas los escriches rèstan". A, coma nos agradariá fòrça que restèsson per totjorn! Mas sabèm ben que non. Tantes tèxtes de las literaturas ancianas son pas passats entrò a nosautres, e de certans autors, ne coneissèm mas que qualques fragments, de còps mas que lo nom. E d'autres son liurats al silenci glaçat de l'eternitat.
 
Los darriers —o los primiers?─ occitans conscients siam de luchaires testards còntra lo temps. Cercham de véncer en fixant nòstres mots la fugia de nòstra lenga e dals ans que nos menaçan.
 
Mas tanben sabèm totes qu'avèm de conquistar lo luec de la paraula quotidiana sensa la quala nòstres escriches son mas que letras mòrtas.
 
 


abonar los amics de Jornalet
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris


I a pas cap de comentari

Escriu un comentari sus aqueste article