Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Endavant!

Matieu Castel

Matieu Castel

Matieu Castel, encargat de projècte dins lo lotjament sociau en DREAL, sòci de l'Ostau dau País Marselhés e bracejaire vigorós

Mai d’informacions
Far un bilanç de la jornada dau 24 es complicat. Complicat d’en premier perdequé s’agisse pas per ieu de portar la critica ai nombrosei personas que faguèron l’esfòrç de se desplaçar, nimai de far d'atacas que pòdon èstre sentidas coma personalas ais organizaires, qu'ai personalament ren en còntra d'elei (e mai puslèu un respiech vertadier). Pasmens fau sacher de còp portar un agach a posteriori sus leis accions menadas per nòstre moviment dins sa globalitat. La situacion actuala de la lenga occitana dins son ensems e pas solament dins lei regions lei mièlhs avançadas dins sa reconoissença institucionala s’amerita d’efiech de se pausar de questions.
 
Lei chifras mai nautas avançadas son de 15 000 personas, e mai se parla en generau d’alentorn de 6000 personas presentas dins lei mèdias que prenguèron lo temps de ne’n parlar (franc dei mèdias occitan que reprenon la chifra deis organizaires). Pasmens, e mai l’aguèsse agut 15 000 personas, lo revèrs es una evidéncia amb mens de la mitat de personas a rapòrt dau darrier passa-carriera tolosenc.
 
Au bèl acabar lo passa-carriera, de responsables occitanistas manquèron pas d’escornar leis associacions e lei personas escarsas que se mostrèron dobtosa sus l’interés d’aquesta jornada. Sus de fius publics de rets sociaus, eisitèron pas de tractar lei non-alinhats de “romegaires”, d’”ases”, de gens que deurián aguer “vergonha” e que se pòdon pas mai “dire militants occitans”. E mai posquèri liegir que Marselha èra de tot biais “pas mai una vila occitana”, escrich per un responsable provençau. Lo tot en se regaudissant de l’espectaclosa e bèla capitada d’aquela jornada.
 
M’es avís pasmens que siguèsse estada una tant bèla capitada aquesta jornada, aurián pas agut d’insolentar leis absènts amb una tala violéncia. M’es avís tanben que lo trauc de 10 a 15 000 personas, segurament encara mai, a rapòrt dau passa-carriera de Tolosa pòu en ren èstre degut ai presa de posicions dei non-alinhats. S’èra lo cas, leis responsables dau darrier passa-carriera deurián lèu-lèu prene lenga amb elei que d’associacions capables de non mobilizar 15 000 personas ne devon pas aguer gaire en Occitània.
 
Mai çò ben pus piétger, es qu’en anant rampelar a la lèsta an’un passa-carriera “unitari” una velha d’eleccions regionalas e en anant prepausar d’organizar de pertot de recampaments per cada lenga “regionala”, nòstreis organizaires donèron ai pseudo-provençalistas dau Couleitiéu Prouvènço una fenèstra e una tribuna per s’exprimir.
 
Luèga de se passar dins l’indiferéncia costumiera, aquest an d’aquí, lo passa-carriera d’Arle faguèt venir tres candidats a l’eleccion regionala, demieg lei quaus, probable, aqueu que serà lo president de la region Provence-Alpes-Côte d'Azur. Lei pseudo-provençalistas se pausèron coma lei solets interlocutors per sa veision trencada de la lenga d’Òc, dau temps que leis occitanistas provençaus, gascons, lemosins, auvernhàs ò niçards anavan escotar de candidats ais eleccions regionalas dins la futura granda region Miegjorn Pirenèu Lengadòc Rosselhon far de promessas a portada unicament localas e en ren virada devèrs l’ensem dei territòris occitans!
 
De nacionau e pan-occitan, lo passa carriera se transmudèt coma previst per d’uneis “ases” en passa-carriera locau, virat unicament devèrs leis frontièras regionalas decidida per París. Paradòxe crudèl: encapèt de renforçar lo moviment anti-occitan en Provença, dins un contèxte malastrós per l’avenidor deis associacions occitanistas ailà.
 
Anatz pas creire que me regaudissi d’aquela revirada, que la regreti pregondament. Espèri qu’aurà a tot lo mens lo merite de nos far nos questionar sus nòstres biais d’agir. Avem pas sachut menar aquesta analisi après deis autrei passejadas que siguèron de bravei capitadas, emai amb ben pauc de vertadierei retombadas per la situacion generala de la lenga d'Òc. Es l’ora bessai de se li metre per assajar de comprene çò que nos menèt totei a n’aqueu ponch.
 
Cresi nautament que devem totei refondar nòstres biais d’accion, bèu premier en se recampant amb l’espandi lo mai larg possible, franc dei consideracions personalas e ideologicas. Devem tanben donar la paraula a una nòva generacion occitanista que deu èstre portada per leis ancians per preparar l'avenidor. Aquela acampada nacionala ven de mai en mai una necessitat e una evidéncia e siáu urós de veire que d’iniciativas son ja estadas presa devèrs aquesta direccion.
 
La logica e l’interés generau devon vague que vague l’emportar sus leis interés particulars per posquer assajar de trabalhar ensems a l’entorn d’un subjècte que, v’espèri, nos recampa totei: la subrevida de la nòstra lenga dins l’ensems de son territòri.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Felip Martèl Montpelhier
8.

# 6 Me permeto de far remarcar qu'es exactament la FELCO ço que disiam...

  • 5
  • 2
manjacostel Murèth
7.

I a una causa novèla dins nòstra societat e que se'n parla pas gaire , qu'avèm pres l'abitud de pensar coma dins las annadas setantas . Es a dire de manifestar e de comptar los pès, ambe d'un costat la policia que compta de son biais e los manifestants que comptan d'un autre.
Ambe la conclusion ( a la fin de la manif...) vesètz avèm mai de pès que previst, bondiu lo mond es pas content ....Nos cal 3% sulpic.
Mas non monsenh sètz pas que 12000 lo monde es doncas uros , n'aurètz pas que 1%. .... Ane 1,5 % e sèm d'accòrdi ... Fasèm la pacha? e òc. . Uèi es 0%.
Uèi la causa es demostrada , que sia al nivèl d'un sindicat , d'una associacion , d'un partit politic, lo mond n'a un brave sadol de se passejar de mens en mens numerosas, come los vedèls sus la placa del mercat, per dire gentament que caldrià far quicòm per quina causa que sià . Tot aquò perque, sèm dins una democracia de la peira talhada e que degun vòl pas ausir aquel fach. França es benlèu lo pais lo pus endarrièrat dins las mentalitats. L'escòla foguèt pas jamai la de l'egalitat , nimai la justicia , ni mai los dreches del trabalh que lo governament es a mand d'espetar ece....
Totes los responsables vos diràn qu'es fòrça dificil de gropar un detzenat de gus per que que sià .
Disi pas , deman quora lo PPRSFN ( PR e PS e FN aligats que nos preparan una Jospinada de mai) nos auràn sarrar la cencha un pauc mai , lo monde tornarà pas davalar naturalament per las carrièras. Mas uèi lo monde n'es al managering, a la prèsa en carga psicologica, individuala, al cocooning ....
E totes vos diràn que las tropeladas d'antan (ont èri) artelharàn pas jamai pus coma o faguèron un còp èra.
Lo moviment occitan trapèt la coa d'aquela ersa al moment ont s'aplatussava . Un temps se creguèt al miracle occitan tan esperat , de veire que nosautres tanben podiàn amassar una brava còla de bipèdas per Tolosa o Carcassona e parlar ambe un prefècte e pus ( veire li estrifar la camisa o fotre lo fuòc coma los paisans) . Mas aquò's acabat ( pas pels paisans) .
Levat que lo monde n'a un sadol de marchar bestialament . Que sià per un sindicat un partit o quicòm mai.
Se deviai comptar los qm que faguèri sens veire l'ombra de la debuta d'una resulta "perena". Un temps per m'encoratjar , me diguèri qu'èra una question de disciplina fòrça necessari ... Mas ara sèm en facia d'un autre question , la d'un poder que comanda pas res pus ( que tot ven de Brussèla) , mas que serva la volontat feruna de tener naut e fòrt, lo correjon, de l'imperialisme franchimand , subretot pels "assujetits" del dedins , es a dire los de totes las regions que tornan creire a lor estela .
Se tròba que la civilisacion francesa debordèla .
Los òmes politics s'i enganan pas .An compres que ne pòdon pas ren far , que per elses, es la fin tanben. An compres lo cambiament . Son prèstes a nos parlar , a nos escotar , a nos ausir , a nos recebre , a nos comprene, a nos barbotejar qualques mots d'occitan d'a cò de .com .
A la condicion d'èsser ausibles!

  • 2
  • 0
garric
6.

Soscrivi. Una remarca çaquelà. Lo redecoptatge de las regions tòrna batre las cartas. Lo còp que ven, siá la manif serà unitària ambe de totes los pòbles a París, siá seràn de manifs dins las quatre capitalas regionalas ambe los altres pòbles de la region.

  • 2
  • 3
Matiàs Gelúland
5.

#3 Lo Berry?
;)

  • 1
  • 1
Fernand Dètz Pòrt Tugau
4.

#3 Auts - pirenèus / Vasconencs ?

  • 1
  • 1

Escriu un comentari sus aqueste article