Opinion
L’origina de nòstre sistèma de las pensions
Pendent los darrièr decennis avèm ausit suls mèdias qu’avèm un problèma amb las pensions, l’esperança de vida es mai longa e i a mens populacion jove per trabalhar. Aqueste fach causa que la piramida demografica se capvire per primièr cop en la istòria e i aja mai de mond retirats qu’en tot trabalhar.
Lo sistèma de las pensions qu’avèm s’apela “Sistèma de reparticion intergeneracionala” que consistís en prene una partida de l’argent dels salariats actuals e l’emplegar per pagar las pensions del moment, es a dire, l’imatge qu’aviam totes qu’una part del nòstre salari se n’anava a una denieiròla de la quala ne poiriam dispausar quan nos retirèssem, es falsa.
Aqueste sistèma nasquèt en Alemanha a la fin del s.XIX de la man del cancelièr Otto von Bismarck. Lo cancelièr fixèt l’edat de la retirada a 70 ans per una populacion amb una esperança de vida de 45. Pr’amor que gaireben i aviá pas de pensionistas, aquesta estrategia permetèt a l’estat d’obténer una granda quantitat d’argent qu’acabavan dins las arcas estatalas. La mesura, endemai d’aquò, aviá l’intencion de frenar l’augment del socialisme e lo comunisme alemands. La rason oculta d’aqueste plan, sortiguèt al parlament quand lo cap de l’oposicion liberal pausèt la question a Bismarck: “Sénher cancelièr, sètz conscient que s’aqueste projècte de lei tira endavant faretz dependent de per vida tot lo pòble alemand de l’estat?”, la responsa de Biscmarck foguèt “ Aquesta es, precisament, ma tòca”.
En Espanha, lo sistèma de reparticion intrèt amb la dictadura de Franco, que lo promocionèt coma un dels pilars fondamentals del regim.
Nos an dich que la majortitat de las contribucions las fan las entrepresas, mas, malgrat que sul papièr siá aital, la realitat es que qui o paga de vertat es lo salariat. Un 25% del salari lo paga l’entrepresa a la Seguretat Social en matèria de pensions, lo salariat paga un 15% ( aproximadament ).
Tal coma avèm dich adès, la manca de naissenças e l’alongament de l’esperança de vida a causat que lo sistèma aja de grans problèmas per se sosténer, quand se metèt en plaça, en Euròpa i aviá 52 salariats en actiu per cada pensionista, ara lo nombre es de dos per pensionista. En consequéncia, una partida fòrça important del budget de l’estat es destinada a las pensions. Es per aquela rason que França, e d’autres païses europèus vòlon alongar l’edat de retirada e portar d’immigracion (mas aquesta darrièra a mai de motivacions).
En resumit, l’actual sistèma de las pensions se basa sus d’aportacions obligatòrias dels salariats actuals qu’an de pagar las pensions del moment.
Es pas absurd e, benlèu un pauc antidemocratic, qu’un govèrn nos tracte d’un biais paternalista e nos diga que sèm pas capables de poder gerir nòstre argent per l’avenir mas sèm pro capables de causir un governant cada 4 annadas?
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Un obrier mesme un pauç mai assenbentat, arrieba totjorn a justifiar las decisions que son estadas previdas per lo capitalisme. Dau moment qu'i aja de l'argent a ganhar, tot lo monde es partant.
Jamai l'òm nos presenta los traquenards. Veiretz, quò seria plan. Jamai l'òm nos presenta d'autres models.
Nòstre mental a paur de çò que coneis pas. En ai de mesme dins tot los domenis que siajan lo culturel o l'economic, l'ecologic e autre. I a totjorn qu'un sol model e aquilh model es impausat a tot lo monde coma lo sol que pòd anar. E l'òm interdit o marginalisa tot çò qu'es contrari.
Tot aquò perque lo pòple a pas envejat de pensar per ilh-mesme e que se tròba pas competent per s'i opausar.
E l'òm nos dis qu'i a tròp de vielhs pus leu que de valorisar la vielhessa, qu'avem besonh de l'imigracion, L'òm nos parla de penuria alaidonc qu'1% de la populacion ganha mai que los 99% autres. L'òm nos parla de pandemia, d'obligacion vacinala, de polucion sens nos explicar qu'aquò es un plan per far baissar la populacion . Alaidonc arrestan de creire au pair nadau e de justifiar las messonjas.
En apondon:
Son dos sistèms generals de retirada :
Lo sistèm Bismarck es un sistèm assegurancial lo finançament s’apeva sus l escotisson ( los qu’auran una retirada son los qu’an balhat a l’esquipòt)
Lo sistèm Beveridge es un sistèm assistancial lo finançament s’apeva sus l’impaus una caissa especifica (lo sistèm es per totís uniformitat de las prestacions – es dich sistem del tres U : Unitat, Universalitat, Uniformitat)
La CNAV ten dels dos sistèms.
25,5 milhons de salariats en França
19,7 milhons dins lo privat
5,8 milhons dins la fonccion publica
Es a diser que la fonccion poblala (publica) es 21,7% dels salariats.
Lo Taus de sendicalizacion es 10,3%
15,9 milhons de retirats auèi, 700 000 novèls retirats cada an
331 milhards despensas del sistèm de retirada en 2019
1960 : 4 actius per 1 retirat
2019 : 1,7 actiu que paga l’escotisson per 1 retirat
42 regims de retiradas disparièrs amb’un sistem per capitalizacion
Segur cal reformar lo d’aquòs, mas es benlèu pas dins lo biais que se far.
Quand Jaurès aparava lo sistem de retirada per Capitalizacion
« Quora la capitalizacion foncciona pel profièg dels obriers es lo contrari del capitalisme. »
Jaurès
https://www.institutmolinari.org/2020/02/17/jaures-dans-lhumanite-capitalisme-et-capitalisation/
Per entresenhas :
Lo primièr sistèm de retirada en frança es estat : La caissa dels invalids de la marina nacionala creat per Jean Baptiste Colbert en 1673 que creèc aquel sistèm de retirada.*
S’enseguís d’autis sistèms per desvariadas classas professionalas en rapòrt a l’estat
Pels fonccionaris de l’estat 1790
Regim especific per las pensions militaris 1831
Regim de las pensions civilas dels eplegats de l’estat 1853
Regim per los trabalhadorts de la minas (Carbonha) 1894
Regim pels emplecats de la SNCF 1909
Retirada pels obriers de l’estat 1929
Lo primier sistèm obligatòri pels salariats data de 1930 (ambe condicions)
Aquelas categariá forman enquèra los regims dichs especials (42 de nombre)
L’ordonança del 19 d’octòbre de 1945 l’escotisson paghat pels actius paga la retiradas dels retirats.
Lo regim pels menestrals, professions liberala eca .. es de 1948
Regim obligatòri pels agricultors 1952 (MSA)
Regim de retiradas complementaris (AGIRC ARCCO) venon obligatòris en 1972
Ane zo.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari