Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Lo problèma es França

Marçal Girbau

Marçal Girbau

Filològ e promotor cultural, especializat sus las relacions occitano-catalanas.

Mai d’informacions
Que se redecopatges territorials per ençà, que se reduccions budgetàrias per ailà... Que se los qui-sap-lo de milhards de deficit d’un costat, que se l’aument de las talhas de l’autre... Que se la reactivacion del consum a dreita, que se lo reviscolament del mercat professional a esquèrra...
 
Non acabariam jamai la letania de mesuras e contra-mesuras que los unes e los autres prepausan cada setmana sens s’estancar. Suls mèdias de comunicacion, pendent los debats publics, o al bèl mièg d’institucions politicas coma l’Assemblada Generala. E sabètz que? De totas aquelas pensadas estelaras, pròprias d’aluserpits intellectuals de tria, non n’ai ausida ni una que vertadièrament senhalèsse lo prigond problèma qu’a a debon França, e, per consequéncia —malurosament—, Occitània. Degun non a gausat de dire çò que uèi es vengut, ja, un tabó: que lo problèma de França es lo sieu sistèma economicosocial, un sistèma bastit sus la basa d’un Estat-Providéncia confit de foncionaris, d’entrepresas publicas e de talhas astronomicas. Degun non gausa de dire la vertat: qu’es un sistèma completament insostenible.
 
De qué servirà de redusir la despensa publica se non redusirem pas lo festenal de pòstes d’emplegats de l’administracion publica? Encara serà pièger la potinga que la malautiá, car se redusissèm las despensas globalas mas non pas las despensas del capítol 1 —es a dire, l’estructura, es a dire, los pòstes—, vòl dire que redusirem pro probablament las despensas finalistas, consacradas a de projèctes e a de servicis especifics, çò que vòl dire, que redusirem los servicis ofèrts als ciutadans mas contunharem de despensar un fum d’argent per manténer una armada de foncionaris que non auràn de trabalh perque non i aurà pro d’argent pels projèctes.
 
Avètz jamai visitat un Conselh General francés qué que siá? Baudelairament triste, kafkianament desolat, amb de zòmbis embarrats dins lors burèus e passejaires deprimits sens cap de destinacion coneguda. E sètz jamai montats sus un tren TER? A cada estacion un, dos e de còps tres tipes qu’indican al menaire de la maquina que ja pòt contunhar lo nòstre viatge al paradís. A cada tren, un, dos e de còps tres contrarotlaires que, abans d’arribar a cada estacion, corren cap a la fin del tren per nos cantar lo nom de l’estacion venenta. Se volguèssetz podriam seguir amb las entrepresas privadas que foncionan coma las publicas. Mentretant, solide, n’i a que pensan que la solucion es tuar la setmana de 35 oras e tornar impausar las 40, 45 o vai-te’n saber quantas. Non se son avisats que lo Mond a cambiat, que non impòrta pas ja lo nombre d’oras de l’emplegat, mas l’eficacitat. Aquò òc que determinarà la productivitat e, donc, los beneficis.
 
Aquò es França. Aqueste es lo problèma: França. La mentalitat de la revolucion francesa es plan viva encara de punta a punta. Sens que cap dels nòstres politicians —e entrepenaires— non aja vist que la societat de 1789 non a res a veire amb la societat del 2014.
 
E Piketty? E Thomas Piketty? Aquò’s quicòm mai, quicòm pro interessant per ne parlar dijòus venent. Bona setmana!

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Jig Mimbasta
29.

#28 Precision : los salariats qu'estón augmentats de 3,3%.
Mes se cau créder mos Gattaz, la soa augmentacion pròpia n'estó pas que de 2,9%, pas 29%, e que damòra 16 còps superior a la mejana deus salaris mei baishs de la companhia (http://www.lemonde.fr/les-decodeurs/article/2014/05/09/3-ou-30-de-hausse-le-salaire-de-pierre-gattaz-decrypte_4414371_4355770.html). Doncas tot que va.

  • 0
  • 0
Jig Mimbasta
28.

#27 Tostemps a'ns plànher. Mossur Gattaz que deu d'estar ric au son talent e los salariats que deven d'estar maupagats a… tè, sèi pas, mes qu'ei la loa fauta, pr'amor ne cau pas blasmar los de mei.
N'i a qui dirén que mos Gattaz e deu d'estar ric au tribalh deus sons emplegats maupagats, mes que son ploricós e gatamiaulas.

  • 2
  • 0
Felip Martèl Montpelhier
27.

Au moment que se discutan las pausicions de Marcial Girbau, vaqui qu'aprenèm que lo bon M. Gattaz l'ome dau pacte dich de responsabilitat o de sabo pas qué s'es auto-augmentat de quasi 30% en 2013, e que los accionaris de son entrepresa, a saber en gros eu e sa familha a 90%, an vist lors dividendes créisser de 80% en 3 ans. Finirem que sabrem de quant son estats augmentats los salariats de M. Gattaz, mens, probablament. Que ne pensa M. Girbau ? Nos dirè que pot pas esser pèjo que ço que fan los fonccionaris, segur. Chascun analisa la societat frabcesa amb sos means. E chascun identifica coma pot ont son los enemcis vertadiers..

  • 11
  • 0
pj masdiset gara st joan
26.

oc ben , mon con joli, tres emplegats que balhan l'autorizacion au tren de partir, e tres contarotlaires per cantar lo nom de l'estacion venenca... dens lo monde ideau de girbau, digun susvelha pas los trens e pòden partir quand vòlin. es aquò lo progrès, òsca !
l'article de girbau es una coleccion de non-arguments, de la mena de'us que pòden enténder au taulèir de l'estanquet. mès un jornau que's vòu seriós n'es pas un taulèir d'estanquet, justament, i fau reflexion, mesura e arguments solides. un còp mei, un article completament vuit, d'un opiniant (lo mau de la nòsta civilizacion, aqueths) pojadiste e capable de tot per véder son nom e sa fòto publicada pertot on pòt.

  • 12
  • 5
Ernèst Guevara Jr. L'Avana
25.

« Non se son avisats que lo Mond a cambiat, que non impòrta pas ja lo nombre d’oras de l’emplegat, mas l’eficacitat. Aquò òc que determinarà la productivitat e, donc, los beneficis. »

Mas, car amic liberal, los beneficis de qual ?
Dels usatgièrs que mai que de servir d'un servici public agent per foncion de lor far servici, deuràn raportar moneda a d'accionaris privats (que s'i faràn entreténer coma de parasitis, o mailèu coma d'esclavagistas) ?
Dels emplegats que deuràn trabalhar semrpe mai e sempre melhor per ganahr de mens en mens (competitivitat obliga) ?

Vertat es que la constanta mai constanta del mond es de cambiar. Mas lo capitalisme, el, a quicòm que jamai non cambiarà pas, ges ni mica : la tòca de raportar lo mai possible al mens grand nombre possible, a despens del mai nombroses, sempre mai paures e sempre mai espleitats… E d'un mond campitalista, tant coma d'un mond productivista estalinian, ieu, ne vòli pas. Vòli d'un mond que l'economia i servís l'umanitat, e non pas çò contrari coma nos i es impausat de mai en mai fòrt.

  • 6
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article