Opinion
Simbèus occitans! E après?
N’arribi pas a m’acontentar deus simbèus. Que sabi que vau benlhèu contrariar quauques personas dab çò qui va seguir e qui èi trantalhat a méter suu papèr. Totun, com non cau pas jamei aver paur d’alimentar lo debat qu’escrivi çò qui’m sembla poder esclairar un pauc la situacion de l’occitanisme.
Desempuish quauques mes, per manca de victòrias suu terrenh, que sia suu terrenh dit culturau o dit politic, l’occitanisme sembla de’s neurir de simbèus (o de simbòlos).
Que vedi a paréisher un pauc pertot articles e comentaris a prepaus de çò que s’i a passat dimenge a Montsegur on l’avesque de Pàmias, Jean-Marc Eychenne, a demandat perdon pel lenhèr de 1244. De que n’i a que i veden un moment “istoric” un acte qui ei lo prumèr acte de repenténcia per un massacre contra los occitans. “Es lo primièr còp dins l’istòria” çò pòdi léger que demandan “ lo perdon per un crimi comés contra una partida del nòstre pòble”.
Vertat qu’estó un crimi e vertat qu’ei un acte important de la part d’un avesque. Que reconeishi que n’ei pas un acte shens significacion.
De la medisha faiçon, shens aver partatjat l’estrambòrd de quauques personas, que podem mentàver com un eveniment lo hèit qu’ua region pòrte lo nom de “Occitanie”.
Mes qu’èm plan obligats de reconéisher que demoram dens çò de simbolic, e arren mei.
Tanben, que mentavi la proposicion de lei depausada peus deputats socialistas que hè quauques dias; un tèxte de qualitat segur mes qui n’arribarà pas au cap pr’amor lo calendari parlamentari qu’ei dejà clavat!
Ací tanben qu’em dens la simbolica! e tanben dens la comunicacion politiciana e pre electorau. Totun que’n vedi enqüèra quauques uns a esperar que…
Solide los simbèus que comptan. Que soi estat de’us qui an pensat, e qui pensan enqüèra, que la ratificacion de la Carta europèa seré per exemple un acte simbolic important. Mes non l’avem pas jamei avuda a maugrat las promessas. Benlhèu pr’amor justament qu’aneré au delà deu simbèu.
Los simbèus qu’ajudan a caminar; mes que cau aver mei que los simbèus entà aquò har. E quan legi en ua gaseta occitana qui en rason d’aqueths simbèus qui semblerén de’s multiplicar apèra a ua manifestacion unitària de l’occitanisme que m’interrògui.
Que soi d’acòrd entà que l’occitanisme e’s manifèste de faiçon unitària, que milierats de personas e s’amassen en favor de la lenga; mes que’s cau avisar de non pas s’acontentar de la fòrça deus simbèus. Sols non pòden pas arren. Que son elements qui ajudan a méter en valor un projècte.
Los simbèus que son l’emocion. Mes ua emocion non hè pas un projècte.
Un simbèu que’ns pòt ajudar a nos projectar.
Per tant esmaventa que sia estada per daubuns la decision d’aperar ua region “Occitanie” n’a pas avut la mendra consequéncia concreta en lo projècte occitanista. Ua region shens poder que pòrta un nom polit. Qu’avem ua satisfaccion simbolica. Enqüèra que lo vertadèr simbèu seré estat que s’aperèsse “Occitania” mes justament qu’averem passat lo sol nivèu simbolic entà entrar en ua batalha politica e quitament constitucionau.
Per tant esmavent que sia lo predic coratjós de l’avesque de Pàmias n’a pas tanpauc nada consequéncia sus l’anar de l’Occitania e deus occitans de uei.
Non pensetz pas que cèrqui a desvalorizar aqueras duas causas ni a desqualificar los que i an metut energia e estrambòrd mes que pausi sonque la question: e au delà deus simbèus que hèm? On vam?
Mentre que saludam aqueths simbèus d’autes simbèus tanben que prenen mei anar mei de plaça en lo paisatge occitan. Hòrt de simbèus d’un nacionalisme francés estret e còps que i a xenofòbe, que son recuperats per ua extrema dreta qui ganha terrenh en país occitan.
La politica de uei que fonciona sonque dab simbèus e ua simbolica simplista. Qu’avem vist quin utilizan Jeanne d’Arc a dreta o a esquèrra. Un aute que parla deus gallés! D’autes que prepausan lo retorn simbolic a l’unifòrme dens las escòlas. L’istòria que hornaish materiau simbolic a fanègas on los uns e los autes van cercar çò qui vòlen e çò qui pòden manipular shens aver paur sovent d’estar ridicules.
De segur los simbèus qui son celebrats peus occitanistas, los qui parlavi en començar aqueth article, van a contrabriu de la lista qui acabi de balhar; mes atencion de non pas acontentà’ns de jogar simbèus contra simbèus. Que serem segurament en estat d’inferioritat. E puish qu’ei a aqueth moment qui lo perilh ei gran.
Se los òmis s’opausan sonque dab simbèus qu’ei pr’amor los mots e las ideas e’us mancan.
Que se’n va temps donc de saber trobar los mots e de bastir un projècte.
Que se’n va temps de deishar aquera flaquesa permanenta d’un occitanisme qui n’a pas comprés que non i a pas dus mondes: d’un costat un qui hè politica e qui’s cascanteja las mans e de l’aute un aute qui hè accion culturau e accion lingüistica dab lo sentiment (faus evidentament) que seré a l’acès de las batalhas qui segoteishen la societat e lo monde.
Pr’amor, dens lo monde qui dessenhan quauques uns, e qui coneishen un succès electorau deu grans en país occitan, non i aurà pas nada plaça ni per l’un ni per l’aute.
Alavetz se’s cau arregaudir de quauques victòrias simbolicas qu’ei prumèr e abans tota causa entà las véder com elements qui nos averteishen que entà estar occitans doman que cau saber prepausar un projècte de societat en loquau los occitans auràn ua plaça. Qu’ei la rason qui hè que soi federalista, autonomista, herotjament europèu e vertadèrament inquiet. E donc tostemps engatjat e occitanista…
Article publicat lo 17 d’octòbre passat sus david-grosclaude.com
Desempuish quauques mes, per manca de victòrias suu terrenh, que sia suu terrenh dit culturau o dit politic, l’occitanisme sembla de’s neurir de simbèus (o de simbòlos).
Que vedi a paréisher un pauc pertot articles e comentaris a prepaus de çò que s’i a passat dimenge a Montsegur on l’avesque de Pàmias, Jean-Marc Eychenne, a demandat perdon pel lenhèr de 1244. De que n’i a que i veden un moment “istoric” un acte qui ei lo prumèr acte de repenténcia per un massacre contra los occitans. “Es lo primièr còp dins l’istòria” çò pòdi léger que demandan “ lo perdon per un crimi comés contra una partida del nòstre pòble”.
Vertat qu’estó un crimi e vertat qu’ei un acte important de la part d’un avesque. Que reconeishi que n’ei pas un acte shens significacion.
De la medisha faiçon, shens aver partatjat l’estrambòrd de quauques personas, que podem mentàver com un eveniment lo hèit qu’ua region pòrte lo nom de “Occitanie”.
Mes qu’èm plan obligats de reconéisher que demoram dens çò de simbolic, e arren mei.
Tanben, que mentavi la proposicion de lei depausada peus deputats socialistas que hè quauques dias; un tèxte de qualitat segur mes qui n’arribarà pas au cap pr’amor lo calendari parlamentari qu’ei dejà clavat!
Ací tanben qu’em dens la simbolica! e tanben dens la comunicacion politiciana e pre electorau. Totun que’n vedi enqüèra quauques uns a esperar que…
Solide los simbèus que comptan. Que soi estat de’us qui an pensat, e qui pensan enqüèra, que la ratificacion de la Carta europèa seré per exemple un acte simbolic important. Mes non l’avem pas jamei avuda a maugrat las promessas. Benlhèu pr’amor justament qu’aneré au delà deu simbèu.
Los simbèus qu’ajudan a caminar; mes que cau aver mei que los simbèus entà aquò har. E quan legi en ua gaseta occitana qui en rason d’aqueths simbèus qui semblerén de’s multiplicar apèra a ua manifestacion unitària de l’occitanisme que m’interrògui.
Que soi d’acòrd entà que l’occitanisme e’s manifèste de faiçon unitària, que milierats de personas e s’amassen en favor de la lenga; mes que’s cau avisar de non pas s’acontentar de la fòrça deus simbèus. Sols non pòden pas arren. Que son elements qui ajudan a méter en valor un projècte.
Los simbèus que son l’emocion. Mes ua emocion non hè pas un projècte.
Un simbèu que’ns pòt ajudar a nos projectar.
Per tant esmaventa que sia estada per daubuns la decision d’aperar ua region “Occitanie” n’a pas avut la mendra consequéncia concreta en lo projècte occitanista. Ua region shens poder que pòrta un nom polit. Qu’avem ua satisfaccion simbolica. Enqüèra que lo vertadèr simbèu seré estat que s’aperèsse “Occitania” mes justament qu’averem passat lo sol nivèu simbolic entà entrar en ua batalha politica e quitament constitucionau.
Per tant esmavent que sia lo predic coratjós de l’avesque de Pàmias n’a pas tanpauc nada consequéncia sus l’anar de l’Occitania e deus occitans de uei.
Non pensetz pas que cèrqui a desvalorizar aqueras duas causas ni a desqualificar los que i an metut energia e estrambòrd mes que pausi sonque la question: e au delà deus simbèus que hèm? On vam?
Mentre que saludam aqueths simbèus d’autes simbèus tanben que prenen mei anar mei de plaça en lo paisatge occitan. Hòrt de simbèus d’un nacionalisme francés estret e còps que i a xenofòbe, que son recuperats per ua extrema dreta qui ganha terrenh en país occitan.
La politica de uei que fonciona sonque dab simbèus e ua simbolica simplista. Qu’avem vist quin utilizan Jeanne d’Arc a dreta o a esquèrra. Un aute que parla deus gallés! D’autes que prepausan lo retorn simbolic a l’unifòrme dens las escòlas. L’istòria que hornaish materiau simbolic a fanègas on los uns e los autes van cercar çò qui vòlen e çò qui pòden manipular shens aver paur sovent d’estar ridicules.
De segur los simbèus qui son celebrats peus occitanistas, los qui parlavi en començar aqueth article, van a contrabriu de la lista qui acabi de balhar; mes atencion de non pas acontentà’ns de jogar simbèus contra simbèus. Que serem segurament en estat d’inferioritat. E puish qu’ei a aqueth moment qui lo perilh ei gran.
Se los òmis s’opausan sonque dab simbèus qu’ei pr’amor los mots e las ideas e’us mancan.
Que se’n va temps donc de saber trobar los mots e de bastir un projècte.
Que se’n va temps de deishar aquera flaquesa permanenta d’un occitanisme qui n’a pas comprés que non i a pas dus mondes: d’un costat un qui hè politica e qui’s cascanteja las mans e de l’aute un aute qui hè accion culturau e accion lingüistica dab lo sentiment (faus evidentament) que seré a l’acès de las batalhas qui segoteishen la societat e lo monde.
Pr’amor, dens lo monde qui dessenhan quauques uns, e qui coneishen un succès electorau deu grans en país occitan, non i aurà pas nada plaça ni per l’un ni per l’aute.
Alavetz se’s cau arregaudir de quauques victòrias simbolicas qu’ei prumèr e abans tota causa entà las véder com elements qui nos averteishen que entà estar occitans doman que cau saber prepausar un projècte de societat en loquau los occitans auràn ua plaça. Qu’ei la rason qui hè que soi federalista, autonomista, herotjament europèu e vertadèrament inquiet. E donc tostemps engatjat e occitanista…
Article publicat lo 17 d’octòbre passat sus david-grosclaude.com
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
L'un dels problèmas bèls de l'occitanism es que lo cultural noirís (engraissa) lo politic, mas lo politic noirís fòrça pauc lo cultural. Ne preni per exemple totas aquelas polidas promessas de venon de totes los costats politics e que se realizan pas jamai (ratificacion de la Charta, novèlas regions mai "culturalas", ...)... o tròp rarament per èsser un pauc positiu...
Los simbòls noirisson pas lo cultural, li permeton sonque de subreviure.
Avèm tanben una part de responsabilitat ambe la nòstra credibilitat qualques còps angelicas, mas quora los politicians nos balhan pas que de promessas alara cal plan s'apiejar sus quicòm per contunhar la batèsta.
Alara que de son costat, lo politic s'engraissa dels simbòls perque còstan pas mai car que de paraulas lançadas a la fin d'un repais plan tròp avinat o pendent una campanha per una eleccion. Lo cultural permet ara de ganhar qualques punts, qualques vòtes, mas los politicians sortits de partits "tradicionals" se'n trufan tant que la darnièra biscòta manjada al pichon dejunar! Demorava soleta sus la taula, alara l'an manjada sens talent.
Cal de vertadièrs actes, si que non lo cultural va morir... Veirem plan per exemple, çò que se farà ambe l'agregacion promesa... veirem plan...
Me sembla que si l'òm vòl aver quauqua ren chaldria esser mai critic emben los governaments de Franca o d'Europe e pas totjorn en esperar de las miraudias.
Quò es pas l'Europe o Franca qu'empescha l'occitanisme d'avançar; quò es ben aqueus que governan que siajan dins un estat o dins un parti politic o dins un amassada. nacionala o regionala.
Avem daus comptes a damandar a d'aquel monde tant economicament que culturalament mas zo fasam pas o mau. Esperam de las eleccions, una manifestacion occitanista e entre los dos i a ren. I a pas d'analisa politica, e donc pas de desbat dins l'occitanisme. Un militant occitaniste devria esser per l'operacion dau sent esperit un professor de lenga, un bon parlaire; un bon politic, un bon organisator, un bon analiste... Mas, chacun aparten a un mitan sociau o cultural e sovent a belcòp de travers. Podam pas organisar la democracia dins l'occitanisme e pertant nos presentan a de las elecccions en pensant que sem los melhors.
L'educacion scolaria francesa a separat las disciplinas entre elas e aquò vai a l'encontra de la democracia. L'occitanisme i eschapa pas.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari