Opinion
L'occitanisme ara
Dins aqueste imagte podètz veire una informacion publicada sus L’Indepéndant dimenge 7 de febrièr 2016 sus una manifestacion xenofòba a Montpelhièr dissabte 6 de febrièr. Menciona qu'i aviá de drapèls occitans (e tanben catalans, en mai dels franceses). Es pas qu'un començament. Dins la situacion politica e ideologica actuala, es evident qu'i aurà un pauc de pertot la montada del sembla-occitanisme d'extrèma dreita que comencèt de se manifestar en PACA.
E mai los movements per la lenga e la cultura occitanas son pas en defòra de la societat ni dels enjòcs ideologics e politics. L'avançada de sas reivindicacions se farà pas per un consensus mòl amb qualques elegits (d'alhors totjorn menaçats), i aurà forçadament de polemicas.
Devèm dire pas res davant de causas coma la manifestacion en question? Devèm esperar que se multiplique? Pensi al contrari que cal pas daissar passar res. Es paregut dins la premsa: las associacions occitanistas devon respondre sulpic dins la premsa que desapròvan la preséncia de drapèls occitan dins una manifestacion xenofòba, e que l'occitanisme es pas xenofòba.
Lo benefici per l'occitanisme serà doble:
Pòdi pas acabar sens precisar ma conviccion. Dempuèi dètz mila ans, las populacions èran fixadas als territòris per l'agricultura. Aquò's finit. Lo càmbiament màger de civilizacion fa que, emai sens las guèrras, i aurà totjorn mai de mobilitat de las gents.
Luènh d'èsser un malastre per l'occitanisme, es una espèr novèl. Lo nacionalisme etnista francés es fotut d'avança. Lo malaise evident que se vei ne mòstra lo darrièr badalh, emai s'avèm de mal a o comprene, e emai se un nacionalisme de defensa remplaça lo nacionalisme de conquista. L'interculturalisme e lo multilingüisme, la mixitat, càmbian de forma e malgrat las resisténcias per los reconéisser seràn de mai en mai un fait. Lo jòc per las lengas de França es d'i butar.
L'estacament als territòris càmbia de forma mas desapareis pas. Fòrça gents allogèns s'i interèssan mai que las "de soca", e los non-franceses comprenon sovent melhor çò en jòc dins la lenga e sa cultura que fòrça "eiretièrs".
La question es pas d'escupir sus l'istòria occitana ni sul patrimòni de tradicions. La question es que lutam pas pel passat, lutam per l'avenir. L'istòria e lo patrimòni an de sens non pas coma causas de musèu mas coma causas de vida. L'occitanisme es pas ni un tradicionalisme ni un regionalisme. Es en jòc dins lo grand càmbiament de civilizacion en cors. O cal comprene per nos comportar coma cal.
E mai los movements per la lenga e la cultura occitanas son pas en defòra de la societat ni dels enjòcs ideologics e politics. L'avançada de sas reivindicacions se farà pas per un consensus mòl amb qualques elegits (d'alhors totjorn menaçats), i aurà forçadament de polemicas.
Devèm dire pas res davant de causas coma la manifestacion en question? Devèm esperar que se multiplique? Pensi al contrari que cal pas daissar passar res. Es paregut dins la premsa: las associacions occitanistas devon respondre sulpic dins la premsa que desapròvan la preséncia de drapèls occitan dins una manifestacion xenofòba, e que l'occitanisme es pas xenofòba.
Lo benefici per l'occitanisme serà doble:
— s'opausar dirèctement tre ara a quicòm qu'es fait per créisser, e donc èsser en melhora posicion per se'n desmarcar
— s'opausar tanben indirèctament a l'acusacion dels nacionalistas franceses enemics de las lengas regionalas, quand dison que los que lutan per elas son de "comunitaristas" que "s'embarran" dins d'idèas etnistas.
— s'opausar tanben indirèctament a l'acusacion dels nacionalistas franceses enemics de las lengas regionalas, quand dison que los que lutan per elas son de "comunitaristas" que "s'embarran" dins d'idèas etnistas.
Pòdi pas acabar sens precisar ma conviccion. Dempuèi dètz mila ans, las populacions èran fixadas als territòris per l'agricultura. Aquò's finit. Lo càmbiament màger de civilizacion fa que, emai sens las guèrras, i aurà totjorn mai de mobilitat de las gents.
Luènh d'èsser un malastre per l'occitanisme, es una espèr novèl. Lo nacionalisme etnista francés es fotut d'avança. Lo malaise evident que se vei ne mòstra lo darrièr badalh, emai s'avèm de mal a o comprene, e emai se un nacionalisme de defensa remplaça lo nacionalisme de conquista. L'interculturalisme e lo multilingüisme, la mixitat, càmbian de forma e malgrat las resisténcias per los reconéisser seràn de mai en mai un fait. Lo jòc per las lengas de França es d'i butar.
L'estacament als territòris càmbia de forma mas desapareis pas. Fòrça gents allogèns s'i interèssan mai que las "de soca", e los non-franceses comprenon sovent melhor çò en jòc dins la lenga e sa cultura que fòrça "eiretièrs".
La question es pas d'escupir sus l'istòria occitana ni sul patrimòni de tradicions. La question es que lutam pas pel passat, lutam per l'avenir. L'istòria e lo patrimòni an de sens non pas coma causas de musèu mas coma causas de vida. L'occitanisme es pas ni un tradicionalisme ni un regionalisme. Es en jòc dins lo grand càmbiament de civilizacion en cors. O cal comprene per nos comportar coma cal.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Presenti mas excusas a Sèrgi Granièr perque son trabalh e son excellent article foguèron salopats per un afar d'accent. Seriá prèsque de bon rire dins aquel periòdi de refòrma de l’ortografa francesa que los accents ne son presents (o absents justament), mas es domatge que prenguèt tant de plaça… Benlèu que lo vòstre subjècte èra tròp ponchut per nosautres que nos sèm pas sentits de'n debatre.
Arribi un pauc tardièr. Pasmens, per Gwen (sèm cosins, que te dises Blanc?) en albigés (lo parlar) ai totjorn agut ausit Albi accentuat corrèctament sus la primièra sillaba (per contrast amb Albanh, accentuat sus la darrièra). Escrivi Albanh amb nh que l'n finala s'entend. Mas Albanh es dins un airal de rotacisme, lo mond se dison "Arbanòrs" (la palatalizacion de l'nh s'es perduda, avèm la meteissa situacion per Paulinet que ven de Paulinh - lo castèl - e que s'escriviá en francés Paulignet suls actes de notari del s. XVII).
#42 Solide que i a d'excepcions, e "aquí"," aicí" ne fan partida e son completament reconegudas. Urosament! Vendriá pas a la lenga de cap d'occitanofòn de dire "aquí" sens apevar sul "i"! Es a n'aquò tanben que servisson los accents, per dire de marcar la diférencia entre una consonanta tonica o pas. Aicí, a-z Albi, o endacòm mai..
#41 Avètz rason sus aquestes punts çaquelà i a tanben d'exemples (rares) dins Albigés qu'an un accent final (pensi de suita a "aquí" o "aicí" qu'ausiguèri a l'ostal e que son pas tant reconeguts). Mas es pas l'endrech per ne parlar. Benlèu que podriá balhar d'idèas a qualqu'un per un article novèl...
#40 Non, non, soi pas linguista, ai pas, nimai, mitonat dins la topina de la cultura o de l'ensenhament.
Sabi simplament, per èsser sortit d'Albigés, cossí se prononciá lo nom de ma vila, e que fariái plan rire lo monde, los locutors naturals, prononcèssi "Albi" a la franchimanda. La prononciacion" Albi" es estada reconeguda per Ernèst Negre, o Ramon Chatbèrt, Albigéses plan mai saberuts que non pas ieu, e avalisada per l'IEO de Tarn( Répertoire toponymique et ethnographique des communes du Tarn).
Rasseguratz-vos, çaquelà; es una tissa de plan d'occitanistas, de passar pel cruvèl del francés per prononciar los toponims( emai anguèsson cèrcar apuèi de fumoses justificacions linguisticas) . Pensi a "Castèl Nòu d'Ari" qu'om ausís tròp sovent amb l'accent sul "i" final ,.. emai demest los quites occitanistas....e se poirián trobar tantes maites exemples....
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari