Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Los nacionalistas e l’edat mejana

Marçal Girbau

Marçal Girbau

Filològ e promotor cultural, especializat sus las relacions occitano-catalanas.

Mai d’informacions
En mens de 72 oras avèm agut tres bonas nòvas de tria: a) en Soïssa vòlon tornar limitar l’intrada d’europèus mentre los partits d’ultradreta europèus aplaudisson los resultats del referendum, b) en Espanha lo PP non vòl retirar la proposicion de lei de l’avortament qu’a presentat lo ministre Gallardón, mas c) per contra a plan volgut retirar lo famós principi de “justícia universala” de la legislacion espanhòla.
 
Non me semblan de nòvas desligadas las unas de las autras. Al contrari. Es evident qu’en Euròpa sèm a recular en dreits e libertats. Totun, çò que me sembla mai escandalós es la contradiccion ideologica d’aqueles que son a menar aquesta reculada. Lo cas espanhòl, per exemple, me sembla qu’es paradigmatic. Es a dire: aqueles que dison en Catalonha que l’independéncia es una idèa medievala –coma s’aquò volguèsse dire quicòm de forçadament marrit...– e que çò que cal al sègle XXI es d’avançar cap a un Mond globalizat e sens frontièras, son los meteisses qu’al sègle XXI enebisson l’avortament e limitan la justícia universala. Òsca! Enebir l’avortament non es una idèa medievala? Bon, non ne soi segur, mas en tot cas de çò que ne soi segur es que los amics de l’inquisicion i serián plan d’acòrd. E la melhor manièra d’avançar cap un Mond global e globalizat es de limitar la justícia universala, que pròva que las frontièras encara existisson plan quand cal?
 
Poiriam parlar tanben d’aquesta obsession de considerar l’edat mejana l’arquetip d’una societat grisa, fosca, vièlha, injusta, caotica, feudalista, conservatora, etc. Es una tissa partejada pels nacionalistas espanhòls e franceses. La miá impression es qu’aqueste discors antimedieval conten quicòm de volgudament pervèrs e pervertit. Los qu’avèm un pauc de coneissença de l’epòca medievala sabèm plan que per Catalonha e per Occitània aquela epòca non foguèt ni grisa, ni fosca, ni vièlha ni especialament injusta. Foguèt, de fait, un dels moments mai glorioses de la nòstra civilizacion. Un moment de modernitat, de sciéncia, de recèrca, d’art, de poesia, etc. L’objectiu d’eles, donc, es de nos far creire çò contrari: de nos far creire qu’aquela epòca foguèt un desastre –e, donc, implicitament que la nòstra civilizacion foguèt un desastre– e qu’urosament qu’après arribèt l’epòca modèrna, lo barròc, lo classicisme e lo sègle de las lums, solide, perque es quand eles an lo moment mai gloriós.
 
Alavetz, arribats aquí, benlèu que la primièra de las causas que caldriá far es de revendicar sens cap de tabó l’epòca medievala cada còp que siá utilizada contra nosautres. “Òc, volèm l’independéncia. Volèm la lenga a l’escòla. Volèm lo nòstre dreit civil. Volèm gerir lo nòstre territòri. E benlèu que tot aquò es un bocin medieval. E alara, quin es lo problèma? Tant melhor!”

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Pimflòid
5.

#4 A! Atau! Que cercavi a deishar un comentari atau mes que'm mancavan drin las coneishenças... Mercés.

Parièr çò qui dises, Francesc, que'm sembla juste : que'ns agrada aquesta idea d'ua Occitania e d'ua Catalonha ligadas e independentas per'mor que vedem lo passat dab los nostes uèlhs d'ara e que ns'agradaré que n'estosse atau uei.

  • 2
  • 0
David
4.

A l'Atge Mejancèir, l'identitat èra pas apitada au concèpte de nacion - vengut mei tard, teorizat dau sègle XIII-XIV enlà en França - nimei au ligame identitat lenguistica > identitat nacionau. L'identitat de l'òme dau sègle XII o XIII en Euròpa occidentau, es sa tèrra, sa parròpia, sa comunautat d'abitants (vilatge, comunautat pastorau...), sa senhoria o mei exactament sas senhorias sovent entermeiladas, sas juridiccions de justicia (avèsque, senhors, senescau, etc.), o sa comuna damb sos jurats, consols, senators, capitols... Lo rei, l'estat, coneis pas mei que ne coneis lo Papa lo lo Gran Turc.
D'aqueth temps, l'un n'es pas francés, breton o occitan, l'un es subjècte dau rei de França, dau comte de Peitiau o de Barcelona, dau Papa... Lo rei d'Anglatèrra - duc d'Aquitània a Bordèu n'es pas rei d'Anglatèrra, mès comte de Gasconha, aclamat "comes Vasconii" e ren de mei.
Per trobar lo ligame territòri-lenga-identitat en Occitania, fadrà aténder Pèir de Garròs e los estats de Navarra alentorn de 1550. Quitament se deijà los Bordalés dau sègle XV semblavan auger hèit lo ligame entre lura lenga e lo fèit d'estar pas francés.

  • 1
  • 0
Francesc Barcelona
3.

La qüestió és que a l'època medieval, La Nació Catalana i Occitània només depenien d'elles mateixes i de ningú més. Per això ens agrada tant a tots dos pobles.

  • 2
  • 1
Pimflòid
2.

Enfin ne voi pas díser tanpòc qu'ei tot parièr. Las inegalitats, las ierarquias e las oligarquias de uei ne semblan pas guaire las de l'edat miejana, ne's justifican pas per las mèmas rasons ideologicas, etc.

Lo punt comun qu'ei que vivem tostemps dens un monde on tots los òmis n'an pas los mèmes drets.

  • 7
  • 0
Pimflòid
1.

Ua idea plan interessanta!!!

Per contra, que'm sembla que parlar d'epòcas gloriosas qu'ei ua simplificacion autant mensongèra com de parlar d'epòcas sornas. La societat medievala occitanò-catalana qu'èra rafinada, ja. Qu'aviè hèra de cambiaments importants. Mes qu'èra parièr ua societat inegalitària, autant com la de l'epòca baròca, de las lutz ... o de uei.

  • 8
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article