Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Evolucion dei règlas de fotbòl

Matieu Casanòva

Matieu Casanòva

Licenciat d’Istòria a l’UPPA (Bearn), ancian jornalista de Ràdio País, ara sòci de l’Ostau dau País Marselhés.

Mai d’informacions
Dempuei lei primierei règlas escrichas a Cambridge en 1848, lo fotbòl a ben cambiat. Tot de lòng dau sègle XIX en Anglatèrra, se modifiquèt lo reglament d’aquel espòrt que venguèt de mai en mai popular.
 
Fau esperar per exemple fins en 1869 per veire lei primiers desgatjaments dau gòl. Lei cornèrs son creats 3 ans puei e en 1877 es inaugurat lo ròtle d’arbitre, que serà present au mitan dau terren amb lei jogaires solament 15 ans puei. Pauc a cha pauc, lei règlas actualas dau fotbòl que totei coneissèm se meton en plaça: la tòca, que fins en 1883 èra facha au pè, la penalty, qu’es instaurada tanben a la fin dau sègle XIX.
 
Fau saupre tanben que lo gardian, pòst qu’existissiá pas a l’origina dau fotbòl, lòngtemps foguèt autorizat de prene la bala a la man pertot sus lo terren. Lo cambiament de règla en 1912 a donc fach evolucionar grandament la practica dau fotbòl, tot coma la recenta règla qu’empacha un jogaire de passar la bala a son gardian amb lo pè. La FIFA l’instaurèt a comptar de la Copa dau Mond de 1994, per favorizar un fotbòl ofensiu e empachar la defensa de ganhar tròp de temps.
 
Lo fòrajòc eu tanben a ben cambiat dins l’istòria dau fotbòl. Segon lo reglament de 1863, tot jogaire davant lo balon es fòra jòc, es a dire coma au rugbi. Es per aquò qu’a l’epòca i aviá fins a 8 atacants dins una esquipa, per poder avançar tot simplament. La règla va cambiar lèu per permetre a un jogaire de passar se i aviá mai de 3 partenaris entre eu e la linha de gòl de l’adversari. De 3 jogaires, va passar a 2 en 1925. E de partidas sens fòrajòc? La FIFA i a ja pensat, en organizar un match d’assai en 1965, mai l’idèa foguèt lèu abandonada…
 
Autra causa: remplaçar un jogaire, uei, fa partida dau trabalh tactic de l’entraïnaire, mai, lòngtemps, se devián despatolhar sens aquò. Es sonque a partir de 1958 que se pòu cambiar un jogaire nafrat pendent lo primier periòde. Fauguèt esperar encara per aver dos cambiaments per esquipa. Lei mai vielhs se remembran qu’en semifinala de la Copa dau Mond de 1970, lo capitani alemand Franz Beckenbauer demorèt sus lo terren maugrat son braç copat, perque poguèt pas èstre remplaçat. Es solament dempuei 1995 que se pòu cambiar coma volèm tres jogaires dins una partida.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris


I a pas cap de comentari

Escriu un comentari sus aqueste article