Divendres, 3.2.2023 03h00
Dins las annadas 1970, la lenga occitana èra en via d’escanament, mas tot lo monde aviá l’accent francitan e se sabiá que se parlava patoès dins las campanhas. Una identitat miègjornala èra compartida per la majoritat de la populacion.
“Sèm majoritaris” podiá cantar Claudi Martí per sosténer la resistència nacionala occitana.
En 1976, l’Amassada generala de las Nacions Unidas adoptèt lo Pacte internacional relatiu als dreits civils e politics. Çai-jos l’article 26:
Totas las personas son egalas davant la lei e an dreit sens discriminacion a una egala proteccion de la lei. Al regard d’aquò, la lei deu defendre tota discriminacion e garantir a totas las personas una proteccion egala e eficaça contra tota discriminacion, sustot de raça, de color, de sèxe, de lenga, de religion, d’opinion politica e de tota autra opinion, d’origina nacionala o sociala, de fortuna, de naissença o de tota autra situacion.
Puèi, pendant cinquanta, l’administracion francesa mantenguèt de politicas volontaristas d’escafament de las lengas de França autras que lo francés: fòrabandiment de l’occitan de l’espaci public, de l’educacion e de la cultura, poder regional minime, television regionala o locala inexistenta, concentracion del poder economic en Isla de França...
Mentretant, fàcia a l’evolucion de la societat francesa, e dels dreits fondamentals en Euròpa e al nivèl internacional, l’administracion francesa s’acarèt al racisme, a l’antisemitisme, a l’omofobia, a las discriminacions institucionalas de las femnas e dels genres sexuals.
Ça que la, i a sempre una resistència occitana e d’accions concrètas per faire viure l’occitan: Calandreta, las escòlas bilinguas, Lo Congrès, lo CIRDOC, l’ÒPLO, las ràdios los artistas occitans, las associacions occitanas localas e tant d’autres actors tal coma lo nòstre Jornalet. Aquels petits espacis de libertat d’expression son sempre dificilament concedits per l’administracion francesa, amb de finançament minime en comparason del francés e sonque aprèp a una mobilizacion ciutadana fòrta.
Mentretant, l’evolucion de la societat francesa fàcia a totas las discriminacions faguèt qu’en 2021, foguèt votada la lei Molac per lo parlament francés, contra la volontat del govern. Sul pic , foguèt censurada per lo conselh constitucional.
Sasit per la ret europèa per l’egalitat de lengas ELEN (European Language Equality Network), l’ONU estimèt que l’inconstitucionalitat de dos articles de la lei Molac “pòt portar prejudici a la dignitat, a la libertat, a l’egalitat e a la non-discriminacion aital coma a l’identitat de las personas de lengas e de culturas istoricas minoritàrias de França.” Relèvan la discriminacion que tòca los locutors de las lengas minoritàrias en França. Dison crénher “que l’adopcion e l’aplicacion d’aquela decision pòscan entrainar d’atacas importantas als dreits umans de las minoritats lingüisticas en França.”
“Sèm minoritarizats”, es una crida a la justícia que justifica la resisténcia democratica occitana.
“Sèm minoritarizats”, es una crida a la societat occitana per l’implicar dins la luta contra las discriminacions.
Assumir la discriminacion de la lenga e cultura occitana en França es préner consciéncia de las possibilitats que nos dona l’estat de dreit que s’aprefondís pauc a pauc en Euròpa. Assumir que “sèm minorizats” es far préner consciéncia que l’engatjament de cadun e caduna es necite per l’occitan, coma o foguèt e o es encara per l’injusticia sociala, las femnas, los genres sexuals discriminats, los estrangièrs...Assumir que “sèm minorizats” es confortar lo trabalh complit dempuèi Claudi Martí dins las annadas 1970 e donar mai de vam a totes los e las que fan viure l’occitan dins l’educacion, la culture, los mèdias, las ràdios, la vida artistica, l’accion associativa o politica, las administracions...
Comentaris
5 de març 12.24h
#23 *peça raportada > retalh ajostat?
Valora aquest comentari:
0
0
6 de febrièr 12.10h
#24 L'occitan si que serveish: dab quera lenga inventada d'artistas (musicians, poètas, n'i a hèra!) shens nat talent que podon hèr créder que la lor manca de succès qu'ei devuda ara meishanta França !
Valora aquest comentari:
3
2
6 de febrièr 11.57h
#23 Que cadun sàpia parlar occitan dins vòstra familha es una causa. Que cadun i parle sonque en occitan als enfantons, amb d'enfantons que vos i respondan sonque en occitan es quicòm mai, pecaire ! Aiçò, si que l'ai vist, mas en Catalonha sud, e en catalan, plan segur. O ai vit tanben en Euskadi, mas en Euskarà, va sense o dire. La transmission familha non se fa mai.
#24 Una politica linguïstica es linguïcidi tre que sas practicas impausan de fait l'exclusicvitat de l'usatge d'una len... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
4
0
6 de febrièr 11.41h
L'occitan qu'èra ua lenga vernacularia e n'ac ei pas mei. N'ei pas la purmèra a deishar d'existir e non serà pas la darrèra. Mei de la mitat de las lengas que deisheràn d'estar vernacularias pendent aqueste sègle. Que i a ua heish de rason de voler har rampèu a aqueth processús. Se l'occitan avossi deishat d'estar parlat en causa d'ua politica lingüistica volentarista en aqueth sens que n seré ua, bahida. Mes qu'esto probable un epifenomen. Los cambiaments politics, sociaus, economics... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
4
2
6 de febrièr 09.20h
#22 e ben ieu cresi pas que lo pòble occitan siá estat exterminat.
Existís totojorn, ne fau partida qu'ai passat un bon pauc de ma vida dins un vilatge lengadocian e que la familha es integralament occitanofona (levat qualques peças raportadas). E ben soi pas en adoracion davant lo pòble victima de l'Istòria. Coneissi un pòble coma totes los autres, amb sas petitesas umanas (tròbi que los occitans sèm particularament estequits, egoistas e avares, una nacion de petits proprietaris rural... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
1
4
5 de febrièr 19.42h
#21 A vos escotar, un pòble exterminat — esfaçat de la mapa antropologica de çò real, assumir e efectiu — coma lo nòstre, lo de nòstra lenga non risca gaire mai de venir racista ja qu'es vengut un "dreit neient". E totun, es encara en territòri occcitan (per la lenga dins son espandi istoric) que trobam fòrça electors dels fascistas e autres racistas del païsatge politic francés, la zemoralha e autras lepenalhas.
Non solament lo supremacisme francés non a interdit d'èsser nos... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
3
0
5 de febrièr 17.12h
#20 Se parlam non pas de las realitats scientificas mas de las representacions popularas e de la cresenças que fondan l'apartenéncia etnica es a dire la reconeissença de vòstra identitat, lavetz aquelas idèas son totjorn actualas, sens èstre forçadament justificadas.
Es precisament gràcia a la politica republicana francesa qu'aquelas concepcions racistas an pauc a cha pauc desaparegut de l'evidéncia.
Demòra que l'ancoratge etnic (genealogic), al sens lo pus brut del tèrme, es encar... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
0
5
5 de febrièr 17.04h
#18 e #19 Non parli pas d'etnisme (ideologia politica que restacaretz a qui voldretz), mas d'Etnologia (qu'es una disciplina universitària internacionala). Los Alamands que ne vos parli non son pas d'etnistas ni d'etnicistas o de "non-sabi-qué-mai-istas", mas d'etnològues qu'assajan d'observar sense biais ideologic los fenomèls etnologics (lenga, cultura, literatura, cresença, usatges e costumas, etc…).
Soi de formacion biologista (genetician de las populacions umanas) : per ieu, coma... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
4
0
5 de febrièr 16.31h
#18 correccion: "se pòt èstre basc 100% reconegut coma tal sens parla euskar, lo contrari NON.
Valora aquest comentari:
0
1
5 de febrièr 16.29h
#17 La politica lingüistica es una causa, la concepcion politica de la ciutadanetat n'es una autra.
La constitucion espanhòla permet a la Generalitat una politica linguistica inconeguda en França.
Per contra la concepcion de l'identitat catalana (principalament basada sus la cultura e la lenga, sens qué se vei pas tròp çò que destria un catalan d'un castelhan) es non etnicista, donc pas alemanda, ni basca, d'alhors (se pòt èstre basc 100% reconegut coma tal sens parla euskar, lo contr... Legir la seguida
Valora aquest comentari:
0
2
Comenta
Lo comentari es estat mandat corrèctament
27 comentaris
En cargament
27 comentaris
Mandar
