Tres ipotèsis sus l’eleccion presidenciala francesa amb la candidata d’extrèma drecha coma protagonista
 
Manca dètz setmanas abans lo primièr torn de l’eleccion presidenciala francesa e, uèi, solament una causa sembla gaireben inevitabla: que Marine Le Pen se qualifique pel segond torn. Los darrièrs dos ans, la totalitat dels sondatges li autrejan aquela plaça e, doncas, la non-qualificacion pel segond torn de la representanta de l’extrèma drecha seriá una suspresa enòrma. Tant enòrme coma o foguèt la qualificacion de son paire, Jean-Marie Le Pen, en 2002. Los tempses an cambiat. Cal dire que l’eleccion d’ongan revèrta pas cap d’autra, per sa granda imprevisibilitat finala. Pel primièr còp dempuèi 1965 —primièra eleccion del president de la republica al sufragi universal dirècte—, quatre candidats pòdon pretendre d’arribar al segond torn e pel primièr còp la sola candidatura establa es la de l’extrèma drecha. Las autras semblan tres rais enfolits  getats sus un riu de Palhars. Tres òmes e Marine. D’aqueles quatre, solament dos seràn presents al segond torn.

E lo resultat de l’eleccion, en realitat, depend mai de l'identitat del contrincant final de Le Pen que non pas de çò que pòsca dire o far Le Pen. Pr’amor que Le Pen, per ganhar, li cal una configuracion electorala fòrça especifica, per que la tectonica dels vòtes entre los dos torns ane en sa favor: a besonh d’un candidat de la drecha flac, per li passar davant al primièr torn, e a besonh d’un candidat de l’esquèrra pro fòrt per èsser al segond torn e pro radical per espantar l’electorat moderat. E, justament, aquelas doas condicions se complisson ongan. Malastrosament per Le Pen, un tresen òme a sorgit del non-res e li a gastat aquela configuracion ideala. Agachem, en tot cas, quinas son las tres ipotèsis mai probablas de segond torn. Classadas de la mens facila fins a la mai facila dins l’optica Le Pen.

Marine le Pen contra Emmanuel Macron. Quin es lo contèxt? Macron, trenta nòu ans, ancian banquièr de la Rothschild, ancian ministre d’Economia de François Hollande, se lancèt l’an passat dins la corsa presidenciala coma òme sol, sens partit darrièr el e, uèi, es lo qu’a mai de possibilitats de ganhar l’eleccion. Macron, segon lo manual del perfièch candidat, es una anomalia. Deuriá pas existir o, s’aguèsse existit, aquò li auriá pas degut durar mai de cinc setmanas. Ni d’esquèrra ni de drecha o, segon los cases, a l’encòp d’esquèrra e de drecha, es a l’ora d’ara lo candidat mai magnetic d’aquela eleccion, lo que comola las salas pus grandas e provòca mai de movements de fervor popular.

Que se poiriá passar? Lo duèl Le Pen-Macron seriá ganhat, plan aisidament, per Macron. En 2002 lo duèl Chirac-Le Pen representèt un trionfe per Chirac (82% dels vòtes) perque l’esquèrra en massa lo votèt. Foguèt aquò de “votem totes en nos tapant lo nas”. Aquel reflèxe anti-Le Pen tornariá foncionar amb fòrça eficacitat. Probablament un cèrt percentatge d’electors d’esquèrra s’abstendrián e qualques autres, de drecha, preferirián Le Pen, mas lo president que ven seriá un gaireben debutant un pauc arrogant, de ton messianic, sens sensibilitat sociala coneguda mas amb fòrça amics dins lo mond de las finanças.

Marine Le Pen contra François Fillon. Quin es lo contèxt? Fillon, seissanta dos ans, ancian primièr ministre de Nicolas Sarkozy e venceire per suspresa de la primària de la drecha, o deviá èsser, èra inevitable, lo president seguent. Ailàs, los escàndols descobèrts per la premsa lo poirián far tombar abans l’ora. Mas s'arriba al primièr torn sens aver renonciat, serà per demostrar que França pòt èsser un país tant impermeable coma Espanha a la morala ordinària dels pòbles onorats e a l’etica politica de basa. Vaquí un candidat que presica l’austeritat e lo sacrifici e qu'o fa segon sa prigonda rigor morala personala. E de qui se descobrís que, quand èra deputat, engatgèt sa femna coma assistenta parlamentària sens que se trobèsse pas jamai cap de traça de son activitat professionala, e que remunerèt amb generositat sos enfants, amb d’argent public, per que faguèsson de rapòrts juridics quand èran encara d'estudiants. E ben, que poiriá ben èsser un panaire. A l’ora d’ara, se vòl pas abandonar la corsa seràn solament los sondatges que venon, segon se son mediòcres o francament catastrofics, que diràn se la drecha ensaja de lo fòrabandir. S’èra pas perque uèi res sembla pas impossible en aquela campanha barròca, sa preséncia al segond torn seriá impensabla.

Que se poiriá passar? Lo duèl Fillon-Le Pen anariá tanben en favor de Fillon, per la mobilizacion de l’esquèrra contra Le Pen. Probablament amb un resultat pas tant espectaclós coma lo de Chirac en 2002, pel desplaser que l’a provocat en cèrts electors la descobèrta —pel moment non provada judiciàriament— de sos manipòlis. Lo president que ven seriá un òme que demandariá als franceses de sacrificis qu’el jamai a  pas pensat que lo poguèsson pertocar, e a qui costariá de tornar evocar sa probitat personala sens far rire qui l’escotariá.

Marine Le Pen contra Benoît Hamon. Quin es lo contèxt? Hamon, quaranta nòu ans, èx-ministre de l’economia sociala de François Hollande e venceire per suspresa de la primària de l’esquèrra, es lo candidat que lo sector drech del Partit Socialista detèsta. Fins al ponch que qualques unes de sos representants an anonciat que votarián Macron. Son programa es dels mai esquerristas qu'aja jamai aguts un candidat del PS, probablament dempuèi 1981, an de l’eleccion de François Mitterrand. Apòstol de l’instauracion d’un revengut universal, ecologista fins al ponch que los Verds se prepausan plan seriosament de renonciar a presentar un candidat per convergir amb el, Hamon ensaja de demostrar que l’esquèrra pòt tornar èsser un instrument de proposicion politica que genère de sòmi. E li dison doncas que tot aquò es illusòri.

Que se poiriá passar? Es contra el que Le Pen auriá mai de possibilitats. L’esquèrra en massa votariá Hamon mas la drecha se poiriá scindir en doas parts. Dins la part pus drechista òm poiriá voler pas aplicar a Hamon çò que l’esquèrra apliquèt a Chirac —lo vòte amb lo nas tapat— e se posicionar per Le Pen, amb qui pòdon quitament partejar cèrtas opinions. Lo resultat final dependriá, doncas, del nombre d’electors de drecha qu'acceptèsson que lo president que ven foguèsse un òme amb qui probablament partejan pas cap, e pas brica, dels ponches del programa electoral.

Segur, aquelas tres ipotèsis rèstan somesas a fòrça variacions possiblas, coma la candidatura, per ara non confirmada, del centrista François Bayrou, que greujariá tant Macron coma Fillon, o lo resultat del plan mediatic Jean-Luc Mélenchon, representant d’un crosador d’esquèrra, que pòt prene fòrça vòtes a Hamon o que, al contrari, poiriá renonciar a sa candidatura e, aital, propulsar Hamon al segond torn. Lo resultat final poiriá tanben dependre dels chepics judiciaris de Marine Le Pen que deu afrontar tres investigacions oficialas, per exemple per d’emplecs fictius al Parlament Europèu. Mas ela a ja anonciat, qu'e mai se foguèsse inculpada renonciariá pas a se presentar. E probablament l'immensa majoritat de sos elegeires comprendriá pas que renoncièsse. Perque Marine es Marine e impòrta pas gaire çò que fa, solament compta çò que ditz que farà.

En realitat, una victòria de Marine Le Pen en 2017, sens èsser impossibla, es fòrça improbabla. Mas se ganhèsse, que se passariá? En junh i auriá d'eleccions legislativas e Le Pen, per poder governar de verai, las deuriá ganhar amb la majoritat absoluda de sètis, o trobar una aliança electorala amb d’autres partits. E aquò es, plan segur, gaireben impossible, almens en 2017. Ne parlarem dins un autre article, que soi estordit d’aver escrich tantes còps “Le Pen”. Totòm a un limit.

 
 
 

---

Traduch del catalan e publicat d’en primièr sus Vilaweb, amb qui Jornalet a un acòrdi de cooperacion.