Dissabte, 1.12.2018 03h00
Litografia de "Decalcomanie" (1966) de René Magritte
©
Galerie Huss
Fa quauquei setmanas, ò bensai mens –me'n recòrdi gaire– de legeires se fustibulèron ò se trufèron dins lei comentaris perque Jornalet aviá definit, concisament, Mónegue coma un país occitan. Aguèri bèla explicar que la lenga nòstra èra atestada dins lo principat, ò dire amb simplesa que lo rocàs d'aquela enclava ligura es ben en territòri occitan, pauc de comentators me creguèron.
E que i a pus de normau qu'aquò? Lo paradís fiscau monegasc e son luxe tarabastós son tras que luench de nòstra representacion d'Occitània e de nòstra misèria quotidiana. Pasmens, sariá estat interessant d'aver un estat, per tan minuscule que siguèsse, per nos aparar. Aurem una Vau d'Aran liura ò nieus una republica binacionala sud-catalana e occitana aranesa? Lo fach es que la realitat es crudèla. Se Mónegue non revendica ges d'occitanitat, avèm de confessar que fòrça encontradas occitanas tanpauc, e pensi a la vila deis ancessors de ma maire, Rumans, onte la lenga pareis d'èstre mòrta dempuei de decennis, onte la revendicacion occitana sembla d'existir pas, onte non coneissi degun que se senta occitan. E quand i restavi, donavi a Montpelhier lo chafre anglés de New Paris.
O ai ja dich mai d'un còp: que cadun se definigue coma vòu. Podèm pas respòndre per l'imposicion a l'imposicion qu'avèm subit. Nos contradiriam prefondament. Mai sabèm ben que cessarem pas de luchar tant que nòstrei vesins saupràn ni mai comprendràn son passat e son present, e que se saràn pas chausit en tota consciéncia un avenidor de libertat.
Que Mónegue, Rumans ò Montpelhier se vòugon occitans ò non, contunharai d'opausar a l'inconstància de l'identitat la constància de la volontat.
Emai s'i participèri pas, aquel cop de Monègue l'avètz totjorn pas digerit, vertat ? Fagatz-vos pas de marrida sang per aquel daquos, la joga ne val pas lo joc. Aprèp tot s'es agut tanben parlat occitan al Liban a l'edat-mejana, e alara ? Per ço qu'es de Montpelhièr, ni mai ni mens "pichot Paris" que Bordèus o Tolosa, la municipalitat i a una politica de promocion e de mesa en valor de l'occitan. Tan timidota e cosmetica que dins lo demai d'Occitània, sem plan d'acordi. Mesurètas que s... Legir la seguida
Mas Monegue es un país..monegasque, non? 'Quò's desjà un país inclusit dins los país d'òc, donc 'quò's pas coma per la França ente 'quò pòt far mestier de proclamar l'occitanitat d'una partida dau territòri.
Opausar l'inconstància de l'identitat a la constança de la volontat es, per ma fe, una frasa plan dicha mas que quò vòl dire?
Dempuei tot petialet avem aprengut a far plasir a nòs parents, nostres professors. Redde, avem compris qu'i avia de las causas a pas far o pas dire per pas contranhar quauqu'un que consideravam coma important dins nòstra vita. Tot çò que nos sem catats, l'avem botat dins una marmita apelada inconscient. Avem encaissat e fasam naisser de la tristessa, de la cole... Legir la seguida