Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Respècte de la vida

La balena, un dels simbòls de la vida de salvar
La balena, un dels simbòls de la vida de salvar
Gerard Joan Barceló

Gerard Joan Barceló

Lingüista, professor agregat de gramatica e director de la revista electronica universitària Lingüistica Occitana. President de l'associacion Los amics de Jornalet

Mai d’informacions
Per començar, tornarai sus l'article de la setmana passada. M'an susprés los devises sarcastics, non pas sus ma pròpria persona, qu'a de tot segur fòrça pauca importància (soi ni sionista ni pentecostista, mas se d'unes o vòlon pensar e qu'aquò los amuse, qu'i farai?), mas sus la republica occitanocatalana verda qu'apari. Non parli pas d'una republica qu'unifique ara tota Occitània e totes los Païses Catalans, çò que seriá teoricament possible mas nautament improbable, en causa, evidentament, de nòstra feblesa occitana, mas, coma cresiái de o aver dich clarament, de la Republica de Catalonha e d'Aran. Es una realitat totplen concreta, ges quimerica. Vos concedissi que desconoissèm pas se ni quora aquela republica tendrà una existéncia efectiva, mas la separacion d'èime e de còr de Catalonha amb Espanha si qu'es un fach. Cada jorn, la repression continuosa de las autoritats espanhòlas contra la volontat de libertat catalana, ja manifestada per un referendum e una proclamacion d'independéncia, aluènha mai los catalans e las catalanas de la monarquia borbonosa. La republica catalana a ja conquistats los còrs, e l'orror envèrs l'estat espanhòl l'accentua la vergonha que l'a provocada lo quasi-requit de cinc violaires predators. La ràbia espanhòla contra lo republicanisme catalan comença nieus de geinar Alemanha."Mas que faràn los araneses?", çò me demandaretz. Sens voler parlar en lor plaça, me pensi que demoraràn amb Catalonha, d'en primièr perque son companhs dempuèi de longs sègles, e tanben perque, coma o diguèt un jorn Mireia Boya, seriá incomòde de se n'anar de Catalonha amb la quala an tantas relacions socialas practicas.

Aquela republica existirà. Mas serà verda? Es un espèr, non pas una certitud, e m'es avís qu'es una necessitat. Perque se tracta de respècte de la vida.

Ai tostemps interpretat aqueste verset biblic del poèma mitic que dobrís la Genèsi, "Mestrejatz los peisses de la mar, l'aucelilha del cèl, e totas las bestiòlas que se rebalan sus la terra" (traduch per Joan Larzac), non pas coma un convit a tiranizar las espècias vivas, mas puslèu d'aver un ròtle responsable envèrs elas, coma Noè que pren dins son arca un parelh de cada espècia animala mentre que lo Dieu de colèra destrutz la vida terrèstra. Precisament, lo verset 29 convida de biais curiós a seguir un regim vegetalian: "Dieus diguèt: 'Aicí que vos dòni totas las èrbas que fan granar lor grana sus tota la fàcia de la tèrra, e totes los arbres qu'an en eles un fruch d'arbre que fa granar sa grana: vos serviràn de mangiscla'.". Torni legir aquel verset, traduch pereu per Joan Larzac, ara qu'ai decidit d'acompanhar ma filha adolescenta dins son vegetarisme, perque a comprés que devèm de respècte a la vida animala e a la vida en general. Sèm la sola espècia animala capabla de chifrar a la morala de sos actes, çò que nos dona nòstra grandor relativa de posca d'estela. "Per l'espaci l'univèrs me compren e m'emprefondís coma un ponch, per la pensada lo compreni", coma escriviá Blasi Pascal.

Quinas que sián nòstras cresenças o non-cresenças, la vida nos sembla un miracle permanent. La cercàvem dins lo sistèma solar, la cercam dins nòstra galaxia, mas entrò ara l'avèm pas trobada, e qual pòt dire se dins lo silenci eternal d'aqueles espacis infinits qu'esglasiavan nòstre filosòf auvernhat, la trobarem un jorn? Mudan pareisson las luènhas exoplanetas.

E totun nos entestardissèm a far coma se la vida foguèsse subreabondosa de pertot. Nòstra intelligéncia nos balha lo poder de capir que sèm pas mai lo centre de l'univèrs que cresiam que la Tèrra o èra, e en luòga d'èsser los ortolans de la vida terrèstra e marina, serem sos bòias e sos enterraires?

Ma lucha per una republica occitanocatalana verda es complementària de ma lucha per una revolucion ecologica.


 


abonar los amics de Jornalet

 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

"Tàrrega" Igualada (PP.CC.)
21.

Intaresat, però la República Verda no es una opció, es una obligació, podem entrar en tots el devats que calguin, però si no salvem el Planeta, Catalunya, els PP.CC. i Occitània se'nvan a la merda, per tant una República Verda es un obligació, vital i tot el Mon igual.
Sinó despedim-nos de tot.
Eperem que es recpaciti ja, perque aivat es tard.
Visca la Terra...Lliure!
L'Ernest, "El Tàrrega".

  • 1
  • 0
Mèfi ! 31
20.

Pensi que le President dels Amics de Jornalet deuriá èsser mais laïc en sos papièrs de Jornalet, se vòl pas qu'aquella pubicacion se connotèsse d'occitanisme crestian, çò qu'en limita la portada e le public, aitant qu'en tusta l'esperit.

  • 1
  • 0
Ni Car ni vòr
19.

#14 Se vos encargatz pas de me manjar, los vèrmis las moscas o faràn plan volontièrs, e sense me'n demandar cap adressa ni permission. Mas vos poiriái parlar tanplan dels viruses que m'an chapada la maire (en quatre meses) o dels mercants de poisons que tra tot çò que manjam, bevèm o respiram, nos tuan tranquillament (cancers divèrses, alzhiemer, parkinson, tantes autras malautiás de l'estreis al trabalh…) per s'omplir lo pòrta-moneda amb la nòstra ignorança o la nòstra susor… Totes aqueles predators son mens corteses que vos, paraula ! Vesètz, se crincar a cmin d'una cadena alimentària dispensa pas cap èsser viu carnivòr de se far chapar d'un biais o d'un autre.

  • 5
  • 0
Lo Cagadiu
18.

Un papèr de tria qui avia en un còp ua garba de debats tant peluts com passionants, mercés hòrt.
L’urgéncia n’ei pas especiaument aranocatalana de tota faiçon. Qu’ei planetària, e lhèu qu’ei dejà tròp tard. En los ans ueitanta lo Cousteau que proclamèva: "La mer ne peut pas mourir". En 2018 que s’i multiplican las zònas mortas. Lo coralh que poiré desparéisher, en fèit qu’a començat e, s’escantissi a de bonas, la vita oceanica tota que s’aclaparé (dab consequéncias enguensas suus continents).
Que’n sabi grat a’n Barceló de prepausar ua lectura sanitosa de l’Escritura. Totun se Diu e coneish tant au pregond lo còr deus òmis, be S’avora podut menshidar que la màger part ne’U sabóram pas léger, minjança de colhons qui èm! E donc har un chicòt mei clar lo messatge. Per exemple inclúder ua arrecomandacion ecologista en lo Decalòg : N’ac salopejaràs pas tot, ne coparàs pas totas las seuvas e ne desabestiaràs pas las tèrras e las mars…
Aquò rai: se com ac sospieiti la vida ei çò de comun capvath l’Univèrs, seram pas estats qu’ua bròja estalasia en un flòc de huec d’artifici; e la hèsta que contunharà dab o shens nosauts.
En atretant, ham com si podóssim virar la vapor: tota iniciativa entà limitar las esguarras que’n va deu bon sens.

  • 2
  • 0
Mèfi ! 31
17.

GJB es un brave protestant, que s'adoba la Bíblia en tot tòrcer la semantica occitana, e se la met en coëréncia amb la seu rason. Aquò dit, las injonccions divinas son pas se non que de rason, e caleria i ajustar "amb moderacion".
" Multiplicatz-vos e creissètz, (amb moderacion)!"

  • 0
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article