Bandièra01 1180x150: Comuna de Tolosa

Opinion

Covid-19 e passa sanitari

Joan-Peire Alari

Joan-Peire Alari

Professor agregat d'anglés, retirat de la facultat de Bordèu III, especialista de civilizacion americana, ancian professor d'occitan, cap redactor de la revista Lo Lugarn, escrivan e cronicaire occitan, militant politic occitan.

Mai d’informacions
Fins ara, al PNO, avèm pas res publicat sul sicut de la pandemia qu’acappara los mèdias e la telaranha e es pas per azard. Fa partida dels subjèctes sensibles subre losquals es pas de bon far o casi impossible de trobar un consensus. Un exemple? La tenguda de la cabaneta del Lugarn a l’Estivada de Rodés d’un pauc mai èra compromesa vist que d’unes de nosautres refusavan fòrt e mòrt lo “passa sanitari” que fin finala foguèt pas obligatòri pels expausaires. N’i aguèt quitament un que participèt, a títol personal va solet, al passa-carrièra del dissabte a Rodés portant plan visibla la bandièra occitana amb l’estèla.
 
Caliá manifestar al nom del PNO e contunhar de manifestar ara cada dissabte? Per ieu la responsa es non al mens pas pel moment. Vertat es que los mèdias francimands de París e las rets socialas an tendéncia a parlar tròp de longa del covid mentre que d’autres eveniments en çò nòstre e dins lo mond s’ameritarián una cobertura mai prigonda. Se tracha d’una volontat clara de propaganda del govèrn? Ne soi pas segur. Las enquistas mòstran totas que pel mond es lo lagui màger. Aquò geina puslèu qu’arrenga lo president de la republica que pòt pas menar a son agrat campanha per èstre elegit tornarmai l’an que ven.
 
Aquela campanha oficiala per persuadir los refractaris de se far vaccinar a pas res a veire amb l’encloscatge asirós contra l’enemic alemand abans las guèrras de 1870 e de 1914. Naturalament, la politica sanitària seguida dempuèi la debuta de la pandemia foguèt facha, de messorgas, incoeréncias, conflictes d’interès, volontat de far calar las voses dissidentas.
 
Mas la tòca coma la de cada govèrn dins lo mond es totjorn estat de véncer aquel càncer per de mejans mai o mens autoritaris. Per çò qu’es de crear de bons soldats descerebrats anti-covid, puslèu que dins l’Estat francés cal anar veire del costat de China. Se parla e se desparla d’un complòt de “Big pharma”. I cresi pas brica. Los laboratòris se son vists fisar la mission de crear de vaccins a la buta buta. D’unes an capitat, d’autres pas. Sèm dins un sistèma mondial capitalista e los labos son pas d’entrepresas filantropicas. Cal pagar los cercaires e far lo mai de profièchs possible. Naturalament es legitim de criticar aquel sistèma economic mas es lo dins loqual vivèm amb sos defauts grèus (espleitacion, pauretat eca.) e sas qualitats (creacion de tecnologias novèlas per exemple per ensajar d’entravar lo dèsreglament climatic). Abans la pandemia, la pauretat aviá sensiblament recuolat e o farà encara perque maites demografs an cambiat de vejaire e pensan que la populacion mondiala, contràriament a çò que pensavan, va progressivament quitar d’augmentar.
 
Per tornar a la situacion sanitària, d’unes que i a comparan le passa sanitari a l’ausweis mes en plaça pels alemands pendant l’ocupacion de l’Estat francés. Me sembla insultant per los qu’an viscut l’ocupacion e n’an patit fòrça mai que los que repotegan contra lo passa sanitari. Sans parlar dels manifestants que fan veire l’estèla jauna coma se podiam comparar lor situacion amb la funesta aquela dels josieus pendent la segonda guèrra mondiala. An pas vergonha? Seriosament, podèm parlar de persecucion e de dictatura dins l’Estat francés?
 
Se volètz d’exemples, la dictatura es en China, en Iran, en Belarus eca. Pas aicí. Malgrat las mesuras liberticidas contra lo terrorisme islamic e la pandemia, sèm liures de manifestar nòstra oposicion dins las rets socialas e per carrièras.
 
Segur, avèm plan de causas de reprochar a l’Estat francés. Mai que mai lo delicte de linguicidi e etnocidi mas per encausa de l’alienacion etnica, vesèm gaire los Occitans manifestar contra aquò.
 
Solide lo passa sanitari significa la mòrt sociala per los que refusan de se far vaccinar o quitament de far un test PCR. Es lor drech mas an pas lo drech de contaminar los autres. De mai, aquel passa es provisòri quitament se los opausants o creson pas.
 
Personalament, ai fòrça trantalhat e esperat abans de me far vaccinar. Ai volgut mai que mai poder evitar una forma grèva del virus. Sabi ben que soi pas completament protegit e contunhi de me lavar las mans, de cargar la masqueta e d’evitar las folas e lo transpòrt public.
 
Cresi qu’èra normal de far de vaccins lèu lèu emai aguessèm pas pro experimentat. Regreti per contra qu’aja calgut esperar tant de temps per trabalhar seriosament sus de tractaments.
 
Malurosament, ai l’exemple de qualqu’un de pròche qu’es dempuèi un mes entre la vida e la mòrt amb lo virus. Èra pas vaccinat, ancian tubaire compulsiu e se voliá pas far vaccinar de cap de biais. O èra estat, seriá a l’ostal e garit benlèu.
 
Naturalament, s’espepissam la situacion sanitària creada pel covid dins lo mond, es pas aisit de ne tirar de conclusions fisablas entre los païses ont lo percentatge de vaccinats es feble e lo percentatge de mòrts es elevat o al contrari feble e los païses ont lo percentatge de vaccinats es elevat e lo nombre de mòrts es feble o al contrari elevat.
 
Per quinas rasons i a tant de diferéncias? Disparitats de politicas sanitàrias? Comportament del virus diferent segon los endrechs? Degun o sap. Es una causa coneguda e renfortida per la pandemia: los scientifics son jamai d’acòrdi entre eles. Los govèrns, lo francés mas pas sonca, an tendéncia a evitar de prene de decisions impopularas sens l’aval dels conselhs scientifics que son pas lo rebat d’un consensus general.
 
Soi coma los autres, n’ai mon confle de poder pas menar normalament çò que demòra de vida. Morirai coma tot un cadun mas soi pas preissat. Pensi pas que siá una bona idèa de manifestar contra lo passa sanitari. Per ieu la libertat màger es la de viure en bona santat.
 
Mas sembla que d’unes manifestants manifèstan mai contra Macron que contra lo passa sanitari. Es lor drech. Soi pas macronista e o soi pas jamai estat mas demòri a l’ostal.
 


abonar los amics de Jornalet



 
 
 
 
 
     
 
 
 
 

Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.

Comentaris

Papioli
1.

Quò es una vertadiera peça de teatre mas, patientatz un pauç. La setmana que vai saubram la chuta finala.
Qui a rason ? los que disan qu'i a daus mòrts deguts au covid o los que disan qu'i a mai de mòrts e de problems chas los vaccinats?
Qui a rason? los governaments e a las television que mentan o los que van dins las manifestacions?
Qui a rason? Los que disan que l'informacion es censurada a 90%, e los que pensan qu'es liure.
Qui a rason? los que pensan que l'òm pòt far fisança a la tecnologia o los que pensan qu'au contrari es utilisada per transformar l'esser uman en esclaus?
Qui a rason? Los que disan que dins los vaccins i a de l'oxide de grafene capable d'anar au cerveu e aqui que pòd esser utilisada per una autra personna per modifiar vòstra personalitat coma per un ordinator? Lo Chili a prengut una lei per interdire la violabilitat dau cerveu, es sens dobte pas per ren.
Si l'òm pòd pas pausar totas aquelas questions e esser auvits, si lo governament a totjorn rason e que los contestatairis son marginilisats e denigrats, ente la democracia?
A fòrça de catar la vertat, l'òm augmenta la voilença.

  • 2
  • 10

Escriu un comentari sus aqueste article