Coma totes los mainatges del monde presi Nadal. Es la temporada dels presents, dels escambis, del meravilhós e de l’amor. Es un periòde de patz dins lo cocon familial entremièg garlandas cluquejairas e avet mirgalhat. Nadal es un moment d’esperança dins lo monde que nos environa; de fisança dins las gents que nos enròdan. Es una tempsada benesida d’innocéncia e d’encantament. Es tanben una pausa al canton, quand tanplan defòra pòt gelar o nevar.
 
Coma totes los mainatges del monde ai ongan decorat l’avet. Sortiguèri las bòlas mai muticolòras e mai trelusentas qu’aviái. Ne pengèri una a cima de cada branqueta. Aicí e ailà, acranquèri tanben qualques estelas d’argent beluquejairas que balhan milanta regiscles de lutz. Esclairan totas las direccions. Es una multiplacion de beleges e un encantament dins l’ostal.
 
La maire ditz que mai l’avet es polit e mai lo Paire Nadal es encoratjat a i daissar de presents. Alavetz, podètz créire que lo suenhèri, ieu, l’avet de Nadal. Ensagèri de lo far mai armoniós que possible. Pensi, ongan, d’aver capitat. En aqueste jorn de Nadal m’agrada tan coma fa qualques jorns. Mai l’agachi e mai m’esbalausís.
 
Mas aqueste matin soi decebut. Ongan, un còp de mai, lo Paire Nadal m’a pas res portat. Res portat en defòra d’aqueste paqueton de cacauèts. Ne plorarariái. Cada an es la meteissa causa. Ai fisança per l’an que ven e, l’an-que-ven vengut, totjorn res dins las pantoflas. Pr’aquò, a cada còp, fau mèfi de despausar al pè de l’avet un parelh de gròlhas totas nòvas; las que servisson pas que per aquò. Son rojas e blancas, de las colors del Paire Nadal. Li voliá far plaser en causiguent sas colors, mas me demandi s’i fa atencion.
 
De cacauèts, sempre de cacauèts, cada an de cacauets. Sabi pas quand de temps aquò va durar. Pr’aquò, quand la mamà me demandèt d’anar a l’Ostal de comuna portar ma letra de comanda al Paire-Nadal, ongan me’n soveni èra lo 6 de decembre de 2015, i anèri. Èri pas lo sol. Gaireben tot lo monde i anèt. I aviái los enfants, plan solide, mas tanben los parents e los grand-parents dels enfants. La cresença al Vièlh Barbut tòca totas las generacions. Cadun anguèt lisar sa comanda dins l’urna. “A comandat!” diguèt una femna sèita darrèr la taula. En quitant la pèça èri confle d’esperança. Lo Barbut de la manta roja recebriá lèu-lèu ma comanda. Auriá léser de l’aprestar e de la me portar per aquesta nuèit.
 
Finalament, se passèt pas atal. Ma primièra comanda se perdèt en camin. O me diguèt la maire. Alavetz, calguèt tornar far una novèla comanda pel dimenge seguent. En familha, tornèrem a l’Ostal de comuna. Èra lo 13 de decembre de 2015. L’endeman me foguèt dich que ma comanda èra arribada a bon pro. Pr’aquò, sabi pas perqué, mas un còp de mai lo Paire Nadal tenguèt pas compte de ieu. Sabi quitament pas se pren léser de legir çò que li escrivi. Me maini que compti gaire per el. Aquò rai que, jol véire de son retrach penjat en-dessús de l’urna, aviá mina de m’agachar de travèrs.
 
Auriá ça que la pogut far un esfòrç que li demandavi pas gaire. Just una television que parle dins ma lenga. E, per quand partissèm viatjar en veitura, una ràdio; ela tanben dins la lenga. Gausèri tanben li demandar una mèstra d’escòla que s’exprimiguèsse coma se parla a l’ostal. A si! Demandèri ademai una brústia d’ÒPLO. Un plen ferrat de bricas d’ÒPLO de totas las colors per bastir, pauc a cha pauc, un país. La mamà diguèt que lo Paire Nadal li faguèt saber qu’aviá una brústia d’ÒPLO per ieu, mas que pel moment èra voida. Pr’aquò, s’aquò virava a bon, benlèu que l’an que ven ensajariá de l’emplenar.
 
Dins son gòrb enlusit, l’Òme de la longa barba blanca me deviá tanben portar ongan un jòc de cartas europèas que m’auriá permés de far clantir la lenga en societat. Mas fin finala se faguèt pas. Diguèt tornamai qu’èra pas estat possible. Çò diguèt qu’aviá agut d’empachas. M’avisi que fa mai de promessas que de presents. Qualques còps me demandi se lo Paire Nadal fa pas de discriminacions…
 
Malaiga! doas pantoflas, mas un sol saqueton de cacauèts. Ne soi malcorat e còrferit. N’ai pro d’engolir de cacauèts. Mamà ditz que lo Paire Nadal es estrangièr e sap benlèu pas legir las comandas en lenga nòstra. Seriá pus simple per n’autres s’aviam un Paire Nadal del país. Mas lo Paire Nadal estrangièr vòl daissar sa plaça a un dels nòstres. A créire que totes los Paires Nadal son pas generoses. Bòrd qu’aqueste pòt pas o vòl pas legir mas comandas, es pas mai la pena que li escriguèssi. L’an que ven anirai pas lisar ma letra dins las urnas; jamai pus! Ai la sentida que lo Paire Nadal d’amont-naut es pas lo meu.
 
Atanben, aqueste còp es decidit: soi ara pro grand per me ganhar sol una television, una ràdio, totes los ÒPLO e los jòcs de cartas que vòli. Soi pro aluserpit per bastir çò que m’agrada sens esperar un Paire-Nadal vengut del Nòrd. Avoii a la mamà que d’ara enlà cresi pas pus a lor Paire Nadal nimai a cap d’autre. Pensi pas que ne siá macada. Ela tenben se’n mainada que, per tan polit siá l’avet, lo Barbut parlaponchut nos oblidava. M’agacha amb tendresa e, dins la michor de l’ostal, l’ausissi me dire: “— As rason mon filh, pro de creire al Paire Nadal”.