Opinion
Per la diversitat de l’educacion, finançar los escolans
L’exemple suedés
En 1992, lo govèrn suedés volguèt sortir d’un sistèma educatiu burocratic e centralizat, e metèt en plaça un voucher, o chèc-educacion universal, dins son país. Estacada a l’egalitat, Suècia finança parièrament totis los mainatges, quala que siá lor escòla, publica o privada, e quals que sián los revenguts de lors parents. Las familhas recebon un chèc correspondent al còst de l’escolaritat de lor enfant per l’escolarizar dins l’escòla de lor causida.
En consequéncia se desvolopèron tot un fum d’escòlas liuras (friskolor), en concurréncia amb las escòlas publicas (municipalas ailà). Generalament de mai pichòta talha, aquelas friskolor podon èsser creadas jos la forma de cooperativas (de parents o de professors), de fondacions, d’associacions o tanben d’entrepresas. Per contra, an pas dreit de demandar a las familhas de còstes suplementaris d’escolaritat, ni tanpauc de far de seleccion.
La lei suedesa daissa las escòlas liuras de lor programa, lors oraris, tant que respèctan lo curriculum nacional. Aquela libertat pedagogica permet mai de diversitat dins la vision educativa: los parents an la causida d’escòlas confessionalas o pas, Steiner, Montessori… aquelis diferents modèls pòdon coexistir.
Las familhas suedesas son contentas d’aquel sistèma escolar, qu’es a l’encòp performant (segon los classaments internacionals de l’educacion) e social: las diferéncias de revengut an gaireben pas d’impacte suls resultats academics, e las familhas pauras pòdon anar dins las meteissas escòlas que las familhas ricas mercés a la gratuitat que permet lo chèc-educacion. La carta escolara es suprimida.
A mai es estat observat que dins aquelas escòlas, l’implicacion dels parents, pr’amor qu’an pausada una causida, es mai importanta, e melhora las resultas dels enfants.
Un bon modèl per las escòlas occitanas?
Vos sovenètz de l’afar basc del mes de mai passat? La prefectura del departament dels Pyrénées-Atlantiques voliá enebir lo finançament public de las escòlas immersivas en lenga basca (Ikastolak). José Bové, en campanha per las eleccions europèas, cridava a desobesir. Sabi pas cossí s’acabèt aquel afar, mas la perspectiva d’un finançament de nòstras escòlas somés a l’arbitrari d’un prefècte me rassegura pas. Finançar los escolans, e non pas l’escòla, me sembla melhor per perennizar las escòlas alternativas. Calandreta es un bon candidat, vist son foncionament de bon comparar amb aquel de las friskolor: pichòta talha, pedagogia alternativa, implicacion dels parents… segur qu’amb la fòrta demanda, las escòlas immersivas en occitan aurián tot a ganhar d’un tal sistèma.
En 1992, lo govèrn suedés volguèt sortir d’un sistèma educatiu burocratic e centralizat, e metèt en plaça un voucher, o chèc-educacion universal, dins son país. Estacada a l’egalitat, Suècia finança parièrament totis los mainatges, quala que siá lor escòla, publica o privada, e quals que sián los revenguts de lors parents. Las familhas recebon un chèc correspondent al còst de l’escolaritat de lor enfant per l’escolarizar dins l’escòla de lor causida.
En consequéncia se desvolopèron tot un fum d’escòlas liuras (friskolor), en concurréncia amb las escòlas publicas (municipalas ailà). Generalament de mai pichòta talha, aquelas friskolor podon èsser creadas jos la forma de cooperativas (de parents o de professors), de fondacions, d’associacions o tanben d’entrepresas. Per contra, an pas dreit de demandar a las familhas de còstes suplementaris d’escolaritat, ni tanpauc de far de seleccion.
La lei suedesa daissa las escòlas liuras de lor programa, lors oraris, tant que respèctan lo curriculum nacional. Aquela libertat pedagogica permet mai de diversitat dins la vision educativa: los parents an la causida d’escòlas confessionalas o pas, Steiner, Montessori… aquelis diferents modèls pòdon coexistir.
Las familhas suedesas son contentas d’aquel sistèma escolar, qu’es a l’encòp performant (segon los classaments internacionals de l’educacion) e social: las diferéncias de revengut an gaireben pas d’impacte suls resultats academics, e las familhas pauras pòdon anar dins las meteissas escòlas que las familhas ricas mercés a la gratuitat que permet lo chèc-educacion. La carta escolara es suprimida.
A mai es estat observat que dins aquelas escòlas, l’implicacion dels parents, pr’amor qu’an pausada una causida, es mai importanta, e melhora las resultas dels enfants.
Un bon modèl per las escòlas occitanas?
Vos sovenètz de l’afar basc del mes de mai passat? La prefectura del departament dels Pyrénées-Atlantiques voliá enebir lo finançament public de las escòlas immersivas en lenga basca (Ikastolak). José Bové, en campanha per las eleccions europèas, cridava a desobesir. Sabi pas cossí s’acabèt aquel afar, mas la perspectiva d’un finançament de nòstras escòlas somés a l’arbitrari d’un prefècte me rassegura pas. Finançar los escolans, e non pas l’escòla, me sembla melhor per perennizar las escòlas alternativas. Calandreta es un bon candidat, vist son foncionament de bon comparar amb aquel de las friskolor: pichòta talha, pedagogia alternativa, implicacion dels parents… segur qu’amb la fòrta demanda, las escòlas immersivas en occitan aurián tot a ganhar d’un tal sistèma.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
#2 Una flaquesa o una fòrça ? Calandreta a comprés que se podiá pas rendre una escòla occitana atractiva per la lenga. Lo mond s'en fòton. Alèra an bastit un projècte pedagogic alternatiu per atirar los parents. Es finaud e foncciona. Lo problèma es qu'aqueste projècte èra avançat fa quinze ans. Ara, l'escòla publica camina de cap al Sòcle sul modèl finlandés, integrant un fum de practicas novèlas coma las pedagogias numerica e collaborativa, l'evaluacion per competéncias, la mesa en rasal ambe los collègis... L'inovacion pedagogica pren de mai en mai de plaça dins l'Educacion Nacionala. E lo projècte Calandreta vielhís per abséncia de renovelament. Fa mestièr una refondacion.
Per çò de las Calandretas, ieu soi d'acòrdi amb Gabrièu e m'amagui pas de ba dire.
Benlèu 80 del cent dels escolans de las Calandretas son auèi d'enfants de "bobòs-ecolòs" coma ba dises en exagerant un pauc, en quèsta d'una pedagogia alternativa, d'efectius redusits, de còps per i a per contornar la sectorisacion, e que i creson trobar per lors mainatges un bilingüisme precòç. Disi bilingüisme per çò que de l'occitan en se, la màger part se'n fot, clarament. L'an passat una Calandreta dobriguèt a La Vaur (Tarn) e fasián los mercats per vendre de còcas e se ganhar un bocin de sòusses. Plan! Lo hic: pas res d'escrich en occitan, digús al estand èra pas capable de téner una conversacion dins la lenga, e - çò mai pièger!- lo bilingüisme èra mencionat sus lors reclamas, aquò rai; mas pas l'immersion en occitan. Ieu m'espanta (als dos senses del tèrme) un pauc!
Aprèp, rai que d'unes parents son mai o mens interessats, que permet lor permet de s'interessar a l'occitan alara que l'aurián pas fach...
Un autre gròs problèma es lo nivèl de la lenga, e aquò es estat demostrat per d'estudis. Coneissi un ancian calandron de Pàmias (que d'alhors me diguèt que sos parents l'avián mes aquí per la pedagogia, e que ara pas cap de sos ancians camaradas es interessat per l'occitan), e sa lenga es quand mème un pauc estranha... "Non ai fòrça l'envètga" per exemple.
Autre problèma: las Calandretas son la tarta a la crèma dels politicians que vòlon far bona figura per òbrar per l'occitan. "Volètz quicòm? E ben, nous créerons une (deuxième) calandrette (sic)"
Enfin, las estimi necessàrias, segur, e lor vòli pas far un procès; mas son luènc d'èsser la panacèa per salvar l'occitan e se cal pas centrar sus elas. Ieu me pensi que l'ensenhament bilingüe (e perqué pas un jorn en immersion?) a tota sa plaça dins lo servici public d'educacion. Aquí residís l'egalitat des ciutadans davant l'educacion e lo drech a èsser ensenhat dins la lenga del país.
Per çò de la regionalisacion de certans programas, èi entendut dire qu'èra a l'estudi al Ministèri de l'Educacion Nacionala. Aprèp, sèm pas a una engana de mens o de mai...
Pensi que les calandretas son pas una bona causa e que vadré mèi privilegiar les classas bilingas dens l'ensenhament public. Per anar dens una calandreta, fau dejà auger de sòus : donc pòden considerar que l'immersion en òc es reservada aus rishes. Apui lo fèit de crear d'escòlas parallèlas dedicadas a l'immersion en òc renfòrça l'idèia que l'òc diu pas estar pres en carga per l'Estat o les collectivitats mès qu'es sonque l'afar de particulièrs (compréner : de bobòs-ecolòs-illuminats-pòst-68ards). Enfin, contribuan a balhar un imatge comunautarista de l'occitanisme.
Après, çò d'interessant poiré estar la regionalisacion (o departamentisacion !) de l'ensenhament.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari