Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

La distincion entre ll e lh: una lista pus completa

Ai ja parlat de la distincion entre ll e lhdins un article de fa tres ans.
 
A la lèsta, ramentem que l’occitan destria dos grafèmas.
 
— Lo grop ll val [ll] en general. Regionalament val [l] en provençal, niçard, vivaroalpenc, auvernhat e lemosin.
 
— Lo grop lh val [ʎ] (‘ly’) en general e [l] en fin de mot. Regionalament val [j] (‘y’) en provençal e niçard. En auvernhat e lemosin, val [ʎ] (‘ly’) en general mas [j] (‘y’) en fin de mot. En vivaroalpenc e gascon, pòt valer [ʎ] (‘ly’) en totas posicions.
 
A causa de la dominacion del francés, i a lo risc de remplaçar ll per lh dins qualques cases. O cal evitar. Per exemple, cal preferir ll dins oscillar, pupilla, vacillar e cal evitar las formas amb lh coma oscilhar*, pupilha*, vacilhar* que venon del francés osciller [ɔsije], pupille [pypij], vaciller [vasije]. Aquel problèma s’explica perque lo francés pòt pas distinguir facilament, dins aqueles mots, los cases ont ill se deuriá prononciar [il] coma dins la ville e los cases ont ill se pronóncia [ij] (‘iy’) coma dins la fille.
 
Vaicí una lista, un chic pus completa que dins mon article anterior, dels mots relativament coneguts que vòlon ll en occitan en luòc de lh. En fin de mot, remarquem que ll pren la forma d’una ‑l simpla.
 
forma occitana ont cal restablir ll (o ‑l en fin de mot) e ont cal evitar lhforma francesa ont ill tend a se prononciar [ij] (‘iy’) en contradiccion amb l’etimologia
bacilbacille
bacilliforme ~ bacilliformabacilliforme
Camil (nom d’òme)Camille
Camilla (nom de femna)Camille
destillaciondistillation
destillaire ~ ‑airadistillateur ~ ‑trice
destillardistiller
destillariá (niç. gasc. destillaria)distillerie
gorillagorille
instillacioninstillation
instillarinstiller
mirtil (nom masculin)myrtille (nom femenin)
oscillacionoscillation
oscillant ~ ‑antaoscillant ~ ‑ante
oscillarosciller
oscillatòri ~ -òriaoscillatoire
papilla
(mas papilhòta vòl lh, qu’es d’origina diferenta)
papille
(+ papillote)
papillomaviruspapillomavirus
Peironèla (o Petronilla)Pétronille
PriscillaPriscille, Priscilla
pupil (dròlle)pupille
pupilla (dròlla)pupille
pupilla (partida de l’uèlh)pupille
scintillamentscintillement
scintillant ~ ‑antascintillante ~ ‑ante
scintillarscintiller
sibilla (foncion)sibylle
Sibilla (nom de femna)Sibylle
titillartitiller
vacillacionvacillation
vacillant ~ ‑antavacillant ~ ‑ante
vacillarvaciller
 
 
 


abonar los amics de Jornalet
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Mèfi! 31
20.

S'espèra un article qu'explicita las leis que s'i amagan darrièr...

Amb aquò, question:
L'occitan, de per dialèctes que i a, sap realizar la geminacion (doblatge) de totas consonantas per assimilacion, e consí se fa que sonque qualques geminadas e pas totas, sian servadas (etimologicament) dins la grafia dels manlèus al latin?


  • 2
  • 0
Jan l’Aisit
19.

#17 Imbécile < imbécilité es estat corregit per la reforma ortografica de 1990, aplicadera en las escòlas despuish la rentrada de 2017 ençà. La "nouvelle orthographe" que remplaça las ancianas grafias en l’ensenhament e las publicacions oficiaus, en tot contunhar de las acceptar pe’us d’acostumats a escríver "imbécillité", etc.
https://www.lalanguefrancaise.com/orthographe/guide-complet-nouvelle-orthographe/
http://www.academie-francaise.fr/sites/academie-francaise.fr/files/rectifications_1990.pdf

Los academicians son pas completament boçats, just un chicòt de longarriba.
https://www.lexpress.fr/culture/info-l-express-l-academie-francaise-se-resout-a-la-feminisation_2063017.html

  • 0
  • 0
Pierre Terral
18.

#13 Se son de fòrmas distintas que son espandidas dins de zònas ont la realizacion [ll] per de mòts coma [es'palla], [es'pilla], ['grella] es teoricament generala i deu ben aver una rason.

  • 0
  • 0
Mèfi! 31
17.

De senhalar l'incoherència del francés que fa "imbécile" e "imbécillité"!

  • 1
  • 1
Gaby Balloux
16.

#11
I a de dialèctes ont se vei la diferéncia:
Dens lo men se ditz [fa'mijə] e teoricament [i'tali] (en prattica [ita'lijə] ) Idem per : [ale'maɲə] vs teoricament [uksi'tani] (en prattica [uksita'nijə])

  • 1
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article