Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Lo coronavirus e lo sindròme jacobin

Jean-Charles Valadier

Jean-Charles Valadier

Adjunt al cònsol de Tolosa en carga de la lenga e cultura occitana de 2008 a 2014, es membre de la comission Regions e Federalisme del partit Euròpa Ecologia Los Verds.

Mai d’informacions
La crisi sanitària mondiala del Coronavirus sembla enfortir lo complèxe centralista del mèdias franceses.
 
L’article de Libération del 16 de març de 2020 n’es un bèl exemple.
 
Alemanha malauta de son federalisme
per Stéphane Roland, correspondéncia a Berlin
 
Se los Länder se pòdon concertar sus las mesuras durgéncia, lo poder federal a pas cap de poder coercitiu.
 
Cadun dins son canton. La règla val per Euròpa mas tanben pels alemands, que chaupinan dins lor federalisme per lutar contra lo virus. Lo ministre federal de la Santat, Jens Spahn, «preconiza» lanullacion deveniments culturals. Mas a pas cap de poder per limpausar. La ministra de lEducacion demanda als setze Länder de «avalorar» la crisi sanitària mas pòt pas decidir de barrament dels establiments escolars… Resultat, las escòlas demoran obèrtas aquel diluns a Berlin mentre que la Bavièra examinava ja la possibilitat de barrar sas botigas. Los cinèmas demoran encara obèrts en Sarre mas barrats a Berlin. Los conductors de camions ignoravan dins quina region avián lautorizacion de circular aquela dimenjada.
 
Lo messatge politic es clar. Dins un contèxte de crisi, sol un sistèma centralizat tal coma lo de França permet una accion politica eficaça. E mai, l’autor que viu a Berlin, e donc coneis lo sistèma federal se trufa del sistèma politic federal alemands per enfortir lo sentiment de superioritat de sos lectors francés.
 
Autanplan los nòvis sabon pas mai san lo drech de celebrar lor union dins lor Land.
 
Ça que la, los jornalistas allemands aurián tanben pogut escriure que los nòvis franceses non sabián pas se poirián se maridar dins cap de comuna de França lo dissabte seguent.
 
Dijòus, non reüssiguèron pas a se metre dacòrd sul barrament general de las escòlas. Calguèt que la comuna de Halle, prèp de Leipzig, prenga la decision unilaterala de barrar totes sos establiments escolars per que los Lander seguiscan.
 
Aqui sèm al còr de l’ideologia jacobina. Los vertadièrs estats devon aver una politica unica per tot lo territòri, tal coma una informacion unica dempuèi los médias de Paris e una lenga unica, la de Paris.
 
Per aquel jornalista, que Mulhouse, Oise e la région Grand Est sián en dangièr de contaminacion a granda escala per lo coronavirus sense que la comuna, lo departament o la region poscan préner las decisions de confinhament per protegir lor populacion non a pas cap d’importància. Cal esperar una directiva centrala de Paris, mai que tot del president de la republica per aviar lo confinament, e mai dins las colonias d’otramar que non son encara contaminadas. Lo cònsol o los presidents de region non an pas dreit a la paraula mediatica, que non an pas cap de poder real.
 
Per contra, per lo manque de disponibilitat dels masques o dels gèls idroalcoolics, los jornalistas non explican pas qu’es una consequéncia del sistèma centralizat de santat. Pas cap de region ne’n possedís e non pòt pas ajudar las autras.
 
Ça que la, es evident que los eligit de las comunas, dels departament o de las regions non son pas mai eficaces que los de govèrn central, mas la diversitat de lors decisions permet una comparason e donc una accion mai eficaça, coma en Alemanha ont la decision politica de la comuna de Halle de barrar sos establiments escolars a permés que los Lander seguiscan, mentre que lo Grand Est a degut esperar qu’un aut foncionari parisenc convenca lo ministre de la santat.
 
Aürosament, en Euròpa, fòra França, las politicas sanitàrias son de la competéncia de las regions per èsser al mai prèp dels malauts.
 
Subre aquelas reflexions subre la feblesa d’un sistèma sanitari centralizat tal coma lo de la republica unenca e indevesibla, vos desiri un bon confinhament e subretot una bona santat.
 


abonar los amics de Jornalet

 

 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Joan - Marc LECLERCQ
3.

Las frontièras son artificialas e las situacions son desparièras d'un parçan a l'aute. Una gestion centralizada a pas nat sens. La situacion a Berlin es mès comparadera dambe la de Polonha qu'es pròcha que non pas deu bòrd deu Rhein qu'es a l'opausat deu país.

  • 1
  • 0
Pitaluga
2.

L'actitud de Sanchez, incapable de prene las decisions senadas e necessàrias a causa de sos interesses politics (pression de l'IBEX, lo CAC de Madrid, pression de la drecha), es una actitud criminala.
Las comunitats autonòmas avián las competéncias per confinar, e mantunas o volguèron far. Sanchez lo lor enebiguèt.
A dòna Armengol, presidenta de Balearas, li calguèt plorar tota una setmana per obtenir lo confinament de las illas. Sanchez a perdut una setmana preciosa amb coma bilanç al jorn de ièr 33 mòrts sonque per las illas.
Ximo Puig, el, president del País Valencian, s'es assetat suls òrdres de Sanchez e a fach venir, contra l'òrdre de Madrid 2 avions de material de China. Mas Puig es del meteis partit que Sanchez, lo PSOE, e fa bèl brieu que li brandís las pelhas sul sicut del finançament insufisent de las comunautats autonòmas.
Los basques an dich de òc mas an fach a lor vejaire. Es vertat que lo PSOE es prèste a lor far de flors per evitar una coalicion nacionalista qu'incluïriá l'esquèrra abertzale.
Enfin, Torra pòt pas bolegar car es jos l'aplicacion de l'article 155 dempuèi mai de dos ans, e es Madrid que comanda en Catalonha. Lo president Torra, conscient de la situacion, a volgut confinar Catalonha fa mai de doas setmanas. Responsa: NO! A demandat lo confinament total d'al mens Igualada ont es lo fogal mai important. Responsa: NO! Resultat: 1131 mòrts al jorn de ièr, 1131 mòrts! gaireben la mitat qu'en França per una populacion 10 còps mendre!
E ara lo ministre de la Santat a lo fetge de demandar als estudiants formats a Barcelona d'anar ajudar los espitals de Madrid.
S'es pas criminal aquò!
Mas per un esperit jacobin, i a pas res a dire. Tot es normal. Los òrdres devon rajar de l'ennaut de la piramida.

  • 1
  • 0
artur quintana La Codonyera (Aragon)
1.

A l'Estat Espanhòl las autonomias èran lors mestres en santat. Èran, per què d'en causa de la pandemia las decisions ara se prenon a Madrid, amb de resultats catastrofics coma sabetz, que la mòrt nos cèrca de pertot.

  • 5
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article