Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Reüssir, ben capitar, mal capitar...

Una dificultat frequenta, per los aprenents de l’occitan, es de traduire los mots franceses réussir, réussite, échouer e échec. Pauc de diccionaris ofrisson de solucions seguras.
 
Lo vèrb occitan reüssir es completament corrècte. Es un tipe que ven de l’italian riuscire. A partir d’Itàlia, s’es difusat dins mai d’una lenga romanica: en occitan reüssir, en catalan reeixir, en francés réussir... Donc, en occitan, reüssir es un venerable italianisme devengut panromanic (e es pas un francisme contràriament a çò que d’unes pretendon).
 
Lo nom es la reüssida, un mot que ven de l’italian la riuscita. Lo meteis mot italian a engendrat en catalan la reeixida e en francés la réussite.

Avís, lo nom la capitada* existís pas dins la lenga reala, digatz puslèu la reüssida o lo succès.
 
Disèm reüssir a davant un vèrb a l’infinitiu.
 
reüssir a
—> reüssissi a parlar, reüssiguères a sortir, reüssiràn a descendre, avètz reüssit.
 
I a de construccions mai o mens identicas amb de vèrbs qu’an un sens pròche.
 
(ben) capitar a
—> capiti (ben) a parlar, capitères (ben) a sortir, capitaràn (ben) a descendre, avètz (ben) capitat.

s’i escaire a (= s’i eschaire a = s’i escàser a / escàser-s’i a)
—> m’i escasi a parlar, t’i escasères a sortir, s’i escairàn a descendre, vos i sètz escasuts
 
arribar de
—> arribi de parlar, arribères de sortir, arribaràn de descendre, sètz arribats de descendre
 
Per lo sens contrari e negatiu (en francés “échouer”), podèm dire per exemple mal capitar a (= mau capitar a), mas i a d’autras expressions de possiblas...
—> capiti mal a parlar, capitères mal a sortir, capitaràn mal a descendre, avètz mal capitat.
 
Lo nom qu’exprimís lo resultat de l’accion de mal capitar (en francés “l’échec”), se pòt dire de fòrça manièras, per exemple la revirada, lo revèrs, la malescasuda (= la maleschasuda = la mauescasuda)...
 
Avisem-nos. Lo mot occitan los escacs (los eschacs, leis escacs, lu escacs) s’aplica solament a un jòc ben conegut (en francés “les échecs”). Se pòt pas jamai dire un escac per parlar d’una manca de reüssida, d’una revirada, d’un revèrs, d’una malescasuda.




abonar los amics de Jornalet
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Pèir
26.

encapar :
SENS PREMIER : REBATTRE LA FAUX. SENS COMMUN = RÉUSSIR, À RENFORCER PAR : BÈN ENCAPAR. A L'INVERSE MAU ENCAPAR = ÉCHOUER. S'ENCAPAR = S'ENTÊTER.

  • 0
  • 0
Domergue Sumien Ais de Provença
25.

Òc ben, grandmercé per totas las remarcas judiciosas. Caldrà preveire d'articles futurs sus las preposicions e sus las perifrasas verbalas amb de preposicions.

  • 3
  • 0
pèir de Garrolha
24.

Car Domergue

seria interessant un article sus VENIR DE / ACABAR DE (e autres equivalents: sortir de? Aver tot just? Tot just aver? A penas aver?, Aver a penas?). Mercés per i pensar.

  • 3
  • 0
Legeire abitual
23.

#20 Per çò qu'es de "de mancar pas", es corrèctament format al respècte de la sintaxi occitana. çò que i vesi de questionable serà puslèu qu'es una traduccion automatica del francés "à ne pas manquer" e qu'aurián pogut i passar una briqueta mai de temps per calcular se i aviá pas una formulacion mai simpla o mai naturala en occ, coma per exemple : "manquetz pas : (...), o s'es "un évènement à ne pas manquer" : perqué pas : "un eveniment que vos cal pas mancar" "que podètz pas mancar" "que se pòt pas mancar"... ( coma en espanhòl : "un evento que no te puedes perder" )

  • 0
  • 0
Legeire abitual
22.

#20 parlem unicament de las prep. davant vèrb ( sens aquò n'avèm per tota la nuèch ).

l'oportunitat la cal expremir amb PER :
- Qué i a anuèch PER faire ? ( fr. à faire )
- Qué i a, PER manjar e PER beure ? ( fr. à boire et à manjer )
- Qué demòra PER faire ? ( à faire ) = qué i a que podèm faire, se volèm ?

la "destinacion" la proprietat amb DE :
- la sala DE manjar
- la maquina DE lavar

l'obligacion amb DE :
- Qué i a anuèch DE faire ? = qué i a anuèch coma prètzfach que nos serà necessari d'acomplir?
- Qué demòra DE faire ? = qué demòra coma prètzfach que nos es necessari d'acomplir ?

Lo present progressiu / continu amb èsser + A :
- veses pas que soi a faire aquò ? ( que je suis en train de faire ça )

  • 1
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article