Opinion
Part 3: Occitan tabo en França?
En França, quora se cercam d’originas, una originalitat en rapòrt dal motle, dal corrent principal, una identitat (coma dal temps de l’adolescéncia, o alora per de rasons de recerca personala coma adulte, o alora quitament per de rasons comercialas) avèm talament pauc de visibilitat de la lenga occitana que se restacam pròpi facilament a d’originas d’autra part.
Es valable per los adolescents, mas tanben los joves adultes e mai per los adultes. Los pegassolets sus las veituras o los fanions ne’n son de pròvas. Las bandieras dins los òrts o sus los barcons d’apartaments tanben. Un pòrtaclau o un pendin pariers.
Per exemple quora avèm d’originas calabresas e que sèm dins una vila occitana, de còups se sentèm d’aquest endrech, d’aquela region, mas poèm èstre temptats de se sentir calabrés, perqué es çò qu’es lo mai visible, lo mai original. Per tornat trobar d’originas, dins lo sens de cercar de valors, una cultura, un biais de viure... Estre calabrés, es mai marcat, subretot qu’èstre occitan es qualqua ren que non es tròup visible, coma originalitat.
E n’es parier per de monde sensa origina especiala m’as que se senton “basco”, o dins lo “trip celtobreton roots”.
Un dals exemples los mai visibles son los prenoms.
Jove èra la mòda dals prenoms que fasia “raïces” (sovent bretons) Yann, aüra avèm Gwenn, Maëlle, Maëlline, Malo... O i èra alora una autra categoria, los noms pichons “latinos-mediterraneans” e/o exotics: Clara, Chiara, Lino, Leo, Teo, Melissa... E tanben, los mai ancians (qu’an passat de mòda per los primiers) ligats a la cultura americana: Brice, Steeve, Kevin, Noah, Rayan, Cindy, Wendy, Kelly, Kellyn....
M’a totjorn fach estranh de veire qu’es sovent l’identitat dinamica dal moment que manja una autra identitat. Coma lo fromai Ossau-Irati, sovent presentat coma fromai basco, mas es de fach -e per onestetat- es la simpla realitat, es un fromai occitanobasco. La Vath d’Ossau es una val occitana gascona e Irati al revenge es en Bascoat.
Lo famós personatge de literatura de pichina enfança “Tchoupi”, es lo mòt... “pichon” dich a l’envèrs, non!? Aquela apelacion afectuosa que se ditz ben sovent en Occitània! Cu l’arremarquèt, ont es dich?
E tanben “Tignous”, Tinhós en occitan (teigneux en francés) de Charlie ebdo, aquel collaborator a l’escaisnom talament occitan.
E mai la famosa sala dal “Bataclan”, sala parisenca per excelléncia...! Aquela sala d’espectacle ven de l’occitan “bataclam”, far un clam, de bosin, coma de batements.
Coma l’aiga, a fòrça de tancar, ressòrte totjorn autra part e fa lo sieu camin.
Es valable per los adolescents, mas tanben los joves adultes e mai per los adultes. Los pegassolets sus las veituras o los fanions ne’n son de pròvas. Las bandieras dins los òrts o sus los barcons d’apartaments tanben. Un pòrtaclau o un pendin pariers.
Per exemple quora avèm d’originas calabresas e que sèm dins una vila occitana, de còups se sentèm d’aquest endrech, d’aquela region, mas poèm èstre temptats de se sentir calabrés, perqué es çò qu’es lo mai visible, lo mai original. Per tornat trobar d’originas, dins lo sens de cercar de valors, una cultura, un biais de viure... Estre calabrés, es mai marcat, subretot qu’èstre occitan es qualqua ren que non es tròup visible, coma originalitat.
E n’es parier per de monde sensa origina especiala m’as que se senton “basco”, o dins lo “trip celtobreton roots”.
Un dals exemples los mai visibles son los prenoms.
Jove èra la mòda dals prenoms que fasia “raïces” (sovent bretons) Yann, aüra avèm Gwenn, Maëlle, Maëlline, Malo... O i èra alora una autra categoria, los noms pichons “latinos-mediterraneans” e/o exotics: Clara, Chiara, Lino, Leo, Teo, Melissa... E tanben, los mai ancians (qu’an passat de mòda per los primiers) ligats a la cultura americana: Brice, Steeve, Kevin, Noah, Rayan, Cindy, Wendy, Kelly, Kellyn....
M’a totjorn fach estranh de veire qu’es sovent l’identitat dinamica dal moment que manja una autra identitat. Coma lo fromai Ossau-Irati, sovent presentat coma fromai basco, mas es de fach -e per onestetat- es la simpla realitat, es un fromai occitanobasco. La Vath d’Ossau es una val occitana gascona e Irati al revenge es en Bascoat.
Lo famós personatge de literatura de pichina enfança “Tchoupi”, es lo mòt... “pichon” dich a l’envèrs, non!? Aquela apelacion afectuosa que se ditz ben sovent en Occitània! Cu l’arremarquèt, ont es dich?
E tanben “Tignous”, Tinhós en occitan (teigneux en francés) de Charlie ebdo, aquel collaborator a l’escaisnom talament occitan.
E mai la famosa sala dal “Bataclan”, sala parisenca per excelléncia...! Aquela sala d’espectacle ven de l’occitan “bataclam”, far un clam, de bosin, coma de batements.
Coma l’aiga, a fòrça de tancar, ressòrte totjorn autra part e fa lo sieu camin.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Un plan bon article.
A despart d'aquò, Tignous? Del setmanièr sectari que vòl pas saupre que los catalans tanben se mobilizèron aprèp l'atemptat? Primièra pagina fa gaire "Les Catalans aussi cons que les Corses". Una pura reflexion del comunitarisme parisenc.
Anatz aquí : PaysBasque.mp4 .
seratz susprés ! i trobaratz un cantaire OCCITAN .
Perqué es classificat BASCO adara ? ? ? mes bon per ...... per vénder ?
Encara un plan bon article. Mercés collèga.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari