Dijòus passat, Liban celebrèc la siva independéncia presa sus França en 1943. Liban mes que les Libaneses, pr’amor que, estranhament dins un país tant patriòta, les Libaneses semblan pas portar  grana atencion a aquesta hèsta... Discorses politics tiò, paradas militaras òc, drapèus roge e blanc, òc-ben n’i avèva. Mès pas nada fervor populara. Au contra, cadun espiarà damb un ríser ironic le “carnaval” de l’independéncia, com un collèga me presentèc aqueras celebracions. Carnaval d’ua independéncia jamès acabada. Apèi les Otomans e les Franceses venguèn les Sirians. Un Liban sempre presonièr auèi encara entre les interèsses de l’occident e de l’orient. Entre les americans e les iranians, entre Israèl e Síria. E tot aquò le senteish plan la poblacion qu’es harta de devisses en desacòrd totau dambe la realitat quotidiana.
 
E quitament cap a França, Liban a pas jamès capitat de se desliurar complètament. Se consideram que l’educacion es la basa de l’autonomia de cada ciutadan, le sòcle de la siva cultura, le paishèth de las sivas idèas, de qué pensar d’un sistèma escolar calcat suu sistèma francés, en lenga francesa, menat e contrarotlat per fonccionaris franceses? Parli aicí de las escòlas privadas francofònas, mès que representan la part màger de las escòlas libanesas, abans de las publicas. Un professor d’istòria libanesa me hasèva remarcar de que les Libaneses an un gran problèma d’identitat e qu’aquò comença tanlèu l’escòla on les escolans desvelòpan un imaginari estrangièr a la lora cultura. Aqueths coneishen mes les noms de las vilas de França que l’istòria de la guèrra civila libanesa. E mantuns cercan ua identitat perduda damb le pòc que ne coneishen. O refusant l’arabitat – tròp mau vista auèi –, van a la recèrca d’ua Fenicia saunejada e faussa. O hugishen dins l’adopcion d’un modèle panarabi e islamista importat deus Emirats, negant l’identitat pròpia deu lor quite país milenari. D’un costat com de l’aute, la definicion de l’identitat es complicada e se basa sus ua maishanta coneishença de l’istòria e ua manca de referéncias comunas.
 
Pr’aquò, se la politica o l’escòla capitan pas d’unir les ciutadans e d’èster un terrenh solide ende la construccion d’ua nacion fòrta e solidària, les artistas an pas jamès abandonat aquesta mission. E las cançons patriòtas, que celebran la beutat deu paisatge, las costumas deu país, la convivéncia entre comunitats, e les ligams damb le mond arabi, son refranhs que cada Libanés coneish dempèi l’enfància e que neureishen le siu imaginari, unic vertadièr ligam fòrt entre tots les abitants e sol tèrrahems de l’identitat e la convivéncia libanesas. Quan a còps dins les nòstes païses occitans, quauqu’uns critican las arts ende defénder l’unica importància de la politica dins la capitada deu sauvament de l’identitat, escoti Fairoz, la gran cantaira libanesa, e me disi qu’ua sola votz a bastat aicí entà preservar ua nacion sancèra, que guèrras, ideologias politicas e religioses, economia e estrategias internacionalas van roeinant cada jorn... Capèth baish l’artista!
 
Aicí le País de l’amor de lonh, adishatz e yallah bye!