Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Lenga e Lenga

Gèli Grande

Gèli Grande

Emplegat a La Pòsta, escriu de cronicas dins la revista Lo Lugarn. Es afogat de rugbi (subretot) de XV, de bona literatura e de bon cinemà quina que siaga la lenga.

Mai d’informacions
“Lenga vernaculara : Lenga parlada sonque al dintre d’una comunautat.

Lenga veïcularia: Lenga de comunicacion entre de comunautats d’una medisha region qu’an de lengas mairalas desparièras” çò ditz lo Petit Larousse diccionari de lenga francesa.
 
Aquò vòl dire qu’un occitan, un breton o un catalan qu’emplega la sia lenga parla, del temps qu’un autre que passa al francés comunica.
 
Se contunham la logica d’aqueste rasonament e s’imagenam un francés, un espanhòl o un italian aprenènt l’occitan, lo breton o lo catalan se se’n servís parla e comunica pas.
 
Quand de franceses de lenga de natura los de “La vraie France celle du Nord” coma disia Michelet, la charran que fan? parlan o comunican?
 
Una lenga veïculària es pas qu’una lenga vernaculara qu’a lo poder politic, economic e social de n’estrassar d’autras que ne son estadas momentanèament desprovesidas.
 
Plan vertat es qu’una lenga correspond a un biais de veire lo mond e qu’un diccionari n’es lo rebat. 
 
Fa quauquas annadas las edicions Magnard publiquèron un libròt tot en francés qu’explicava de plan Medelha / Médée una pèça de teatre del Max Roqueta.
 
Los autors Dòna Nathalie Lebailly e Sénher Mathieu Gamard que son de professors de letras (classicas o modernas?) i fan un pron bon comentari de l’òbra generala d’aqueste escrivan magèr del sègle vint.
 
Al mitan de tot aquò, i a çaquelà quicòm que truca. “Max Rouquette et le refus de la fermeture identitaire.”
 
Sens tombar dins la trapèla de la victimisacion unas questions me vènon :
 
La problematica de l’embarrament identitari per que l’evòcan pas jamai per un escrivan de lenga anglesa, chinesa, espanhòla, francesa, italiana, russa o turca? Etc.
 
Per que lo questionament vèn sonque quand se tracha d’un escrivan que sa lenga es sens estat e/o sens estatut social reconegut?
 
Per que lo mesdish questionament vèn subretot pel cap e jos la pluma de professors que son estats formatats per l’escòla de l’universalisme del biais francés?
 
O cal assumir, escriure dins sa lenga al lòc d’emplegar la del vesin es una mena d’embarrament. Cambiar de lenga per èsser legit per plan mai de monde es una utre biais d’embarrament. Es a cadun de se petaçar damb la causida que fa o que fa pas.
 
Aquestes dos braves professors anèron querre la palheta qu’èra suspausadament dins la lenga del Max Roqueta, sens veire la fustassa que los i trauca l’uèlh dins la lenga de l’estat francés que los paga.

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Jacme Tolosa entre gasconha e Lengadòc
1.

La meteissa causa passa quora un egò pron important o cantaire e musician occitan dona la morala a los que son replegats dins la sola lenga occitana, o dins una expression occitana qu'assaja de sobre viure en dignitat, ambe totas las referéncias ancianas.
E coma se la maison de la "diversité" per la carrièra d'Aubusson de Tolosa en plaçar sonque una bandièra francesa èra pas un replegament sobre las idèas parisencas, e sonque aquelas bravament forastièras per Tolosa.
Aiçò es estat l'objecte del meu ire al moment d'un debat, que n'èra pas un, sobre la lenga occitana a Tolosa.
Aquela faiçon de veire l'emplec de l'occitan, ajudat del francés, per una òbra occitana es un biais de far foncionar lo nacionalisme expansionisme francés, un biais d'acceptar lo mercat-Estat-nacion francés ; e d'aquel mercat-Estat-nacion francés la françafrica n'es un exemple grand. De la françafrica a Occitània podèm fabricar un pontàs ideologic real, sèm estats devancièrs aquí tanben per aver suportar abans los Africans, aquí en Occitània. Uèi qu'avèm abondonat un ròtle al mercat occitan, sèm forçat de publicar en bilingüe per poder vendre, es una capitada del mercat-Estat-nacion francés de Léger a Garona, es una desfacha occitana autanplan grèva que lo 17 de julh de 1453 a Castilhon de Peirigòrd contra los mercenaris dels Francs, reis parisencs, fàcia als poders militars d'Aquitània.

  • 2
  • 1

Escriu un comentari sus aqueste article