Opinion
Istòria, geografia, embarrament ideologic e alienacion
Dins la presentacion de l’antologia Escriches de femnas tarnesas —Jornalet, 24 d’octobre— Sèrgi Viaule conclutz: “Me demandi çò qu’auriá dich la paura Marisa Negre, valenta occitanista, en vesent qu’aquesta antologia es entitolada Escriches de femnas tarnesas an luòc d’Escriches de femnas albigesas. Es probable que, coma ieu, auriá agut un soslèu de còr. Se s’èra aicí tractat de femnas del Bas Carcin, qual sap se Ramon Ginolhac auriá entitolat Escriches de femnas tarnegaronencas? Se s’èra tractat de bigordanas auriá marcat Escriches de femnas naut-pirenencas? E se s’èra tractat de provençalas, auriá gausat —dins sa logica— azardar pacassòlas? Quora Ramon Ginolhac nos farà lo còp d’apelar la guèrra d’invasion “Crosada contra los Tarneses”? L’alienacion nacionala es tala que, sus aqueste còp, lo valent Ramon Ginolhac balha sa lenga e son èime al borrèl…”
Lo 1r de decembre, sus un autre sicut, Sèrgi escriu: “Lo Partit Occitan, fidèl e benlèu constrench per sa programacion genetica a causit tornamai d’èsser “d’esquèrra” abans d’èsser occitan. Es una estrategia respectabla, e mai se l’embarrament ideologic qu’es lo sèu lo portèt aqueste còp…”.
Ara que las eleccions regionalas son passadas, teni a balhar mas reaccions e a pausar de questions personalas.
Albigeses, femnas albigesas
En 1980, Christian Laux aviá titolat son antologia Albigés país occitan mas, tre la debuta explica que dins las vidas dels trobadors, lo nom “Albegés”correspondiá a l’ancian diocèsi d’Albi partejat en 1317 entre los diocèsis d’Albi e de Castras. En 1790, l’adjonccion de La Vaur balhèt lo departament dich d’Albigés amb cap-luòc a Castras, vengut lèu lo departament de Tarn amb cap-luòc a Albi. Aqueles eveniments manquèron pas d’atisar una oposicion entre Albi e Castras. Ara lo nom Albigés designa siá lo ròdol d’Albi, siá lo país lo long de Tarn de Vilafranca e Valença d’Albigés duscas a Sant-Sulpici (d’Albigés, un còp èra).
Pensi que parlar de “femnas albigesas” per d’autoras del Castrés, de MasAmet o de la montanha tarnesa seriá pas comprés uèi. Lor ai pausada la question: pas una auriá presat aquel títol.
Quant al nom dels crestians eterodòxes dualistas establits de Montpelhièr a Marmanda entre Gordon e los Pirenèus als sègles XII e XIII, me sembla que Sèrgi buta lo tap un pauc luènh. Lo nom d’albigeses foguèt balhat als Bons Òmes pels cistercians; l’atestacion la pus anciana seriá de 1183. Perqué aquel nom (albigeses amb una minuscula coma òm escriu catolics o valdeses)? Benlèu en causa de l’acuèlh que recebèt Bernat, lo futur sant, en 1145: l’empachèron de parlar a Verfuèlh —fòra Albigés— e se a Albi poguèt presicar, la velha lo legat del papa foguèt aculhit per un carivari. Benlèu tanben perque a la contravèrsa de Lombers, en 1165, èra present lo primièr evesque albigés Sicard Celerié. Pensi tanben al jòc de mots dels cistercians rampelat per Jean Duvernoy entre albanenses en Itàlia, catars supausats venir d’Albania e albigenses en çò nòstre: aquò rima! Mas los cistercians avián una percepcion elastica de la geografia. Cal precisar qu’a Albi los albigeses èran pas majoritaris; Simon de Montfòrt i foguèt plan aculhit pel senhor-evesque Guilhèm Pèire!
A tròp voler provar…
Departaments e alienacion
Los departaments existisson dempuèi 225 ans; sembla que son pro plan acceptats amai s’es previst de los suprimir. Quitament, an portat qualques melhoracions; per exemple, abans 1789, la vila d’Albi èra escartairada entre tres senescalquiás. Los departaments son estats installats pels Girondins, de tot temps, lo poder que i aja agut a París mas favorable a l’occitan: avián començat de difusar los tèxtes oficials en lenga nòstra! Per de qué seriá alienant de trabalhar dins aquel encastre? Divèrses militants occitanistas, demest los pus valents, mancan pas de se presentar a las eleccions departamentalas! Per de qué se poirriá pas parlar dels Tarneses que los Albigeses ne son qu’una part?
Demest los libres presentats dins lo Jornalet, n’ai notats mai d’un correspondents a de departaments: Joan Jacme Fénié presenta Lo diccionari toponimic d’Òlt e Garona; son citats tanben Toponimia deu Tarn e Garona de Paul Burgan e André Lafon, Diccionari toponimic de las comunas de las Hautas-Pirinèas de Miquèu Grosclaude e Jean-François Le Nail.
Èsser alienat amb aqueles sabents seriá un mendre pecat!
Alienacion? Embarrament?
De qué vòl dire “èsser alienat”? “èsser embarrat ideologicament”? Qunes son los critèris? Qual es patentat per dire qu’un tal o es e que tal autre o es pas?
Los tèrmes alienacion, embarrament, rementan los temps sornes de la psiquiatria; en qué lor emplec aquí fa avançar la causa occitana?
Soi nascut a trenta quilomètres de Milhau e soi tanplan avaironés coma roergat. Demòri dempuèi mai de quaranta ans dins lo ròdol d’Albi, me cresi albigés e tarnés. Soi occitan. Ai una carta d’identitat francesa e refusi pas la pension que me balha l’estat francés en tant qu’ancian professor de l’ensenhament public. Me disi europèu. Soi demorat sièis ans en Africa negra ont son nascuts mos enfants e dins mon eime demòra una pichona fibra africana. M’arriba de me creire ciutadan del monde. Identitat plurala, pluralitat d’alienacions o dobertura?
Lo 1r de decembre, sus un autre sicut, Sèrgi escriu: “Lo Partit Occitan, fidèl e benlèu constrench per sa programacion genetica a causit tornamai d’èsser “d’esquèrra” abans d’èsser occitan. Es una estrategia respectabla, e mai se l’embarrament ideologic qu’es lo sèu lo portèt aqueste còp…”.
Ara que las eleccions regionalas son passadas, teni a balhar mas reaccions e a pausar de questions personalas.
Albigeses, femnas albigesas
En 1980, Christian Laux aviá titolat son antologia Albigés país occitan mas, tre la debuta explica que dins las vidas dels trobadors, lo nom “Albegés”correspondiá a l’ancian diocèsi d’Albi partejat en 1317 entre los diocèsis d’Albi e de Castras. En 1790, l’adjonccion de La Vaur balhèt lo departament dich d’Albigés amb cap-luòc a Castras, vengut lèu lo departament de Tarn amb cap-luòc a Albi. Aqueles eveniments manquèron pas d’atisar una oposicion entre Albi e Castras. Ara lo nom Albigés designa siá lo ròdol d’Albi, siá lo país lo long de Tarn de Vilafranca e Valença d’Albigés duscas a Sant-Sulpici (d’Albigés, un còp èra).
Pensi que parlar de “femnas albigesas” per d’autoras del Castrés, de MasAmet o de la montanha tarnesa seriá pas comprés uèi. Lor ai pausada la question: pas una auriá presat aquel títol.
Quant al nom dels crestians eterodòxes dualistas establits de Montpelhièr a Marmanda entre Gordon e los Pirenèus als sègles XII e XIII, me sembla que Sèrgi buta lo tap un pauc luènh. Lo nom d’albigeses foguèt balhat als Bons Òmes pels cistercians; l’atestacion la pus anciana seriá de 1183. Perqué aquel nom (albigeses amb una minuscula coma òm escriu catolics o valdeses)? Benlèu en causa de l’acuèlh que recebèt Bernat, lo futur sant, en 1145: l’empachèron de parlar a Verfuèlh —fòra Albigés— e se a Albi poguèt presicar, la velha lo legat del papa foguèt aculhit per un carivari. Benlèu tanben perque a la contravèrsa de Lombers, en 1165, èra present lo primièr evesque albigés Sicard Celerié. Pensi tanben al jòc de mots dels cistercians rampelat per Jean Duvernoy entre albanenses en Itàlia, catars supausats venir d’Albania e albigenses en çò nòstre: aquò rima! Mas los cistercians avián una percepcion elastica de la geografia. Cal precisar qu’a Albi los albigeses èran pas majoritaris; Simon de Montfòrt i foguèt plan aculhit pel senhor-evesque Guilhèm Pèire!
A tròp voler provar…
Departaments e alienacion
Los departaments existisson dempuèi 225 ans; sembla que son pro plan acceptats amai s’es previst de los suprimir. Quitament, an portat qualques melhoracions; per exemple, abans 1789, la vila d’Albi èra escartairada entre tres senescalquiás. Los departaments son estats installats pels Girondins, de tot temps, lo poder que i aja agut a París mas favorable a l’occitan: avián començat de difusar los tèxtes oficials en lenga nòstra! Per de qué seriá alienant de trabalhar dins aquel encastre? Divèrses militants occitanistas, demest los pus valents, mancan pas de se presentar a las eleccions departamentalas! Per de qué se poirriá pas parlar dels Tarneses que los Albigeses ne son qu’una part?
Demest los libres presentats dins lo Jornalet, n’ai notats mai d’un correspondents a de departaments: Joan Jacme Fénié presenta Lo diccionari toponimic d’Òlt e Garona; son citats tanben Toponimia deu Tarn e Garona de Paul Burgan e André Lafon, Diccionari toponimic de las comunas de las Hautas-Pirinèas de Miquèu Grosclaude e Jean-François Le Nail.
Èsser alienat amb aqueles sabents seriá un mendre pecat!
Alienacion? Embarrament?
De qué vòl dire “èsser alienat”? “èsser embarrat ideologicament”? Qunes son los critèris? Qual es patentat per dire qu’un tal o es e que tal autre o es pas?
Los tèrmes alienacion, embarrament, rementan los temps sornes de la psiquiatria; en qué lor emplec aquí fa avançar la causa occitana?
Soi nascut a trenta quilomètres de Milhau e soi tanplan avaironés coma roergat. Demòri dempuèi mai de quaranta ans dins lo ròdol d’Albi, me cresi albigés e tarnés. Soi occitan. Ai una carta d’identitat francesa e refusi pas la pension que me balha l’estat francés en tant qu’ancian professor de l’ensenhament public. Me disi europèu. Soi demorat sièis ans en Africa negra ont son nascuts mos enfants e dins mon eime demòra una pichona fibra africana. M’arriba de me creire ciutadan del monde. Identitat plurala, pluralitat d’alienacions o dobertura?
Jornalet es possible gràcias al sosten economic e jornalistic dels legeires e benevòls. Se lo podètz sosténer en venent sòci dels Amics del Jornalet o de l'Associacion ADÒC, o tot simplament en fasent un don, atal contribuiretz a far un mèdia mai independent e de melhora qualitat.
Mercé Ramon per aquela leiçon. L'istòria deu contar los eveniments, explicar lo cossí e lo perqué, mas pas amagar la realitat de las denominacions nimai de las percepcions. E la percepcion dels tarnés e dels avaironés es ben plan que son tarnés e avaironés. Los albigés son los abitants d'Albi, los santjanòls los de Sant J(o)an de Janas (lo breç familial) e los paurinetòls los de Paulinet (la comuna que mon grand arribèt pas a ne far secession).
#2 "Son pas dintrats dins l'istoria" coma disia l'autre. Me damne.
"Parlarai pas de son sejorn en Africa, ont es probable que porgiguèt las Luses als Africans..."
Es dich seriosament aquò?
:o
Quand òm es incapable d'enfaciar un avenidor autonòme per sa pròpria nacion al punt de quitament acceptar per nòstre territòri d'apellacions imperialistas coma Tarn, Avairon, etc... Òc-ben, se pòt dire que i a alienacion nacionala. Que dirà deman mon amic Raimond se deman París decidís d'apelar la novèla region ont vivem "Sud de França"? Acceptarà d'èsser Sudfrancés al pretèxte qu'es l'Estat francés que li paga sa pension de retirat per "bons e leïals servicis" a la nacion francesa? Parlarai pas de son sejorn en Africa, ont es probable que porgiguèt las Luses als Africans, mas en...francés. Tal coma los Franceses nos venguèron civilizar dins "la sola lenga capabla de portar la civilizacion".
Bon, es pas la pena de ne dire mai. Tot ven del fach que per ieu i a una nacion occitana e pas per l'amic Raimond. A part aquò tota va plan... Pensi pas que l'un pògue convéncer l'autre e recipròcament.
Cossí que ne vire, lo mercegi de m'aver legit.
Vòstre comentari es a mand d’èsser validat. Per terminar lo procès de validacion, vos cal encara clicar sul ligam qu’anatz recebre per e-mail a l’adreiça qu’avètz indicada.
Escriu un comentari sus aqueste article
Senhala aqueste comentari