Opinion
Punts en debat sus la crotz occitana:1. D'ont ven?
D’erudits, notadament del costat de Tolosa, an prepausat divèrsas originas per la crotz occitana: figuras ancianas relativas al solelh o a l’astrologia, croses bizantinas, còptas o visigoticas, croses pintradas dins las glèisas monoliticas de Capadòcia… La teoria portada per Roger Camboulives dels Tolosans de Tolosa la disiá venguda d’Índia a travèrs Pèrsia e lo Mejan-Orient; a menat la crotz de Moretti amb los signes del zodiac, plaça del Capitòli a Tolosa, figura contestada pels istorians.
Las prepausicions s’apèvan sus de semblanças de formas mai o mens precisas sens ne fornir de pròvas. Per exemple, las croses bizantinas mai frequentes, sovent citadas, presentan sonque uèch bòlas; son pas viudadas ni clechadas. Demòran pron alunhadas de las croses occitanas, quinas que sián. Aquestas prepausicions son sovent la frucha de las coneissenças e dels domènis de competéncia d’aquestes erudits sens qu’agèsson una vision globala.
Crotz bizantina.
De son costat, Bertran de La Farge a menat un trabalh important. Dins son obratge sus la crotz occitana[1], a la pagina 71, se demanda se nòstra crotz vendriá d’una fusion entre una crotz còpta e la crotz del Grand Patriarcat de Constantinòple.
Avèm pas cap de pròva d’aqueste sincretisme. Me sembla gaire cresible: la crotz obtenguda es alunhada de las primièiras croses occitanas. Demai, la crotz del Grand Patriarcat es gaire coneguda.
Autra figura sovent citada: la crotz nestoriana de Turfan (Turquestan Chinés), prefiguracion mai pròcha d’una crotz occitana “classica”. Me sembla pauc probable que siá a l’origina de la crotz occitana: s’èra estada coneguda en çò nòstre, tan perfiècha, òm comprendriá pas perqué òm auriá començat per crear de croses mens armoniosas.
Las prepausicions s’apèvan sus de semblanças de formas mai o mens precisas sens ne fornir de pròvas. Per exemple, las croses bizantinas mai frequentes, sovent citadas, presentan sonque uèch bòlas; son pas viudadas ni clechadas. Demòran pron alunhadas de las croses occitanas, quinas que sián. Aquestas prepausicions son sovent la frucha de las coneissenças e dels domènis de competéncia d’aquestes erudits sens qu’agèsson una vision globala.
Crotz bizantina.
De son costat, Bertran de La Farge a menat un trabalh important. Dins son obratge sus la crotz occitana[1], a la pagina 71, se demanda se nòstra crotz vendriá d’una fusion entre una crotz còpta e la crotz del Grand Patriarcat de Constantinòple.
Avèm pas cap de pròva d’aqueste sincretisme. Me sembla gaire cresible: la crotz obtenguda es alunhada de las primièiras croses occitanas. Demai, la crotz del Grand Patriarcat es gaire coneguda.
Autra figura sovent citada: la crotz nestoriana de Turfan (Turquestan Chinés), prefiguracion mai pròcha d’una crotz occitana “classica”. Me sembla pauc probable que siá a l’origina de la crotz occitana: s’èra estada coneguda en çò nòstre, tan perfiècha, òm comprendriá pas perqué òm auriá començat per crear de croses mens armoniosas.
Crotz de Turfan.
Avèm nombrosas atestacions de creacion de croses divèrsas, a partir del sègle V, en çò nòstre, es a dire al nòrd-oèst de la Mediterranèa, de Gènoa a Tarragona e dins los reires païses [aproximativament, lo país dels trobadors]. Los artesans e artistas d’aquestes païses èran tan capables de crear coma d’autres d’endacòm mai. En l’abséncia de pròvas autras, lo pus simple es de pensar que la crotz occitana a una origina locala. Èra la suggestion de l’istorian Pierre Salies dins la revista Archistra de decembre de 1994 en reaccion a las afirmacions de Roger Camboulives. P. Salies diguèt qu’a una forma donada se pòt trobar de formas antecedentes e que la creacion umana es un perpetual recomençament. De fach, i a agudas creacions successivas per arribar a la crotz occitana “classica”.
Ajusti que pausar sempre la question “D’ont ven?” sembla presupausar que poiriá pas èsser la frucha d’una creacion locala; mòstra una desvalorizacion implicita dels creators d’en çò nòstre.
En revenga, se pòt que i aja agudas d’influéncias de croses existentas mas n’avèm pas cap de testimòni e se n’i a agudas, se pòt pas dire d’ont venián.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
I a pas cap de comentari
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari