Dimars, 27.12.2022 03h00
Plan sovent, se ditz de sa lenga pròpria qu’es una lenga “rica”. Aquò vòu díser normalament que possedís fòrça mots per poder exprimir los mès gran nombre de nuanças de la pensada. Mes per saber s’es vertadièrament rica o pas, cau conéisher l’importància de son vocabulari per rapòrt a las autas lengas.
Es complicat totun de comprénguer çò que’s pòt aperar “mot”, que cada familha de lenga a son biaish pròpri de’us fabricar. Se lo chinés utiliza dus ideogramas per díser “volcan”: 火山 (se ditz huǒshān) sia “huec” e “montanha”, podèm considerar qu’es un mot suplementari o cau pas comptar sonque los dus radics?
Per hèr simple, daubuns se son amusats a comptar lo nombre d’entradas (cau milhor parlar d’“entrada” per resòlver la question de dessús que non pas de “mot”) dens los diccionaris en linha. Es pas un trabalh fòrça précís, mes balha au mens una classificacion pro clara. E aquí, las suspresa es grana de véser lo frances pas vertadièrament au som de la lista. Vaquí la debuta:
1/ Corean (1 100 373)
2/ Finés (800 000)
3/ Curde (735 320)
4/ Suedés (600 000)
5/ Islandés (560 000)
6/ Anglés (520 000)
7/ Italian (500 000)
8/ Japonés (500 000)
9/ Lituanian (500 000)
10/ Olandés (400 000)
…
L’occitan estoc pas comptabilizat e lo francés se retròba a la … 31-au plaça après l’ucrainian o l’ordó.
M’auré agradat d’i véser classificat l’occitan, que mon diccionari de gascon (de Jean-François d’Estalenx), per l’entrada
cheval deu francés perpausa 27 traduccions.
La plaça deu francés es pas tan susprenenta qu’aquò quan se coneish l’istòria de la lenga. A la debuta, es plan la lenga de la cort, deu rei, de la noblessa puèi de la borgesia de l’Iscla-de-França, espandida pauc a pauc a totis los que volón s’apressar deu poder. A la Revolucion, un enquista linguistica mostrèc que sonque 10% deus departaments parlavan lo francés.
Es per aquò que manlhevèc fòrça mots deu campèstre, deu trabalh, o de la natura a d’autas lengas: picard, norman, occitan, breton, etc … L’exemple deus 27 mots de gascon es tipic de çò que pòt perpausar la lenga inuit per “nèu” o l’arabe per “camèu”: nuanças desconegudas endacòm mès.
Puèi, benlèu pr’amor d’una pudor excessiva d’un eleit intellectuau meslèu recent, lo vocabulari deus sentiments e de las relacions amorosas en generau se tròba fòrça limitat e confús.
Baiser vòu pas díser balhar un
baiser,
embrasser pòt aver fòrça significacions (abraçar o potonejar),
aimer tamben, e uei lo dia cau escotar de plan per comprénguer se lo tipe es
mon amic o
un amic, çò que cambia tot. Sustot s’es pas gran, poderé estar un
petit amic, va te’n saber se s’agís de sa talha o de relacions …
Per acabar, cau parlar drin de las lengas “contrusidas”. L’Esperanto, qu’es basat sus radics que’s pòden combinar dambe prefixes e sufixes possedís un vocabulari infinit, que’s pòden crear concèptes estrangèrs a vòsta cultura de basa. Atau lo mès celèbre mot es
samideano”, que vòu díser “lo qu’a las medishas idèias que jo” dambe los radics
sam- (medish),
ide- (idèia),
-an- (sòci).
Au contra, lo Toki Pona, lenga creada en 2001 per la canadiana Sonja Lang e basada sus la teoria deu Tao, se vòu minimalista e possedís pas qu’uns 120 mots. Aisida d’aprénguer.
Lo Basic English, version simplificada de l’anglés, eth, a 850 mots.
Comentaris
29 de decembre 12.52h
#10 As rason, l'idèa qu'una lenga es rica (l'ausissi sovent peu francés) es ligat a un sentit de superioritat. Es per aquò que muishar que lo francés es 31au dens la lista hè benlèu soscar lo que pensa atau en gardar sa logica pe'u convéncer.
Après, se pòt remplaçar "rica, paura" per "variada, concisa" per exemple. Manca lo mot "multvorta" de l'esperanto per díser "qu'a fòrça mots".
Valora aquest comentari:
0
0
29 de decembre 12.52h
#10 As rason, l'idèa qu'una lenga es rica (l'ausissi sovent peu francés) es ligat a un sentit de superioritat. Es per aquò que muishar que lo francés es 31au dens la lista hè benlèu soscar lo que pensa atau en gardar sa logica pe'u convéncer.
Après, se pòt remplaçar "rica, paura" per "variada, concisa" per exemple. Manca lo mot "multvorta" de l'esperanto per díser "qu'a fòrça mots".
Valora aquest comentari:
1
0
28 de decembre 22.20h
#5 Efectivament, Sumien a rason, la riquesa es pas ligada a una lenga: totas son ricas de las possibilitats qu'utilizan lors locutors. Lo nombre de mot es pas brica significatiu. Pòdon èsser multiplicats per de prefixes, sufixes multiples, per de posicionaments diferents dins las frasas (gramatica), per de modificacions de ton, ... l'engèni uman a totjorn reussit a exprimir l'infinit variabilitat de sas percepcions, de sos (re)sentits e de son imaginacion. De segur que lo francés, dempuèi ... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
6
0
27 de decembre 17.30h
#8 Son nuanças que son pas reconeishudas de pertot. En Belgica e Quebec, sabi pas s'emplegan aquestas diferéncias. E per un estrangièr qu'apreng la lenga, es un copacap vertadièr.
Valora aquest comentari:
3
0
27 de decembre 16.42h
Sustot s’es pas gran, poderé estar un petit amic, va te’n saber se s’agís de sa talha o de relacions …
Es aisit de far la tria entre los dos. Es la plaça de l'adjectiu raport al nom que o nos indica.
Un amic petit es un adjectiu de caracterizacion fisica.
Un petit amic es una relacion amistosa flaca
Parièr per un bèl ome e un ome bèl.
E plan coralament.
Valora aquest comentari:
1
0
27 de decembre 14.15h
#5 Solide, l'èi escrit, qu'es pas un trabalh fòrça precís, mes balha una idèia deu nombre de mots dens los diccionaris de cada lenga. Quan parli de lenga rica o paure, qu'es solide lo vejaire popular, sovent acompanhat de la frasa "lo francés es una lenga rica", a còps tanben "la lenga mès rica deu monde", l'èi sovent ausit. N'èi pas parlat aquí, mes totun i a diferéncias, quan las lengas eslavas an 6 vèrbes per tradusir çò que nosautes disèm simplament "anar". benlè s'agís pa... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
6
0
27 de decembre 14.03h
Lei "lengas ricas" e lei "lengas pauras" existisson pas. Son un mite. La lingüistica (coma sciéncia) demòstra que totei lei lengas dau Mond pòdon engendrar d'enonciats infinits que s'adaptan a la varietat infinida dei situacions.
Un diccionari, dins una lenga donada, pòt fornir un nombre de mots, d'acòrdi, mai aquò es pas un critèri. Aquò reflectís pas la capacitat infinida de tota lenga de crear d'enonciats inifnits.
Valora aquest comentari:
10
2
27 de decembre 10.41h
#1 Tiò, s'agís plan deu neerlandés.
Valora aquest comentari:
1
0
27 de decembre 10.38h
#2 En dehòra de las dècas de pica, me soi apercebut de çò que dens lo tèxte originau èra totun escrit "francés" e non pas "frances", comprengui pas, benlèu lo corregedor automatic.
Valora aquest comentari:
1
0
Comenta
Lo comentari es estat mandat corrèctament
12 comentaris
(5 vòtes)
En cargament
12 comentaris
Mandar
