Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

De qu’a dich?

Andriu de Gavaudan

Andriu de Gavaudan

Autor de la cronica occitana setmanièra al Petit Bleu de l’Agenais desempuèi 1978 e editorialista de La Setmana fins que quitèt de paréisser

Mai d’informacions
Vos vau pas parlar de l’invasion d’Ucraïna per l’autocrata de Moscòu que los mèdia exagonals se’n cargan e los mèdia estrangièrs tanben per los que se contentan pas de practicar la religion lingüistica francesa.
 
Los que nos govèrnan, drecha e esquèrra confondudas, son generalament d’adèptes de l’aprendissatge de las lengas estrangièras a la condicion qu’aqueras lengas sián la lingua franca anglosaxona!
 
Sens tornar tròp en rè, de memòria e per far cort, pòdi citar En Jospin que ne promoviá l’aprendissatge a l’escòla primària per çò que ”l’anglés es important”, çò disiá. En Macron, lo de la start-up nation qu’es gaireben lo primièr president que parla a pauc près anglés e n’es tot fieròt; l’empachèt pas ça que la de felicitar lo primièr ministre australian d’aver una delicious wife, expression ambigüa per çò que la persona pòt comprene que l’a “tastada” e trobada a son gost!
 
Se vos parli d’aquò, es qu’entendèri a la ràdio qu’amb los eveniments que coneissèm, lo besonh d’interprètas se fasiá sentir. Nòstres governaires quitan pas de dire que la diplomacia deu contunhar qual qué ne siá lo prètz mas coma una majoritat granda coneis sonque l’anglés, lo problèma es grèu… E lor cal una ajuda competenta.
 
Per un escambi informal, que l’anglés o una autra lenga siá utilizada a pas una importància màger; mas dins los escambis oficials que sián en cap e cap o en vidèoconferéncia, cada mot emplegat compta e la revirada pòt pas èsser aproximativa.
 
Una parentèsi: Me rapèli d’En Jobert, ministre dels Afars estrangèrs de Pompidou, que, a l’ONU, s’arrestèt de legir son discors per s’adreçar a l’interprèta e li dire: “Sénher, es pas çò que veni de dire. Vos demandi de tornar revirar mon propaus.”
 
Tot parièr pels jornalistas que seguisson lo conflicte pels mèdia sus plaça; pensi que son fòrça a parlar rus mas ucraïnian? Los Ucraïnians, eles son generalament bilingües en causa de l’istòria de l’Union sovietica.
 
Aparentament, mai d’un decideire es en tren de descobrir que la coneissença de las lengas pòt èsser primordial dins los escambis politics que devon aver dins l’urgéncia de la situacion. Òm pòt pensar, ailàs, que tanlèu l’urgéncia passada, levat qualques uns, tornaràn a lors lunas vièlhas del francés, religion d’estat!
 
Quand nos meravilham a la lectura d’un libre o de quicòm, pensam pas jamai qu’es gràcia al talent d’un reviraire que podèm dintrar dins la cultura de l’autre e, mai qu’aquò, de sa psicologia, de sa vision del mond. Una lenga, quala que siá, es una dubertura a l’universal…
 
Sabi pas pels governaires de las autras poténcias europèas mas ai mon avís sul nòstre. S’agachar l’embonilh a pas jamai marcat un esperit dubèrt a l’autre… e uèi l’autocrata de Moscòu ne tira profièch.
 
L’arma eslava fa pantaissar los poètas e los borgeses que demòran completament ignorants de la realitat d’aquel país: Russia. “Gaspodin” o “tovaritch” pòdon pas resumir una civilizacion e l’emprenta daissada per decennis de comunisme s’esvanís pas en qualques annadas tanpauc.
 
De segur los “representants” del pòble son pas totjorn a l’imatge del Poble. Es ailàs vrai en Russia; Ai ben paur ailàs que siá vrai en cò nòstre!



abonar los amics de Jornalet

 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

pierre lachaud
1.

Filòsofiatz sur la lenga tant que voldretz. Tant sur lo plan de la libertat, de la medecina, sur lo plan social ,economic, Macron es lo pire dau president de la Republica. Son plan e ben d'asservi totalement los frances e los europens Portam lo masc, continuam. Apres tot quò es dau gaz carbonica que nos fan respirar. Adulam las mesuras sanitarias., pertant sem tornat au temps daus eretics e daus sorciers.. La filosofia officiala aura es "je pense, donc je gène".
La gleisa catolica nos avia acostumat a recitar tots los dimenchas : "Quò es ma fauta, quò es ma fauta, quò es mas tres granda fauta." Quala fauta avia comisa, aquela de desobeir a un diu? Mas, i eran pas a l'epòca. La gnòsa segond la definicion dau dictionnari Larousse es la pensada basada sur la Coneissnça per opausicion a la Bibla que disia que la pensada era basada sur la Grace.

  • 1
  • 4

Escriu un comentari sus aqueste article