Diluns, 28.8.2017 03h00
Mon article precedent sus l’origina gotica dau mot maseda —un sinonim de “formiga”— a entraïnat quauquei comentaris plens de dobte. Coma va qu’un insècte tan comun coma la maseda se pòsca designar amb un mot d’origina gotica?
L’ipotèsi gotica per maseda ven de lingüistas d’aut nivèu e es sostenguda per lo celèbre diccionari etimologic FEW que fa autoritat dins la recèrca scientifica.
L’origina gotica de certanei mots occitans, d’alhors, es un fenomèn completament banau e logic se consideram nòstra istòria.
Lei Grandeis Invasions, dichas “Invasions Barbaras”, portèron de pòbles mai que mai d’origina germanica dins l’Empèri Roman finissent, dont lei gòts, qu’èran devesits entre visigòts e ostrogòts. Lei gòts d’Occitània èran sustot de visigòts, mens sovent d’ostrogòts.
— Lei visigòts formèron un reiaume centrat inicialament en Aquitània a partir de 418. Conqueriguèron quasi tota la futura Occitània pendent lo sègle V, fins en Auvèrnhe e fins ais Aups. E a l’encòp conqueriguèron la Peninsula Iberica. Puei foguèron vencuts per lei francs en 507 a la Batalha de Volhèc. Lei visigòts se repleguèron alora dins la Peninsula Iberica e dins lo Bas Lengadòc fins en 718 (invasion musulmana).
— Leis ostrogòts èran basats en Itàlia mai tenguèron provisòriament Provença de 508 a 536 (en succedissent ai visigòts).
Lei gòts se romanizèron pron lèu après aver conquerit Occitània e Ispània au sègle V. Se metèron lèu a parlar latin tre lo sègle V e intrèron ansin dins una fasa de bilingüisme latin-gotic a l’avantatge dau latin. La lenga gotica moriguèt pas sus lo còp mai demeniguèt lentament dins l’usatge e despareguèt benlèu au sègle VII en Ispània.
Maugrat sa romanizacion, lei gòts gardèron un prestigi elevat e, donc, laissèron de mots d’origina gotica en latin tardiu. Pus tard, quora lo latin popular se transformèt en la lenga occitana, vèrs lo sègle VIII, aquelei mots gotics latinizats arribèron fins en occitan.
Remarcas
— Lo gotic es pas la sola lenga germanica que laissèt de traças en occitan. Lo francic, una lenga sòrre dau gotic, nos laissèt tanben de mots importants. Certanei mots d’origina germanica, sabèm pas se son arribats per lo gotic o lo francic.
— Après que lei francs envaïguèron lo territòri visigotic d’Occitània en 507, de populacions d’origina gotica restèron pasmens enracinadas dins nòstre país e i mantenguèron un impacte culturau fòrt.
E mai après l’aparicion de la lenga occitana —çò es, a partir dau sègle VIII—, la remembrança dei gòts èra encara vivaça. De linhatges d’origina visigotica se distinguissián encara coma “gòts” dins la populacion fins au mitan de l’Edat Mejana, tot en essent de gents de lenga e de cultura occitana. Lo Bas Lengadòc e lo nòrd de Catalonha formèron una region apelada
Gòtia dau sègle IX fins au començament dau sègle XII.
Dins un tal environament culturau, es pas ges estonant que de mots d’origina gotica ajan subreviscut e florit en occitan.
L’incredulitat de certanei legeires, sus leis etimologicas goticas, s’explica benlèu per la manca d’autoconeissença de nòstra istòria culturala. Es verai que siam condicionats per l’istòria oficiala francesa que negligís lei visigòts e que favoriza lei francs.
L’impacte dei gòts en Occitània es explicat dins aquestei bòns libres.
— LAFONT Robèrt (2003) Petita istòria europèa d’Occitània, coll. Istòria, Canet: Trabucaire
— ARMENGAUD Andrieu, & LAFONT Robèrt [ARMENGAUD André, & LAFONT Robert] (dir.) (1979), Histoire d’Occitanie, s.l.: Hachette
Remarca finala — Avèm evocat una desparicion de la lenga gotica en Ispània au sègle VII. En realitat, sembla qu’una pichona populacion de lenga gotica auriá subreviscut en Crimèa fins au sègle XVI. Efectivament, l’ensemble dei gòts avián viscut en Ucraïna pendent una partida de l’Edat Antica abans de penetrar massissament dins l’Empèri Roman. Aurián laissat enrèire lo grop dei gòts crimeans que se mantenguèron coma una minoritat lingüistica fins a l’epòca de la dominacion tatara.
Comentaris
10 de setembre 12.08h
#17 Aqueu sens figurat d''impacte' s'utiliza dins l'ensemble dei lengas romanicas. Es un sens figurat que sembla fòrça logic en relacion amb lo sens originari. E mai se l'anglés i a jogat un ròtle, o vesi pas coma un problèma.
Valora aquest comentari:
3
0
8 de setembre 15.57h
"impacte" en sens figurat es un anglicisme: consequéncia, retombada (?), peada/piada, traça
Valora aquest comentari:
0
2
1 de setembre 17.45h
#13 Maishanta traduccion a la vanvòla, qu’aurí devut escríver : "Los pòbles de Gàllia qui serén enclavats en los territòris de las sòrtes Gothicae". Que càmbia l’escala : ua "sors Gothica" n’ei pas un nhac de tèrra comprés en un parçan, qu’ei un parçan. N’empacha pas lo caplòc que’s podossi aperar Sors o Sortes…
Entà Sòrt de Shalòssa e Sòrda, unhaut element corroborant aqueth explic qu’ei Tèrcis, de "Terciae, Tertiis" (Cartulari de Dacs, citat per B. Fénié, ... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
2
0
1 de setembre 17.39h
#14 Lei gòts èran ben germanics, mai es verai que migrèron a travèrs de l'Euròpa de l'èst e que foguèron en contacte amb leis eslaus. Puei visquèron en Ucraïna abans de penetrar dins l'Empèri Roman.
Valora aquest comentari:
3
0
31 d'agost 20.40h
jo ting entes que els visigots eran eslaus, e provenientes de la actual ucrania, sagons estudiosos.
Valora aquest comentari:
0
1
29 d'agost 01.39h
Ah, segon honts divèrsas, be semblaré lo tèrmi de "sortes Gothicae" (opausat a "tertiae Romanorum") que sii estat emplegat tanben en Gàllia. Lo nom que vieneré de çò que los gòts se partatgèvan las tèrras en tirant las sòrtas. En ua letra, Sidòni Apollinar qu’escriu:
"Taus pòbles de Gàllia qui includerén Sortes Gothicae, que’us cau mantiéner nostes per la fe se ne’us tiénem pas mei infeodats politicament."
Sidòni, per memòri, que vivó màgerment a Clarmont. Aus reiaume... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
4
0
28 d'agost 22.25h
L'istòria oficiala alemanda es estonanta e instructiva; mès es l'istòria dels pòbles germanics e non pas d'Alemanha, de creacion tardiva . Vesèm que tot es soluble dins l'istòria oficiala francesa.
Article mai que bon!
Valora aquest comentari:
2
0
28 d'agost 21.17h
#9 Manqui de coneissenças per respòndre a aquela question fòrça interessanta...
Valora aquest comentari:
2
0
28 d'agost 21.08h
#2 #4 #5 #6 #8 Mercé per lei nombrosei precisions istoricas e lingüisticas.
#2 Lo gotic e lo francic son ben de "lengas sòrres". La diferenciacion entre lei lengas germanicas èra febla vèrs 400-600. Uei encara, totei lei lengas germanicas rèstan "sòrres" e demòran pron pròchas. La classificacion entre germanic orientau, germanic occidentau e germanic nordic es relativa e certaneis especialistas la meton en dobte.
#5 "Los gòts estón presents en Gasconha tanben" => De segur: o sosent... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
3
0
28 d'agost 15.32h
#5 Ad aqueth prepaus ua question toponimica.
Que s’i parla en lo papèr de «la plus grande méfiance des Goths à l'égard des empiétements des “Romains” sur les terres des lots gothiques».
En peninsula iberica lo tèrme imperiau per aqueths "lots gothiques" èra "sortes gothicae", qui’s poderé donc aplicar, ce sembla, en Gasconha, en especiau tà noms com Sòrda l'Abadia, Sòrt de Shalòssa, Sòrts e Òssagòr… meilèu que l’explic usuau (Wiki/Dauzat):
«La racine de Soorts est... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
6
0
Comenta
Lo comentari es estat mandat corrèctament
18 comentaris
En cargament
18 comentaris
Mandar
