Opinion
L’engana intellectuala del capitalisme
“La causida d’èsser conscient o pas es la causida de la vida o de la mòrt”
(Alisa Zinòv’ievna Rosenbaum, dita Ayn RAND)
(Alisa Zinòv’ievna Rosenbaum, dita Ayn RAND)
Ayn Rand es sovent percebuda coma una de las figuras màgers de l’intellectualisme del sègle passat. Dissidenta sovietica refugiada als Estats Units, aquesta femna es considerada coma la cantorala del capitalisme.
Se nos fisam a çò que refortís ela lo capitalisme seriá l’unic sistèma economic que poiriá ajudar a çò que l’èsser uman se desvolopèsse segon las exigéncias de sa natura: racional e liure. La justificacion morala del capitalisme residiriá dins l’idèa que dins aqueste sistèma l’èsser uman auriá lo drech a la vida e a la proprietat. Aquesta prètzfach Rand lo considèra coma fondamental per nos desvolopar coma personas liuras e que, sens aquesta capacitat, non poiriam pas exercir cap dels autres dreches. Mas aquesta logica randiana se buta a la question practica e universala que totes nos devèm pausar e qu’es aquesta: es lo capitalisme un estat de “drech” constitucional ont totes los individús se desvolòpan coma de personas liuras e que, a partir d’aquí, exercisson la rèsta de lors dreches?
NON, NON e reNON!
L’experiéncia que 90 % dels abitants del planèta fa del capitalisme a pas res a veire amb aquesta engana intellectuala veïculada dins los escriches d’Ayn Rand. Lo capitalisme es font de patiment per la màger part de l’espècia umana. Cadun a son escala o sap e ne fa la dolorosa experiéncia quotidiana.
Servarèm en ponch de mira que sens la vida umana lo capitalisme existís pas e la vida a pas agut besonh del capitalisme per existir.
Bon coratge a totes los trabalhaires de l’SNCF, futuras victimas d’un capitalisme carnassièr!...
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Qui demanda un regimi estalinian? Pas l’autora de l’article au mensh.
Lo Reiaume Unit avant Thatcher, la França de las Trenta Gloriosas avèn regimis en màger part socialistas. On son los laogai anglés? los golags francés?
Presentar lo neocapitalisme (de bèra pausa devirat en un sistèma cleptocrata) com sola alternativa a l’estalinisme qu’ei un exemple caracterizat de retoricassa de vandome, deu qui apèran "faus dilèma": presentar duas opcions opausadas com la sola alternativa en tot estremar tota auta causida.
(Tan varré díser que l’inquisicion e lo caperans pedofils nos emparan contra los jòcs deu circ e l’esclavatge — o que devóssim acceptar Chornobyl e Fukushima, o senon tornar-nse’n tau carelh.)
Societat, civilizacion, estat de dret qu’an per amira de melhorar la condicion umana a contunhar, pas de ns’explicar que "poiré estar péger, vivóssim au cretacèu, e donc cara’t e enduga, pacant".
Ambe gaireben pas 1% a las eleccions e 0,001% dels votants, poriatz aver l’onor d’anar vendra las vòstras etuferladas endacòm mai.
De per vòstras causidas portatz escorna al pòble occitan plan mai sanat que non pas vos ! Mai d’aquò al vist de la situacion de nòstra lenga, qu’es la vòstra per opòrtunisme, portatz escorna a totis los qu’aparan l’occitan. E a totis los qu’ensatjan de rencreisser son utilizacion e son ensenhament !
Que la vergonha vos descausas ! anem zo als diables !
#2 Çò que s'es fait passar fins ara per comunista jamai o foguèt pas. Dictatorial, per contra, si-ben, o foguèt. Mas quora un pòbe reputat liure vòta majoritàriament per una politica socialista e qu'a l'eissida d'aquelas eleccions, lo servisson una politica de dreita capitalista de mai en mai rufa, cossí apèlas aquò, se que non "una autra dictatura" ? Amb la dreita, los paures devon èsser sempre mai paure e trabalhar sempre mai dins una precaritat sociala de mai en mai fòrta e inumana. La dreita enriquís los rics en apaurissent los paures. Que vengan a votar a esquèrra per o empachar e luchar, e se veiràn servida la meteissa politicassa economica de dreita : aquò tanben s'apèla una dictatura, non pas comunista mas ordoliberala.
Lo comunisme (qu'es lo contrari del capitalisme) entre 1917 e 1991 es estat responsables de la mòrt, de la deportacion o de l'empresonament arbitrari de milions de personas dins los paises que s'i establiguèt per la fòrça de las armas.
Lo monde n'èran tant talament contents que tre que poguèron l'escobèron dins las urnas.
Uèi i a tres paises oficialament encara comunistas.
2 son de monarquias ereditarias que dison pas son nom : Cuba e Corea del Nòrd.
La tresena China a mes lo capitalisme mai liberal e financier possible al servici del Partit que govèrna lo pais dempuèi 1949.
Sèm plan d'acòrdi que lo capitalisme a de desfauts, mas dins de paises d'economia capitalista que i a, de democracias son establidas e los partits que fan viure aquelas democracias agisson per conténer la tota poténcia del capitalisme.
Aquò pòt parèisser imperfach mas es totjorn melhor qu'una dictadura quina que siaga sa justificacion.
Lo capitalisme es fondat subre lo mite de la bana d'abondança, mite complètament caluc, que nos dona obligacion d'aderir sense resèrva a l'imperatiu de la Creissença incondicionala, e donc de fait infinida, dins un mond finit, una biosfèra magristèla e empoisonada entre un nucli de fèrre en fusion e un void intersideral cremant prèp del solelh o glacial absolut endacòm mai. Lo capitalisme es autodestructor, e nos saca en competicion los unes contre los autres dins una solitud absoluda (comparabla al void cosmic glacial) mai que de nos convidar a partejar esfòrces e beneficis dels esfòrces dins una solidaritat rasonada, fondada subre los besonhs naturalas e culturals de totes, e non pas mai subre las voracitats materialas adictivas del ponherat dominant mai agressiu e sense escrupuls.
Bon còp de falçs, defensors de la tèrra !
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari