Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Dau colibrí au temps dei cerieisas?

Arriba lo temps dei cerieisas
Arriba lo temps dei cerieisas
Gerard Joan Barceló

Gerard Joan Barceló

Lingüista, professor agregat de gramatica e director de la revista electronica universitària Lingüistica Occitana. President de l'associacion Los amics de Jornalet

Mai d’informacions
La setmana passada, vos parlèri dau retorn deis aucèus, que jamai non aviáu ausit cantar tan fòrt dins mon jardin, e fa quauquei jorns, una amiga cara que non sai me mandèt una version italiana de la faula ben coneguda, bensai tròp, dau colibrí.
 
Per ansin, me poguèri pas empedir de n’escriure una version occitana, en realitat adaptada d’una version catalana que lei legeires voudràn ben consultar, en fasent ansin lo pònt entre lei doas lengas. La version occitana, la vos pòrgi aicí:
 
Aqueu jorn, i aguèt un grand incendi dins la seuva; totei leis animaus fugissián espaventats. Au mieg de la confusion, un pichòt colibrí s’entraïnèt a volar en direccion contrària a totei leis autres. Lei leons, lei girafas, leis elefants... Totei regardavan lo colibrí esbalausits, en se demandant perqué diable anava devèrs lo fuòc.
 
Alora, un deis animaus demandèt:
 
— Onte vas? Siás caluc? Nos cau fugir lo fuòc.
 
Lo colibrí respondeguèt:
 
— Au mieg de la seuva i a un laus, recuelhi un pauc d’aiga amb mon bèc e ajudi a amorçar l’ incendi.
 
Fòrça susprés, l’autre animau poguèt solament dire:
 
— Siás caluc, sèrv en ren. Tu solet podràs pas amorçar lo fuòc.
 
E lo colibrí, fòrça segur d’eu mesme, respondeguèt:
 
— Es possible, mas ieu complissi ma part.
 
Pareis que la frasa de conclusion es modèrna, e donc seriá pas dins la version iniciala, quora amerindiana, quora africana, segon lei fònts e leis autors, mai ieu cresi de comprene aquela faula coma una convidacion tripla: a rebutar la paur, a volar còntra corrent, a èsser solidari fàcia au perilh e l’injustícia.
 
Pasmens, lo colibrí es un aucelon mosca, e l’incendi que cèrca d’amorçar, l’a pas abrat eu. Nosautres avèm d’amorçar d’incendis qu’avèm abrat. Ò qu’avèm laissat abrar entre nosautres.
 
Alora, coma complirem nòstra part? En chifrant a quau son leis incendiaris, a coma li levar lo poder que li avèm laissat en totei sus nòstrei vidas, a coma nos organizar per nos governar per que i ague pus jamai d’incendis. A trobar lo camin dau “governem-nos” que dins aquest ivèrn sensa fin nos menarà non solament a sauvar la seuva mai a aculhir un novèu temps dei cerieisas.


abonar los amics de Jornalet

 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Alain Fabre
2.

Benlèu que l'òme es en rapòrt de talha amb lo colibri e la Tèrra. Cada òme poiriá èsser colibri es a dire atudar lo fuòc que nòstra civilizacion aluquèt d'en pertot. De tot biais avèm pas gaire d'escapadors que collectius.. Mas se vei clarament que los poderós de la planeta an pas quitat l'idèa de Darwin que tot es seu comprés los òmes e que los oligarcas devon mestrejar lo mond. Doncas contunharem de morir fins al moment que la tuba montarà pro naut per los escanar e que trobaram pas un quite colibri per se sostar.

  • 3
  • 0
JC Dourdet
1.

Mercés G-J per quela traduccion de quela faula. Me fai somnhar ad un mimologisme. Fam dire au pinçon: Madura cireisa, madura cireisa... còpa cireir, còpa cireir... Segur, siriá mielhs mas que l'enregistressa.

  • 6
  • 0

Escriu un comentari sus aqueste article