Opinion
La moneda liura occitana
Au parat d’un debat a l’entorn deu film Demain a Tornehuèlha consacrat a l’economia, nos sèm retrobats unas vint-e-cinc personas dens una sala end’escambiar nòstes biaises de véser sus aqueth subjècte.
Après la redifusion de la part deu film que pertocava la moneda e mès particularament las monedas localas en Anglatèrra (pr’amor en Anglatèrra, que n’i a tanben en Occitània, on estón las purmèras de l’Estat francés?), la charradissa comencèc. Nos caloc lèu avoar qu’èram pas especialistas de l’economia, e que tot aquò nos demorava drin abstrèit. Un deus participants, que se sona Mathieu Bize (mathieubize@gm...), expliquèc que las monedas localas son pas una solucion, mes benlèu mès una engana, lavetz que, ende tornar botar l’uman au mièi de l’economia, calèva meslèu utilizar monedas liuras.
Vos escrivi aquí devath l’adreça deu siti, plan complet, on poderatz trobar informacions sus l’economia liura, la moneda, una mediatèca suu subjècte, lo collectiu que s’encarga de son espandida, las aplicacions de gestion (Duniter, Sakia, Cesium), tanvau l’actualitat deu movement (los 8-aus encontres de las monedas liures se debanèn a Tolosa en noveme de 2016): www.monnaielibreoccitanie.org.
I podètz anar véser s’aquò vos interèssa, se que non vos hèi un pichon resumit de çò qu’es una moneda liura.
Lo concèpte de moneda liura estoc creat per Stéphane Laborde dens son líber: La Théorie relative de la Monnaie, pareishut en 2010 e que’s pòt telecargar ací.
Los principis de basa son aqueths:
A la debuta, la moneda liura occitana circularà per virament devath una fòrma numerica capvath lo generator Duniter e sas aplicacions internèt. Un còp inscrit suu generator, un sòci navèth pòt de tira recéber los pagaments d’autes utilizaires.
A la question importanta: aquò es legau? la responsa es: òc. La lei permet la circulacion de moneda suu principi deus bons de crompa, s’aquò se hè a l’endehens d’un hialat d’aderents.
Bon, solide qu’aquò, ende monde qu’a pas estudiat l’economia, es fòrça abstrèit, mes cresi que vau lo còp de s’i interessar, puèi que sabèm la Telaranha es lo mejan de hè circular idèas navèras e perpausicions ende cambiar e hè evolucionar nòste monde.
Après la redifusion de la part deu film que pertocava la moneda e mès particularament las monedas localas en Anglatèrra (pr’amor en Anglatèrra, que n’i a tanben en Occitània, on estón las purmèras de l’Estat francés?), la charradissa comencèc. Nos caloc lèu avoar qu’èram pas especialistas de l’economia, e que tot aquò nos demorava drin abstrèit. Un deus participants, que se sona Mathieu Bize (mathieubize@gm...), expliquèc que las monedas localas son pas una solucion, mes benlèu mès una engana, lavetz que, ende tornar botar l’uman au mièi de l’economia, calèva meslèu utilizar monedas liuras.
Vos escrivi aquí devath l’adreça deu siti, plan complet, on poderatz trobar informacions sus l’economia liura, la moneda, una mediatèca suu subjècte, lo collectiu que s’encarga de son espandida, las aplicacions de gestion (Duniter, Sakia, Cesium), tanvau l’actualitat deu movement (los 8-aus encontres de las monedas liures se debanèn a Tolosa en noveme de 2016): www.monnaielibreoccitanie.org.
I podètz anar véser s’aquò vos interèssa, se que non vos hèi un pichon resumit de çò qu’es una moneda liura.
Lo concèpte de moneda liura estoc creat per Stéphane Laborde dens son líber: La Théorie relative de la Monnaie, pareishut en 2010 e que’s pòt telecargar ací.
Los principis de basa son aqueths:
— Sa creacion se hè pas peu deute. La creacion de moneda peu deute obliga de trobar un profit ende la tornar.
— Sa creacion se hè per la signatura d’une certificacion, la de l’existéncia deus utilizaires entre eths.
— Son indexacion es basada sus una valor comuna a totis los umans d’una medisha region: lor esperança de vita (En Euròpa, 80 ans.) La causida d’aqueste referenciau permet de botar lo vivent au centre de l’economia.
— Las chifras de creacion de la moneda liura son generadas per un logiciau informatic que s’apèra Duniter. Certificada per la blockchain en par a par, es trensparenta e infalsificabla.
— Cada annada, l’utilizaire recebrà dividendes de 10% de la soma que possedís.
— Mes cada 8 ans, la valor es dividida per 2. Atau los navèths utilizaires son pas desavantatjats per rapòrt aus ancians e l’egalitat es perfèita sus una vita de 80 ans.
— Sa creacion se hè per la signatura d’une certificacion, la de l’existéncia deus utilizaires entre eths.
— Son indexacion es basada sus una valor comuna a totis los umans d’una medisha region: lor esperança de vita (En Euròpa, 80 ans.) La causida d’aqueste referenciau permet de botar lo vivent au centre de l’economia.
— Las chifras de creacion de la moneda liura son generadas per un logiciau informatic que s’apèra Duniter. Certificada per la blockchain en par a par, es trensparenta e infalsificabla.
— Cada annada, l’utilizaire recebrà dividendes de 10% de la soma que possedís.
— Mes cada 8 ans, la valor es dividida per 2. Atau los navèths utilizaires son pas desavantatjats per rapòrt aus ancians e l’egalitat es perfèita sus una vita de 80 ans.
A la debuta, la moneda liura occitana circularà per virament devath una fòrma numerica capvath lo generator Duniter e sas aplicacions internèt. Un còp inscrit suu generator, un sòci navèth pòt de tira recéber los pagaments d’autes utilizaires.
A la question importanta: aquò es legau? la responsa es: òc. La lei permet la circulacion de moneda suu principi deus bons de crompa, s’aquò se hè a l’endehens d’un hialat d’aderents.
Bon, solide qu’aquò, ende monde qu’a pas estudiat l’economia, es fòrça abstrèit, mes cresi que vau lo còp de s’i interessar, puèi que sabèm la Telaranha es lo mejan de hè circular idèas navèras e perpausicions ende cambiar e hè evolucionar nòste monde.
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
D'estudiar... Mercés Joan-Marc.
Conoissètz la moneda locala "lo nissart" a Niça?
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari