Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Patwa, patoàs, patuès...

Laurenç Revèst

Laurenç Revèst

Escrivan, traductor. Dialectològue, Doctor en lingüistica. President onorari dal Centre Cultural Occitan País Nissart e Alpenc.

Mai d’informacions
Un mòt terrible qu’a creat de negacion de la realitat d’una LENGA per los occitans e encara per los occitanofònes restants.
 
Mesclar de lengas autras que lo francés amb de variacions dialectalas dal francés o l’anarquia linguistica opausaia a la regularitat langatgiera republicana parisenca.

- De saber que: 
Lo tèrme es passat en anglés, se ditz "patwa" per l’anglés dialectal de Jamaïca. Mas es probable una influéncia dal francés creòl d'Haïti vesina.

Es la mema causa en italian, al ras de França, que se pòl dire "patua", sinonime de "dialetto" (per designar l'occitan o una lenga autra que lo toscan= italian estandard).

En asturoleonés, s'usa lo nom de "patsuezu" o "pachuezo" (o "nuesa llingua" o "dialecto") cf. https://estasenbabia.es/estas-en-babia-2, que "pachuezo" sembla estranhament a "patoàs" e fa pensar a una forma basaia sus "pacto" (amb lo grop "ct" que passa a "it" pi "ch", d'una forma de basa possibla "*pachozo").
Es exactament coma se fa per l'occitan, qu'a los meme correspondents: "patoàs/ patuès" o "lenga nòstra" (o "dialècte" mas utilizat sovent dins un sens erronèu).
 
En francés, la definicion e l'etimologia donaias son sovent aquelas: www.cnrtl.fr/etymologie/patois
 
Mas una consultacion del Diccionari de l’Occitan Medieval en linha m’a atrach l’atencion.
 
Lo vèrbe "apatuar" Levy, Emil: Petit dictionnaire provençal‑français, Heidelberg 1909 v. n. per ‘pachar’ cf. Wartburg, Walther von: Französisches Etymologisches Wörterbuch. Eine darstellung des galloromanischen sprachschatzes, 25 vol., Bonn, Leipzig et al. 1928–2002, 7:462a [ᴘᴀᴄᴛᴜᴍ].
 
veire en occitan medieval "pati, paci, patu, pat" e en occitan modèrne "pacti" coma "far bòn pacti" = far un bòn escambi comercial, far una "pacha"= passar un acòrdi, eca..
 
E se lo nom "patoàs" (airal occitan èst), "patuès" (airal occitan oèst) siguèsse un nom d’origina occitan per dire aquels que son ligats, que fan pacha, per la mema lenga? Avètz ja sentit parlar d’aquela ipotèsi?
 
 
 
abonar los amics de Jornalet
 
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Gaby
3.

"patoàs" en Gironda

  • 1
  • 0
Farda lorda
2.

Avèm :

Pàti qu’es lo « pacte », « le contrat », avèm signat lo pàti, avèm fach un pàti

Pati qu’es una partida de çò que se parla , dins aquel pati de l’ostal, es un briu coma « pam » dins aquel pam de la vila ( dans ce quartier, ce morceau )

Pati petite cour los mainatges s’espacejon dins lo pati

Apatiar vulgariser, rendre commun

Apatiat trivial

Apatir rançoner

Patiràs le souffre douleur èra lo patiràs dels autris pecaire.

Estolomiat sus un cadieral dins lo pati, lo patiràs me querdèc tà anar signar lo pàti per apatiar la nòstra lenga e de mòrt la fòragandir.

  • 4
  • 3
fabre St Julien
1.

Aquò del patwa de Jamaica lo saviái pas mas me fa pensar a la musica twobadou de Haiti . Jamai aviái ausit parlar d'aquela ipotèsi qu' evocatz mas se es vertat e que lo mot es occitan donc lo poiriám utilizar? Per aquì nos servìs per charrar ambe los ancians per çò que maites han pas consciénsa de çò que es l occitan ,m'es arribat de demandar: cossì diriatz aquò en occitan e de me far respondre : sai pas mas en patès se ditz .... I a d'unes que se pensan quel'occitan es una lengua saberuda e complicada diferenta del patès i que se parla endacòm.

  • 3
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article