Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

La mòrt d'Stalin

Joan-Marc Leclercq

Joan-Marc Leclercq

Musician de profession, autor d’un líber de conversacion suu gascon, d'un roman istoric "Ucraïna", d'un diccionari de rimas e de duas pèças de teatre.

Mai d’informacions
Com ac sabètz ara, aquesta cronica es pas una cronica cinematografica, mes a còps la sortida d’un film pòt estar un eveniment en rapòrt dambe l’istòria o una question culturala. Es lo cas dambe l’òbra deu realizator escocés de soca napolitana Armando Iannucci (tanben cantaire, umorista e actor).
 
Purmèr es de notar qu’aqueste film es l’adaptacion d’una benda d’imatges francesa de Thierry Robin et Fabien Nury editat per Dargaud. Lo film, eth, es una produccion franco-britanica de la Gaumont qu’a ad aqueste parat editat un logotipe especiau (véser imatge).


 
D’un punt de vista de la lenga, vau milhor, (e aquò’s gaireben pas jamès lo cas), espiar una version doblada en francés que non pas la version originala on los actors parlan dens un anglés britanic que s’acòrda pas gaire dambe las personalitats e l’accion que’s debana en Russia. De mès, Stalin e Béria èran georgians e lor fòrt accent èra diferent deus autes, çò que fin finala explica pro plan lor relacion, nos manca un drin.
 
La preséncia de Michael Palin dens lo ròtle de Viacheslav Molotov podèva deishar esperar una tonalitat vesina de la deus Monthy Python, mes non pas. I a pas que los Monthy Python que pòden hèr deu Monthy Python. Fin finala sèm au mens rassegurats d’aqueste punt de vista.
 
Lo film es pro fidèu a la realiat istorica e muisha plan la complexitat deus rapòrts entre los sòcis deu Politburò (Burèu politic e non pas “polit burèu”) que govèrnan un país on se pòt passar fòrça lèu d’un pòst a responsabilitat au hons d’un camp de presoèrs, s’es pas una bala dens lo cap. Sèm en 1953 e l’ahar “deus Mètges” (Деловрачей) es pas encara acabat.
 
Ende presentar una caricatura, sufís pas que descríver la situacion de l’epòca, tan èra era medisha caricaturala. I avosse pas las numerosas victimas de l’estalinisme (entre 9 e 20 milions, depen deus istorians e de çò que comptam), lo periòde seré estat amusant per son aspècte complètament suberrealista.
 
Es au moment de hèr suenhar lo Petit Pair deus Pòbles retrobat inconscient dens sa cramba que los sòcis deu Politburò s’avisan que los milhors mètges son estats arrestats devath l’inculpacion de “complòt”. Jusius màgerment (a comptar de la creacion d’Israèl, cada Jusiu veng suspécte d’espionar ende Tel-Aviv e doncas endeus Americans aligats), estón acusats a tòrt de voler tuar los responsables deu regime. Estón liberats un còp Stalin mòrt e lor inocéncia proclamada.
 
Çò qu’es pas que leugèrament evocat dens lo film, es la paranòia deu dictator que se’n torna de Moscó a la dacha de Kontzevo dens una veitura blindada (la famosa ZIS 110) lavetz que tres sosias prengon camins diferents dens una veitura deu medish modèle. Un còp arribat en çò son, Stalin pòt causir au darrèr moment entre sèt crambas, estrictament identicas, a la pòrta blindada tanben e guardada per dus soldats.
 
Quan lo president deu Conselh de l’Union sovietica es retrobat de matin ajaçat per tèrra, victima d’un truc de mau cerebrau, las versions divegissen drin segon los istorians. Entre lo temps perdut ende trobar Béria qu’es mauaisit de júnher e la dificultat de hèr vénguer un bon mètge, se pòdon tanben trobar versions dens las qualas sons tanhents politics aurén declarat que “lo camarada Iosif dromís e que’u cau deishar repausar”. De tot biaish, sembla que la mòrt deu Petit Pair s’avosse convengut a un hum de monde, en purmèr a Béria qu’èra la cibla d’una purga de vénguer.
 
La tèsi d’un empoisoament devath los òrdis de Gueòrgui Malenkov (o de Nikita Hroshchiòv) es estada tanben avançada. De tot biaish, l’istòria muisha que la succession deu tiran èra sense de dobte organizada abans sa quita mòrt, tanvau los plans de “desestalinizacion” que s’enseguiscoc.
 
 
 
 


abonar los amics de Jornalet
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Mèfi ! 31
5.

#4 apostròfe # apocòpa
De costuma l'apostròfe marca una eslision de vocala, dita apocòpa, quand aquí marca un "e" de sosten que compensa una apocòpa. Macarell!

  • 6
  • 4
Joan-Marc LECLERCQ
4.

#1 Semblaré que s'agisca de la nòrma utilizada peu Jornalet. Avèvi escrit "Estalin". Fin finala es pas pèc, permet de guardar a l'encòp la prononciacion e la grafia.

  • 5
  • 1
Guilhèm Thomas Tolosa
3.

#1
E vau apondre quicòm mai (istòria d'emmerdar).

Veni de tombar, completament a l'azard, dins la traduccion de "Aimé Lacapelle" - "Bèstias del bon dieu", un "Estalina".

  • 6
  • 5
Mèfi ! 31
2.

#1 es una figura d'stil!

  • 9
  • 6
Guilhèm Thomas Tolosa
1.

"d'Stalin", e pas "de Stalin" ... Vertadièrament ?

Encara une invencion que s'es pas jamai vista enluòc, e que vendriá pas a cap d'occitan d'escriure.

  • 9
  • 6

Escriu un comentari sus aqueste article